Từ năm 2000 đến năm 2025, nền kinh tế đang tăng trưởng mạnh mẽ của Trung Quốc sẽ vượt qua 56 quốc gia và vùng lãnh thổ khác về thu nhập bình quân đầu người - hãng tin Bloomberg nhận định. Việt Nam cũng được dự báo nằm trong nhóm những nền kinh tế có tốc độ tăng thu nhập mạnh nhất ở châu Á-Thái Bình Dương trong 1/4 thế kỷ này.
Đến 2025, Trung Quốc sẽ đứng thứ 70 thế giới về thu nhập bình quân đầu người, đồng nghĩa với việc nước này tiến gần tới chỗ gia nhập nhóm 1/3 nền kinh tế giàu nhất thế giới. Dự báo này được Bloomberg đưa ra trên cơ sở phân tích báo cáo Triển vọng Kinh tế Thế giới (World Economic Outlook) mà IMF công bố tháng trước.
Theo dự báo, GDP bình quân đầu người hàng năm của Trung Quốc tính theo đồng giá sức mua (PPP) sẽ đạt 25.037 USD vào năm 2025. Con số này sẽ cao hơn mức thu nhập bình quân đầu người của Argentina, một trong những nước giàu nhất thế giới ở thời điểm cách đây 1 thế kỷ nhưng hiện đang chìm ngập trong nợ nần và khủng hoảng tiền tệ.
Tăng/giảm thu nhập bình quân đầu người của các quốc gia và vùng lãnh thổ trên thế giới trong thời gian 2000-2025 (xanh lá đậm: tăng từ 5 lần trở lên; xanh lá nhạt: tăng 3-4,99 lần; xanh dương đậm: tăng 2-2,99 lần; xanh dương nhạt: tăng 1-1,99 lần; hồng: giảm; trắng: không có số liệu) - Nguồn: IMF/Bloomberg.
Ông Jim O’Neill - từng đứng đầu bộ phận nghiên cứu kinh tế toàn cầu của ngân hàng Goldman Sách và là người tạo ra từ viết tắt BRIC để chỉ nhóm nền kinh tế mới nổi gồm Brazil, Nga, Ấn Độ và Trung Quốc vào năm 2001 - nói rằng đến thập niên 2030, nhóm này có thể đạt tới tổng quy mô nền kinh tế lớn hơn cả nhóm 7 nước công nghiệp phát triển (G7). "Kết quả đó sẽ chủ yếu nhờ Trung Quốc, một phần nhỏ hơn nhờ Ấn Độ", ông O’Neill nói.
Theo Bloomberg, có nhiều phát hiện đáng chú ý từ dữ liệu của IMF, cho thấy những bước tiến lớn về thu nhập bình quân đầu người trong vòng 25 năm nói trên tại các nước thuộc khu vực Đông Âu và châu Á.
Turmenistan được dự báo là quốc gia duy nhất vượt Trung Quốc về bước tiến trên xếp hạng thu nhập bình quân đầu người. Nước này được cho là sẽ nhảy 58 bậc về tiêu chí này trong thời gian từ 2000-2025.
Một số nước khác cũng được dự báo có sự thăng hạng mạnh mẽ, trong đó có Việt Nam, Armenia, Georgia, và Bangladesh.
10 nền kinh tế được dự báo có sự gia tăng mạnh mẽ nhất về GDP bình quân đầu người tại khu vực châu Á-Thái Bình Dương từ 2000-2025. Đơn vị: USD/người/năm - Nguồn: IMF/Bloomberg.
Nhìn chung, thu nhập bình quân đầu người của các nước đang phát triển ở khu vực châu Á sẽ tăng gấp 6 lần trong 25 năm tới. Ngược lại, thu nhập bình quân đầu người của các nước Mỹ Latin, Caribbean, Trung Đông và Trung Á được dự báo không tăng đến hai lần trong cùng khoảng thời gian.
Đối với các nền kinh tế G7, GDP bình quân đầu người được dự báo tăng từ 31.471 USD hiện nay lên 64.582 USD vào năm 2025. Italy là nước duy nhất trong nhóm này bị cho là tụt hạng, rớt từ vị trí thứ 21 vào năm 2000 xuống vị trí 35 vào năm 2025.
Biến động thu nhập bình quân đầu người của các nhóm nền kinh tế trên thế giới từ 2000-2025. Đơn vị: USD/người/năm - Nguồn: IMF/Bloomberg.
Nước Mỹ về cơ bản sẽ giữ được vị trí của mình trong xếp hạng thu nhập bình quân đầu người của thế giới. Nước này chiếm hạng 11 vào năm 2000 với GDP bình quân đầu người đạt 36.318 USD và được dự báo tiến lên hạng 9 vào năm 2025. Trong khi đó, các nước láng giềng của Mỹ tỏ ra đuối hơn, với Canada được dự báo giảm 6 bậc xuống vị trí 24, Mexico giảm tới 26 bậc xuống vị trí 77.
Nói chung, các nước Mỹ Latin và Caribbean đều có sự gia tăng chậm chạp về thu nhập trong 1/4 thế kỷ này. Đây cũng là những nước chịu ảnh hưởng vào hàng nặng nề nhất bởi dịch Covid-19 trong năm nay, với GDP bình quân đầu người được dự báo giảm tại tất cả các nền kinh tế trong khu vực ngoại trừ Guyana.
