Đầu tiên, xin được cảm ơn ông đã đồng hành cùng Vietnam Economic Times/Tạp chí Kinh tế Việt Nam/VnEconomy trong suốt hơn 20 năm qua. Hành trình của ông rất đặc biệt. Chúng tôi vẫn rất muốn nghe thêm về lý do đã giữ ông với công việc tại Tòa soạn Tạp chí Kinh tế Việt Nam. Điều gì đã truyền cảm hứng để ông cống hiến cho công việc làm báo tại Việt Nam lâu đến vậy?

Thực ra thuở bắt đầu, tôi đến Việt Nam không hề có ý định cụ thể để làm việc trong lĩnh vực báo chí kinh tế. Tôi đến đây vào cuối năm 2000 vì lý do cá nhân, với ý định tìm kiếm một cuộc sống mới xa nước Úc. May mắn thay, tôi tìm được công việc biên tập viên tiếng Anh tại một dịch vụ tin tức hàng ngày có tên Vietnam Panorama.

Đó chỉ là công việc bán thời gian nên tôi luôn tìm kiếm thêm việc làm. Tôi nghe nói Thời báo Kinh tế Việt Nam là nơi tốt để tìm việc nên đã đăng quảng cáo vào tháng 4/2004. Tình cờ, có một vị trí trống cho biên tập viên tiếng Anh tại Vietnam Economic Times. Tôi thử việc một tháng và được nhận. Đó là một may mắn lớn, giúp tôi ở lại Việt Nam suốt thời gian qua.

Việc đến sống ở Việt Nam là mong muốn và rất hợp đối với tôi. Tôi có việc làm và bạn bè, tôi vô cùng biết ơn khi được ở đây.

Với vai trò biên tập viên tiếng Anh, ông đã đóng góp như thế nào để chia sẻ câu chuyện kinh tế của Việt Nam với độc giả quốc tế? Ông có thể chia sẻ một dự án hoặc bài viết mà ông tự hào nhất?

Công việc của tôi là làm cho tiếng Anh dễ hiểu và thú vị. Điều đầu tiên là phải hiểu nội dung bài viết. Điều này không phải lúc nào cũng dễ, vì đây là công việc đòi hỏi phải có kinh nghiệm. Càng chỉnh sửa nhiều bài, tôi càng dễ nắm bắt ý tưởng mà nhà báo muốn truyền tải.

Viết về kinh tế bằng ngoại ngữ chắc chắn rất khó, nên tôi thông cảm với các nhà báo của chúng tôi. Tôi không thể chỉ ra một dự án hay bài viết cụ thể mà tôi tự hào nhất, nhưng trước khi Vietnam Economic Times sử dụng phần mềm dịch, có những lúc tôi thấy một nhà báo đã nỗ lực đặc biệt để viết về một chủ đề khó và tạo ra một bài viết rất thú vị. Điều đó luôn khiến tôi vui.

Nhân dịp kỷ niệm 100 năm ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2025), ông đánh giá vai trò của báo chí trong việc nâng cao nhận thức công chúng và thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của Việt Nam như thế nào?

Tôi nghĩ nhiệm vụ của chúng ta là giữ thái độ tích cực về sự phát triển của Việt Nam. Tất nhiên, chúng ta cần trung thực, nhưng cũng cần hạn chế phê phán tiêu cực và tập trung nhiều vào các khía cạnh tích cực. Nhận thức của công chúng về hiệu quả kinh tế có thể bị ảnh hưởng bởi cách báo chí đưa tin. Viết tích cực về một bộ số liệu có thể giúp mọi người nhìn nhận kết quả theo hướng lạc quan. Tất cả là về “thái độ” - nếu mọi người tin rằng kinh tế đang tốt, thì thực sự nó đang tốt. Chỉ cần tìm ra điều tích cực và không nên tập trung quá nhiều vào các vấn đề khác.

Có những sự kiện tôi nhớ rõ hơn là những câu chuyện hay khoảnh khắc, khi tôi cảm nhận Việt Nam đã tiến một bước dài. Khi Việt Nam gia nhập Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) vào cuối năm 2006 và chính thức trở thành thành viên vào đầu năm 2007, tôi cảm nhận được niềm tự hào từ đồng nghiệp và bạn bè rằng Việt Nam đã làm được “điều đặc biệt”.

Đó không phải là “điều đặc biệt” đầu tiên xảy ra ở Việt Nam vào đầu những năm 2000, nhưng là sự kiện quan trọng đầu tiên tôi được chứng kiến khi đang làm việc tại Vietnam Economic Times. Những sự kiện như vậy không chỉ tác động trong nước mà còn khiến thế giới chú ý đến sự phát triển của Việt Nam và nhìn đất nước này với góc nhìn mới. Với tôi, việc gia nhập WTO đã thay đổi Việt Nam theo nhiều cách, mang lại cho đất nước này một vị thế mới trên trường quốc tế.

Trong hai thập kỷ qua, ông hẳn đã chứng kiến nhiều thay đổi lớn trong kinh tế và báo chí Việt Nam. Dấu mốc quan trọng nhất mà ông đã ghi lại hoặc tham gia qua công việc của mình là gì?

