Tờ Financial Times đưa tin, nhiều công ty khởi nghiệp trí tuệ nhân tạo (AI) phát triển ứng dụng thực tiễn dựa trên các mô hình ngôn ngữ lớn (LLM) đang nhanh chóng gia tăng doanh thu và châm ngòi cho một cuộc đua thương mại hóa công nghệ tiên tiến này.
Giới đầu tư đang đặt cược rằng, các công ty như Cursor, Perplexity, Synthesia và ElevenLabs – những doanh nghiệp phát triển ứng dụng dựa trên mô hình AI tạo sinh mạnh mẽ từ OpenAI, Google và Anthropic – sẽ giúp lan tỏa loại công nghệ đang phát triển chóng mặt tới người dùng cá nhân và doanh nghiệp.
Theo các nguồn tin mà Financial Times có được, những công ty khởi nghiệp này đang tạo ra doanh thu hàng chục triệu USD nhờ lượng người dùng tăng vọt. Đổi lại, chính người dùng cũng được hưởng lợi từ sự cạnh tranh ngày càng gay gắt trong thị trường LLM – vốn giúp giảm chi phí vận hành và giải quyết các bài toán phức tạp bằng AI.
“Nhiều công ty trong số những cái tên kể trên đang có được mức doanh thu hàng năm lên tới 200 triệu USD chỉ trong vòng chưa đầy hai năm qua, nhanh hơn rất nhiều so với trước đây. Những công ty ấy lại thường được vận hành bởi các nhóm rất tinh gọn – điều khiến nhà đầu tư càng thêm hào hứng”, ông Lorenzo Chiavarini, trưởng bộ phận nghiên cứu tại Dealroom.co, nhận định.
NƠI HÚT VỐN HÀNG TỶ ĐÔ
Các công ty khởi nghiệp về phát triển ứng dụng tích hợp AI đã thu hút 8,2 tỷ USD vốn đầu tư trong năm 2024, tăng 110% so với năm trước, theo dữ liệu từ Dealroom.co và Flashpoint. Cơn sốt rót vốn này cho thấy các công ty phát triển công cụ AI hiện có khả năng thu hút hàng trăm triệu USD từ các nhà đầu tư.
Perplexity – công cụ tìm kiếm tích hợp AI tại Thung lũng Silicon – đã huy động được 500 triệu USD trong vòng gọi vốn thứ tư vào tháng 12 năm ngoái, qua đó nâng mức định giá gấp ba lần, lên mức 9 tỷ USD. Theo một số nguồn tin thân cận, công ty này hiện đang tìm cách huy động thêm vốn với mức định giá cao hơn nhiều.
Trong khi đó, Harvey – công ty ứng dụng AI trong lĩnh vực pháp lý – tháng 2 vừa qua đã gọi vốn được 300 triệu USD.
“Hiện nay, các doanh nghiệp và người dùng có nhu cầu thật sự đối với các ứng dụng AI, với tốc độ chưa từng có trước đây”, có một nhu cầu rất thực tế đến từ các doanh nghiệp thật và người dùng thật dành cho các ứng dụng AI — và tốc độ đó chưa từng xảy ra trước đây”, ông Miles Grimshaw, đối tác tại quỹ đầu tư mạo hiểm Thrive Capital cho biết. Thrive –từng đầu tư vào OpenAI – hiện đang rót vốn vào các ứng dụng như Harvey và Anysphere, một công ty công cụ lập trình.
Các công ty phát triển ứng dụng hỗ trợ lập trình cũng đang thu hút sự quan tâm từ các nhà đầu tư. Những cái tên như Reflection AI, Poolside, Magic và Codeium đều đã gọi được hàng trăm triệu USD trong năm qua để phát triển các công nghệ giúp tăng hiệu suất làm việc của lập trình viên.
Anysphere, công ty đứng sau công cụ tự động hóa mã hóa Cursor đã huy động được 105 triệu USD với mức định giá 2,5 tỷ USD vào tháng 1 vừa qua. Theo các nguồn thạo tin, hiện các nhà đầu tư đang sẵn sàng định giá công ty này ở mức từ 10 tỷ USD trở lên. Dù chỉ mới thành lập được ba năm, công ty này đã đạt mức doanh thu hàng năm vào khoảng 200 triệu USD.
“Mọi người nghĩ rằng ngôn ngữ tự nhiên và tiếng Anh rất thú vị, nhưng chưa chắc có giá trị ngay lập tức. Trong khi đó, việc lập trình lại thực sự có giá trị”, ông Oskar Schulz, Chủ tịch của Anysphere nói.