Tại Venezuela, mọi thứ trở nên tồi tệ đến nỗi IMF thậm chí không đưa nước này vào dự báo. Năm 2019, GDP bình quân đầu người của Venezuela đã giảm 36% so với năm 2000.
Haiti thì chưa phục hồi từ thảm họa động đất cách đây 10 năm, dù đã được rót hàng tỷ USD viện trợ. Nước này được dự báo sẽ xếp 183/191 nền kinh tế vào năm 2025, từ vị trí 159 vào năm 2000, và là nước "đội sổ" trong số các quốc gia và vùng lãnh thổ thuộc bán cầu Tây.
10 nền kinh tế được dự báo có sự gia tăng mạnh mẽ nhất về GDP bình quân đầu người tại khu vực Mỹ Latin và Caribbean từ 2000-2025. Đơn vị: USD/người/năm - Nguồn: IMF/Bloomberg.
Các nước vùng Vịnh, vốn là những nước giàu nhất thế giới vào đầu thế kỷ này, chứng kiến thu nhập tăng chậm lại do giá dầu giảm. Bahrain, Kuwait, Oman và Saudi Arabia đều được cho là sẽ rớt khỏi top 20 nền kinh tế có GDP bình quân đầu người cao nhất thế giới vào năm 2025 do thu nhập trì trệ hoặc đi xuống.
Các quốc gia khác ở vùng Vịnh lại chịu ảnh hưởng nặng nề bởi chiến tranh và bất ổn chính trị. Libya, Syria, và Yemen đều chứng kiến thu nhập giảm mạnh. IMF dự báo GDP của Lebanon giảm 25% trong năm 2020. Tình hình u ám của Trung Đông thể hiện qua việc IMF dự báo rằng trong số các quốc gia trên thế giới có GDP bình quân đầu người vào năm 2025 giảm so với thời điểm 2000, chỉ có 5 quốc gia không thuộc khu vực này.
10 nền kinh tế được dự báo có sự gia tăng mạnh mẽ nhất về GDP bình quân đầu người tại khu vực Trung Đông và Bắc Phi từ 2000-2025. Đơn vị: USD/người/năm - Nguồn: IMF/Bloomberg.
Vùng tiểu sa mạc Sahara của châu Phi cũng là một khu vực yếu kém của kinh tế thế giới, nhưng vẫn có một số điểm sáng. Vào năm 2000, khu vực này chỉ có Seychelles và Gabon có GDP bình quân đầu người vượt 10.000 USD, nhưng đến năm 2025 có thể có thêm 6 nền kinh tế nữa trong khu vực đạt mức thu nhập như vậy.
10 nền kinh tế được dự báo có sự gia tăng mạnh mẽ nhất về GDP bình quân đầu người tại khu vực tiểu sa mạc Sahara của châu Phi từ 2000-2025. Đơn vị: USD/người/năm - Nguồn: IMF/Bloomberg.
Nói tóm lại, châu Á chính là nơi mà mức sống có sự gia tăng nhanh chóng nhất trong 1/4 thế kỷ từ 2000-2025.
Tại Trung Quốc, GDP bình quân đầu người tăng gần gấp đôi trong thời gian từ 2000-2006, tiếp tục tăng gấp đôi trong thời gian đến trước năm 2013, và được dự báo tiếp tục tăng gấp đôi thêm lần nữa trong thời gian đến năm 2024. Tốc độ này tương đương tăng bình quân 9,1% mỗi năm trong suốt 25 năm.
Vùng lãnh thổ Macau và đảo quốc Singapore được dự báo sẽ lọt vào top 3 nền kinh tế có thu nhập bình quân đầu người cao nhất thế giới, bên cạnh công quốc Luxembourg của châu Âu. GDP bình quân đầu người của Singapore đã vượt qua Mỹ vào năm 2006 và được IMF dự báo đạt 115.445 USD vào năm 2025.
Trong năm 2020, khi đại dịch Covid-19 hoành hành toàn cầu, IMF dự báo chỉ có 4 trong số 50 nền kinh tế lớn nhất thế giới có được sự tăng trưởng về GDP bình quân đầu người, gồm Việt Nam, Đài Loan, Ai Cập và Trung Quốc.
Tuy nhiên, hầu hết các nền kinh tế khác được dự báo sẽ có được sự phục hồi khá nhanh chóng. 5 nước có số người tử vong do Covid-19 nhiều nhất, gồm Mỹ, Brazil, Ấn Độ, Mexico, và Anh, đều được dự báo sẽ hồi phục mạnh về thu nhập. Dù vậy, trong thời gian đại dịch, những nước này sẽ chứng kiến thu nhập bị đuối so với Trung Quốc.
"Các công ty Trung Quốc không chỉ gặt hái thành công lớn về khôi phục sản lượng bị mất do Covid-19, mà còn được dự báo đạt được sự phục hồi hoàn toàn một cách nhanh chóng nhất", chuyên gia kinh tế Chris Williamson của IHS Market dự báo. "Các công ty Mỹ về thứ nhì".
Google translate