Tại nhà kho thuộc Tập đoàn công nghệ và tạp hoá trực tuyến Ocado, ngay bên ngoài thị trấn Luton (Vương Quốc Anh), phóng viên Ben Morriss đã chứng kiến một trong những quy trình kỳ công và hiện đại bậc nhất.
Hàng trăm robot chạy vòng quanh mạng lưới, khẩn trương tìm kiếm và lấy các sản phẩm được đặt hàng trực tuyến. Robot di chuyển với tốc độ và sự chính xác cao chưa từng có, theo Yahoo Tech.
Trong giai đoạn đầu của thị trường mua sắm trực tuyến, khi người mua đặt hàng, nhân viên công ty sẽ phải chạy quanh nhà kho hoặc cửa hàng để tìm kiếm sản phẩm cần thiết.
Nhưng từ nhiều năm trở lại đây, Ocado đã hoàn toàn sử dụng robot để thu thập và phân phối sản phẩm, đưa hàng đến tận nơi cho nhân viên, những người chịu trách nhiệm đóng gói sản phẩm để giao hàng.
Và, gã khổng lồ mua sắm trực tuyến Vương Quốc Anh không phải là công ty duy nhất đầu tư vào công nghệ tự động hóa dịch vụ hậu cần.
LÀN SÓNG TỰ ĐỘNG HOÁ TRONG CÁC KHO HÀNG
Trong hầu hết kho chứa hàng, Asda, chuỗi siêu thị có trụ sở chính tại Leeds (Vương Quốc Anh), đã sử dụng hệ thống tự động hóa từ hai công ty là Swisslog (Thuỵ Sỹ) và AutoStore (Na Uy). Tại Hoa Kỳ, Walmart đã và đang tự động hóa phần lớn bộ phận trong chuỗi cung ứng bằng cách sử dụng robot của đối tác nội địa mang tên Symbotic.
Trở lại Luton, Ocado đã đưa quy trình tự động hóa của công ty lên tầm cao mới. Đội ngũ robot “phóng” quanh mạng lưới, mang vật phẩm đến các cánh tay tự động và từ đó sắp xếp từng mặt hàng cho đơn mua cụ thể. Các bao gạo, hộp trà, gói bánh nướng đều được kẹp vào cánh tay bằng nam châm hút.
Nhìn có vẻ giống như một tính năng bổ sung bình thường, nhưng quá trình đào tạo cánh tay robot nhận biết vật phẩm, lấy thành công khỏi giỏ và di chuyển vào hộp lại khó khăn đến mức đáng kinh ngạc.
Tại Tập đoàn Ocado, khoảng 100 kỹ sư đã dành nhiều năm đào tạo trí tuệ nhân tạo (AI) đảm nhận duy nhất nhiệm vụ đó.
Ông James Matthews, Giám đốc Điều hành Ocado Technology, giải thích đây là quá trình AI diễn giải thông tin thu được từ camera. "Sản phẩm là gì? Hình dạng của sản phẩm như thế nào? Làm sao để cầm nắm sản phẩm?", bộ câu hỏi lần lượt được hệ thống trí tuệ nhân tạo phân tích và trả lời.
Ngoài ra, AI còn phải tìm cách di chuyển cánh tay hiệu quả. ví dụ: "Làm cách nào để nhặt sản phẩm lên và tăng tốc mà không khiến mọi thứ văng ra khắp nơi? Làm cách nào để đóng gói vào hộp?", vị CEO nói thêm.
VAI TRÒ CỦA NHÂN VIÊN CON NGƯỜI
Kho Ocado tại Luton trang bị 44 cánh tay robot, hiện chiếm 15% lượng sản phẩm lưu chuyển toàn cơ sở, tức là khoảng 400.000 mặt hàng mỗi tuần. Phần còn lại sẽ do nhân viên tại trạm thu gom xử lý.
Nhóm nhân viên chủ yếu phụ trách những loại vật dụng mà robot chưa sẵn sàng xử lý, chẳng hạn như chai rượu nặng hoặc sản phẩm có bề mặt cong khó cầm nắm.
Tất nhiên, hệ thống ngày càng tân tiến. Công ty đang phát triển một số phụ kiện đính kèm khác nhau cho cánh tay robot, cho phép xử lý nhiều loại vật phẩm hơn.
Giám đốc Matthews chia sẻ: “Chúng tôi đang áp dụng robot một cách cẩn thận và tăng tốc dần dần theo thời gian. Sự hạn chế của robot là chiến lược có chủ ý, vì chúng tôi kỳ vọng tiếp tục cung cấp dịch vụ xuất sắc cho khách hàng chứ không mong muốn bất cứ sự cố nào xảy ra như móp, méo hay tệ hơn là đặt đồ vào đường đi của một trong các robot khác, gây ra sự cố đáng tiếc”.
