Theo Bảng xếp hạng hệ sinh thái khởi nghiệp toàn cầu (GSER) mới nhất do công ty nghiên cứu Startup Genome công bố, Thung lũng Silicon đứng đầu bảng xếp hạng, trong khi đó New York và London đồng hạng ở vị trí thứ hai.
Ngoài ra, Singapore, đứng thứ 7, là thành phố châu Á có thứ hạng cao nhất năm nay. Seoul và Tokyo lần lượt đứng ở vị trí thứ 9 và thứ 10.
NGUỒN VỐN TÀI TRỢ GIẢM
Báo cáo GSER xếp hạng các trung tâm khởi nghiệp theo năm thước đo: nguồn vốn, hiệu suất, khả năng tiếp cận thị trường, tài năng và kinh nghiệm, và kiến thức. Mặc dù Bắc Kinh nhận được điểm gần như tuyệt đối trong bốn hạng mục cuối cùng nhưng lại đạt điểm thấp nhất trong số 10 thành phố hàng đầu ở hạng mục tài trợ.
Theo báo cáo, thủ đô của Trung Quốc, đạt thứ hạng tổng thể cao nhất là số 3 vào năm 2019, phần lớn bị ảnh hưởng do sự sụt giảm trong các giao dịch tài trợ và các lần thoái vốn thành công. Trong 30 tháng trước khi kết thúc năm 2023, thành phố đã ghi nhận 223 thương vụ Series A đứng thứ 11 trên toàn cầu.
Những động thái những năm gần đây của chính phủ Trung Quốc đối với lĩnh vực công nghệ đã khiến các khoản đầu tư rời khỏi lĩnh vực internet tiêu dùng của đất nước, nơi từng là mảnh đất màu mỡ cho các kỳ lân – các công ty khởi nghiệp trị giá hơn 1 tỷ USD. Theo các nhà đầu tư và chuyên gia trong ngành, sự cạnh tranh ngày càng gia tăng giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới cũng ảnh hưởng đến tâm lý thị trường.
Theo Conrad Chan, đối tác tại Chương trình vốn mạo hiểm và vốn cổ phần tư nhân của Deloitte Trung Quốc, một số đối tác hữu hạn có trụ sở tại Hoa Kỳ, đặc biệt là các quỹ hưu trí, đã giảm phân bổ vốn ở Trung Quốc.
Theo Ben Harburg, người sáng lập và đối tác quản lý tại MSA Capital, các nhà đầu tư Trung Quốc cũng bị cản trở bởi những hạn chế của Mỹ trong việc tiếp cận vốn, nhân tài và công nghệ. Theo báo cáo hồi tháng 4 của KPMG, trong quý đầu tiên năm nay, đầu tư vốn mạo hiểm vào Trung Quốc đã giảm 30% so với quý trước, mức thấp nhất trong 4 năm.
ĐẦU TƯ VỐN MẠO HIỂM VÀO TRUNG QUỐC ĐÃ GIẢM 30% SO VỚI QUÝ TRƯỚC
Đầu tư vốn mạo hiểm (VC) vào Trung Quốc đã có một khởi đầu năm 2024 khá ảm đạm khi tổng mức đầu tư giảm xuống mức chưa từng thấy kể từ đầu đại dịch Covid-19, trong đó các lĩnh vực AI , xe điện (EV) và năng lượng sạch nằm trong số ít lĩnh vực có triển vọng hơn.
Tuy nhiên, các nhà đầu tư vẫn tiếp tục khai thác các lĩnh vực AI, năng lượng sạch và xe điện. Bên cạnh Moonshot AI, nhà sản xuất xe điện IM Motors đã vượt ngưỡng 1 tỷ USD, trong khi công ty công nghệ vũ trụ Yuanxin Satellite có trụ sở tại Thượng Hải huy động được 941 triệu USD. MiniMax AI đã huy động được 600 triệu USD trong vòng cấp vốn series B do Alibaba Group Holding dẫn đầu vào tháng 3.
Mặt khác, Trung Quốc vẫn tiếp tục thống trị bối cảnh huy động vốn của châu Á trong quý đầu tiên, giành được 8 trong số 10 thương vụ lớn nhất lục địa – đáng chú ý nhất là thương vụ bom tấn trị giá 1 tỷ USD của Moonshot AI vào tháng 2. Tuy nhiên, tổng mức đầu tư mạo hiểm vào nước này đã giảm 30% so với quý trước xuống còn 11,5 tỷ USD, theo một báo cáo được KPMG công bố.
Các thương vụ lớn khác ở Trung Quốc trong quý đầu tiên đến từ các công ty năng lượng sạch Huakong Power (696 triệu USD) và Quảng Tây CNGR New Energy (307 triệu USD). PharmEasy có trụ sở tại Ấn Độ (421 triệu USD) và nhà cung cấp viễn thông AI của Hàn Quốc Stage X (300 triệu USD) là hai công ty duy nhất không phải của Trung Quốc lọt vào danh sách 10 thương vụ lớn nhất ở châu Á.
Zoe Shi, một đối tác tại KPMG Trung Quốc, cho biết: “Hiện tại, mối quan tâm đến xe tải EV ngày càng tăng do thị trường công nghiệp rộng lớn của Trung Quốc và việc sử dụng rộng rãi xe tải để vận chuyển công nghiệp”.
Trên khắp châu Á, cả giá trị đầu tư và hoạt động giao dịch đều giảm trong quý đầu tiên, xuống còn 18,5 tỷ USD trên 2.305 giao dịch từ mức 22,9 tỷ USD trên 2.920 giao dịch trong quý 4 năm 2023, báo cáo VC của KPMG cho biết. Trên toàn cầu, đầu tư của VC giữ ổn định từ cuối năm 2023, mặc dù đầu tư vào Châu Mỹ ở mức 38,2 tỷ USD, vượt xa cả Châu Á và Châu Âu.
Theo báo cáo của GSER, bất chấp những thách thức, Bắc Kinh vẫn dẫn đầu các thành phố châu Á về giá trị hệ sinh thái, được đo bằng giá trị và định giá khởi nghiệp từ nửa cuối năm 2021 đến cuối năm 2023. Với 525 tỷ USD, giá trị hệ sinh thái của trung tâm công nghệ Trung Quốc gần gấp 5 lần so với Singapore và 10 lần so với Tokyo.