CÔNG THỨC ĐỂ ‘NHẢY VỌT’
Mức định giá cao ngất ngưởng này phản ánh kỳ vọng của nhà đầu tư rằng, các công ty phát triển ứng dụng AI sẽ giúp cải thiện năng suất trong những công việc trí tuệ vốn tốn nhiều thời gian và chi phí, nhưng lại không cần đầu tư khổng lồ như những công ty xây dựng mô hình ngôn ngữ lớn.
“Hầu hết các ứng dụng này là công cụ tăng năng suất, tạo ra giá trị bằng cách kết hợp công việc tự nhiên mà các chuyên gia vẫn làm – đặc biệt là làm việc cùng nhau – với giá trị mà AI mang lại. Theo tôi, điều này tạo nên sự gắn bó dài hạn với khách hàng”, ông Mike Volpi, nhà đầu tư mạo hiểm chuyên về AI, chia sẻ. Ông đã đầu tư vào Hebbia – một công cụ sử dụng AI để tìm kiếm thông tin trong các tập dữ liệu phi cấu trúc.
“Ngày càng có nhiều người đồng ý rằng phần lớn giá trị của AI được tạo ra ở phần ứng dụng, chứ không phải ở tầng mô hình nền tảng”, ông Victor Riparbelli, CEO của Synthesia – công ty sản xuất avatar AI tại London được định giá 2,1 tỷ USD hồi tháng 1 – cho biết.
Theo các nghiên cứu gần đây, các công ty khởi nghiệp AI đang tạo ra doanh thu nhanh hơn nhiều so với các làn sóng phần mềm trước đây, cho thấy công nghệ này đã xây dựng nên những mô hình kinh doanh mạnh mẽ với tốc độ chưa từng có.
Phân tích dữ liệu thanh toán từ công ty công nghệ tài chính Stripe cho thấy, các doanh nghiệp AI hàng đầu đang đạt doanh số hàng triệu USD chỉ trong vòng một năm, nhanh hơn rất nhiều so với các công ty công nghệ không sử dụng AI ở giai đoạn tương tự.
Bên cạnh đó, các công ty ứng dụng AI còn sở hữu lợi thế là có thể linh hoạt chuyển đổi mô hình bất cứ khi nào có một mô hình rẻ hơn hoặc tốt hơn xuất hiện, theo ông Bret Taylor — Chủ tịch của OpenAI và đồng sáng lập công ty Sierra, chuyên cung cấp các dịch vụ AI cho khách hàng. Sierra mới ra mắt vào tháng 2/2024, nhưng chỉ sau 8 tháng đã được định giá tới 4,5 tỷ USD.
“Chúng tôi đã thay đổi mô hình AI mà mình sử dụng ít nhất năm hoặc sáu lần chỉ trong thời gian ngắn hoạt động, đơn giản vì tốc độ thay đổi quá nhanh”, ông Taylor nói. “Nếu giờ chúng tôi còn dùng mô hình cách đây hai năm, thì chẳng khác nào đang lái một chiếc xe sản xuất từ thập niên 1950”.
Tuy nhiên, đánh giá mức độ trung thành của khách hàng và tính bền vững của nguồn doanh thu là một thách thức. Khi AI đang là chủ đề “nóng”, việc thu hút người dùng đầu tiên là khá dễ nhưng điều đó chưa chắc đồng nghĩa với việc khách hàng sẽ gắn bó lâu dài.
Một số nhà đầu tư đã đứng ngoài cơn sốt này, cho rằng ngay cả những ứng dụng AI tốt nhất hiện nay cũng chỉ là lớp vỏ bọc trên các mô hình nền tảng. Rủi ro nằm ở chỗ các ứng dụng này có thể bị thay thế ngay khi một công ty lớn hơn với lượng khách hàng nhiều hơn quyết định sao chép.
“Vì nhiều công ty trong số này còn rất mới, họ chưa trải qua chu kỳ gia hạn hàng năm với khách hàng. Vì vậy, bạn thường không biết được tỷ lệ rời bỏ thực sự là bao nhiêu”, bà Hannah Seal, đối tác tại Index Ventures, chia sẻ. Bà từng đầu tư vào Wordsmith – một trợ lý pháp lý tích hợp AI.
Dù vậy, nhiều nhân vật đầu ngành tin rằng AI đang tạo ra một cuộc chuyển đổi nền tảng giống như khi internet, điện thoại di động hay điện toán đám mây ra đời và sẽ dẫn đến sự xuất hiện của một làn sóng doanh nghiệp bền vững mới.
“Hiện nay có lẽ đang tồn tại mức độ bất định cao nhất trong ngành phần mềm mà tôi từng chứng kiến trong suốt sự nghiệp của mình”, ông Taylor của Sierra kết luận.