Như tôi đã nói, việc gia nhập WTO rất quan trọng với Việt Nam. Ngoài ra, việc tham gia Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (TPP), ký Hiệp định Thương mại Tự do EU - Việt Nam (EVFTA) và tham gia Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện Khu vực (RCEP) cũng vậy.

Rõ ràng, những sự kiện này đã nâng cao vị thế của Việt Nam và khiến thế giới nhìn kỹ hơn vào những gì đất nước này mang lại. Ngoài ra, còn có nhiều sự kiện nhỏ hơn giúp Việt Nam khẳng định vị trí của mình, nhưng các hiệp định “gây chú ý” này là vô giá cho sự phát triển và hình ảnh phát triển của đất nước.

Theo góc nhìn cá nhân của ông, báo chí Việt Nam đã thay đổi như thế nào trong 20 năm qua? Sự khác biệt nào để lại ấn tượng mạnh nhất với ông?

Trước đây, truyền thông Việt Nam không bao giờ đăng bất cứ điều gì, dù chỉ hơi phê phán về Việt Nam. Tôi gọi đó là sự “tự kiểm duyệt”, mọi phóng viên và nhà báo ở đây đều biết điều gì có thể và không thể viết.

Có lẽ trong thập kỷ qua, truyền thông trong nước cũng đã chỉ ra những điểm thiếu sót của nền kinh tế trong nước. Mặc dù không quá phê phán, nhưng so với đầu những năm 2000, tôi nghĩ truyền thông giờ đây đã trở nên trung thực hơn về tình hình kinh tế - xã hội của Việt Nam.

Là một trong số ít người nước ngoài làm việc lâu dài trong lĩnh vực báo chí Việt Nam, trải nghiệm đáng nhớ nhất ông rút ra từ góc nhìn độc đáo này là gì?

Tôi có niềm vui được chứng kiến sự phát triển của Việt Nam. Khi mới đến đây vào cuối năm 2000, Việt Nam vẫn còn là đất nước kém phát triển. Không có nhiều ô tô trên đường, xe máy hầu hết là xe Trung Quốc. Xe máy “xịn” nhất lúc đó là Honda Dream của Thái Lan. Nhiều người đi xe đạp và tôi cũng vậy, đã từng đạp xe trong vài tháng trước khi cái nóng mùa hè buộc tôi phải mua một chiếc “Loncin” Dream tệ hại.

Dần dần, tôi cảm nhận được Việt Nam đang phát triển, đi đúng hướng. Đường sá tốt hơn, ô tô nhiều hơn, thu nhập và điều kiện làm việc cũng cải thiện. Sự khác biệt giữa năm 2000 và năm 2010 thật đáng kinh ngạc. Sống ở đây vào thời điểm đó, tôi biết những năm đó khó khăn thế nào với người Việt và chỉ có thể tưởng tượng trước đó còn khó khăn hơn như thế nào.

Với sự phát triển nhanh chóng của trí tuệ nhân tạo (AI) hiện nay, công việc biên tập của ông  tại Vietnam Economic Times/VnEconomy có bị ảnh hưởng không? Ông nhìn nhận vai trò của AI trong tương lai báo chí như thế nào?

Công việc của tôi dễ dàng hơn nhiều kể từ khi Vietnam Economic Times sử dụng phần mềm dịch. Nó không hoàn hảo, và lỗi đôi khi khó phát hiện, nhưng nhìn chung các bài viết khi đến tay tôi đã tốt hơn nhiều nên việc làm cũng dễ hơn trước. Tôi nghĩ phần mềm dịch sẽ mang lại lợi ích cho xã hội và nơi làm việc, nhưng chúng ta cần cẩn thận để đảm bảo được “sự thật” và “độ chính xác”. Công nghệ này vẫn còn mới và tôi hơi lo rằng nó hoạt động tốt đến mức mọi người có thể quên kiểm tra tính chính xác.

Về tương lai, ông có kế hoạch gì để tiếp tục đóng góp cho Vietnam Economic Times/VnEconomy nói riêng và lĩnh vực báo chí Việt Nam nói chung, đặc biệt khi đất nước đang theo đuổi các mục tiêu phát triển mới?

Tôi sẽ luôn phải đảm bảo rằng những tin tức bằng tiếng Anh do chúng tôi xuất bản là chính xác, rõ ràng và hấp dẫn. Công nghệ sẽ tiếp tục phát triển, nhưng tôi tin rằng phần mềm dịch sẽ không bao giờ chính xác 100% nên vẫn luôn cần các biên tập viên ngôn ngữ nhiều kinh nghiệm như tôi. Con người không hoàn hảo và máy móc cũng vậy, nhưng chúng ta có thể phối hợp tốt trong bối cảnh truyền thông tiếp tục phát triển.

VnEconomy 18/06/2025 10:00

Nội dung đầy đủ của bài viết được đăng tải trên Tạp chí Kinh tế Việt Nam số 24+-2025 phát hành ngày 16/06/2025. Kính mời Quý độc giả tìm đọc tại đây:  

https://postenp.phaha.vn/tap-chi-kinh-te-viet-nam/detail/1453