Trong hai hoặc ba năm nữa, Ocado hi vọng robot sẽ xử lý được khoảng 70% tổng số lượng sản phẩm.
Điều này đồng nghĩa với việc công ty cần ít nhân viên hơn. Nhà kho Luton hiện có khoảng 1.400 nhân viên và nhiều vị trí vẫn cần thiết trong tương lai.
"Tất nhiên mọi doanh nghiệp đều có xu hướng giảm lao động trong mỗi kho hàng. Nhưng không phải kiểu ‘này, chúng tôi sắp không cần các anh chị nữa’. Chúng ta còn chặng đường rất dài mới đạt được mục tiêu đó", CEO Matthews nhấn mạnh.
Ocado đang có ý định bán công nghệ tự động hóa của hãng cho một số đối tác ngoài lĩnh vực tạp hóa. Cuối năm ngoái, công ty công bố thỏa thuận với McKesson đến từ Canada, nhà phân phối dược phẩm nổi tiếng.
Vị Giám đốc bày tỏ: “Hãy nghĩ xem những ngành nào có nhu cầu di chuyển mọi thứ một cách hiệu quả bên trong nhà kho... chắc chắn không thể đếm xuể”.
DOANH NGHIỆP NHỎ GIẢI QUYẾT BÀI TOÁN NGUỒN VỐN
Nỗ lực tự động hóa kho hàng bao giờ sẽ kết thúc? Có phải chúng ta đang hướng tới những nhà kho không có con người và hoạt động hết công suất 24 giờ một ngày?
Bà Sarah Bolton, chuyên gia bất động sản thương mại tại công ty luật Taylor Wessing, dự đoán quá trình chuyển đổi không thể diễn ra nhanh chóng như vậy.
Bà chỉ ra: “Những nỗ lực cực kỳ tốn kém, có thể tốn đến hàng trăm triệu USD để tự động hóa hoàn toàn một nhà kho”.
"Chỉ các ông lớn mới sẵn sàng tham gia cuộc chiến tự động hoá hoàn toàn, vì dự án yêu cầu nguồn tài chính khổng lồ", vị chuyên gia nói thêm.
Bà cũng nhấn mạnh rằng cần có cơ sở vật chất hiện đại mới đủ khả năng tự động hoá, bao gồm các tầng có thể chịu được trọng lượng nặng, không gian rộng không có cột đỡ để tránh trường hợp robot va đập trong quá trình huấn luyện. Kết nối điện vững chắc cũng là yếu tố rất quan trọng.
AutoStore đến từ Na Uy giải quyết được một số thách thức nêu trên. Hãng có một công ty côn tên là Pio đang phát triển công nghệ tự động hóa dành cho doanh nghiệp có quy mô nhỏ.
Pio sử dụng phần lớn công nghệ tương tự mà AutoStore cung cấp cho các đại gia công nghệ, chẳng hạn như robot chạy quanh mạng lưới kho vận, nơi hàng hóa thường được xếp chồng lên nhau theo chiều dọc.
Tuy nhiên, chi phí trả trước của hệ thống Pio thấp hơn, liên quan đến khối lượng hàng hóa mà hệ thống xử lý. Phần mềm cũng được lập trình đơn giản hơn và dễ dàng tích hợp vào các hệ thống thương mại điện tử phổ biến như Shopify.
"Chúng tôi cung cấp bộ sản phẩm hoàn chỉnh... trong đó chi phí trả trước rất thấp. Vì vậy, các công ty quy mô nhỏ có thể tiếp cận với tự động hóa và bắt đầu thu được lợi ích từ công nghệ. Và vì hệ thống rất linh hoạt, về cơ bản, công ty có thể tiếp tục gia tăng khối lượng hàng hoá bằng cách bổ sung thêm nhiều robot thay vì tăng thêm diện tích lưu trữ", ông Carlos Fernández, Giám đốc Sản phẩm tại AutoStore tuyên bố.
Ông Fernández nhìn thấy tiềm năng tăng trưởng rất lớn trong ngành. "Trong những năm tới, tôi nghĩ công nghệ sẽ trở nên đơn giản hơn với giá cả phải chăng hơn. Dù bạn không đến từ một tập đoàn lớn thường xuyên chạy các dự án tự động hóa phức tạp hay không có vốn đầu tư khủng, bạn sẽ đều cảm nhận được những lợi ích từ công nghệ này".