Casino vẫn chờ khung pháp lý

Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng vừa có công văn hối thúc Bộ Tài chính khẩn trương hoàn thiện dự thảo nghị định về hoạt động kinh doanh trò chơi điện tử có thưởng dành cho người nước ngoài trong tháng 9/2011, giữa lúc cuộc đua ngầm giữa các nhà đầu tư để xây dựng các casino tiếp tục diễn ra nóng bỏng.

Tách “vui chơi có thưởng” và casino

Văn bản của Thủ tướng chỉ yêu cầu hoàn thiện dự thảo nghị định về “kinh doanh trò chơi điện tử có thưởng dành cho người nước ngoài”, không bao gồm nội dung casino, và đây là một điểm khác biệt rất đáng chú ý.

Thủ tướng yêu cầu dự thảo nghị định trên phải hoàn thành theo hướng chỉ quy định đối với hoạt động kinh doanh trò chơi điện tử có thưởng dành cho người nước ngoài và quy định cụ thể chỉ người có hộ chiếu nước ngoài mới được tham gia trò chơi này. Điều này là không mới so với các quy định hiện hành.

Tuy nhiên, việc một dự thảo nghị định đã được Bộ Tài chính trình và được Chính phủ công bố công khai trên mạng từ năm 2009 nhưng đến nay vẫn chưa thông qua được cho thấy sự phức tạp đáng kể của vấn đề.

Hơn nữa, nếu như dự thảo nghị định trước đây định gộp chung nội dung “kinh doanh trò chơi điện tử có thưởng” và “casino”, thì với việc tách hai nội dung này, liệu rằng sẽ có một văn bản pháp lý khác về casino sẽ được xây dựng và ban hành tiếp trong thời gian tới?

Dịch vụ vui chơi giải trí có thưởng nói chung, trong đó có dịch vụ casino, lâu nay vẫn được xem là lĩnh vực kinh doanh “nhạy cảm” tại Việt Nam và do đó trong thời gian qua, có rất ít dự án như vậy được cấp phép.

Mặt khác, các dự án được cấp phép cũng được xét duyệt rất kỹ càng và thường là gắn với một dự án du lịch nghỉ dưỡng hay khách sạn, hiếm khi được cấp phép một cách độc lập.

Các văn bản pháp luật về kinh doanh hiện hành đều hạn chế kinh doanh lĩnh vực này. Luật Doanh nghiệp, Luật Thương mại và văn bản hướng dẫn đều cấm kinh doanh hoạt động “tổ chức đánh bạc, gá bạc trái phép”, trong khi Luật Đầu tư chỉ cho phép kinh doanh dịch vụ trò chơi điện tử có thưởng như là một lĩnh vực đầu tư có điều kiện.

Thậm chí, trong cam kết gia nhập Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO), nơi Việt Nam đã chấp nhận mở cửa nhiều lĩnh vực, thì Việt Nam vẫn không cam kết mở cửa toàn bộ dịch vụ đánh bạc và cá cược mà chỉ cam kết cho phép dịch vụ trò chơi điện tử có thưởng.

Còn nhiều tranh cãi

Tuy nhiên, từ khi có chủ trương phân cấp quản lý đầu tư, theo đó các tỉnh thành có thể xem xét và quyết định mọi loại hình dự án và quy mô vốn, nhiều tỉnh thành đã đề xuất cho phép triển khai các dự án mới trong lĩnh vực casino.

Tháng 5/2008, tập đoàn ACDL đã nhận được giấy phép đầu tư dự án phức hợp Hồ Tràm tại Bà Rịa - Vũng Tàu, trong đó có cả dịch vụ casino. Tiếp đó, dự án Silver Shore Hoàng Đạt tại Đà Nẵng cũng đã được cấp phép.

Năm ngoái, công luận ghi nhận việc cấp phép cho dự án khu nghỉ dưỡng Nam Hội An, trong đó có một dự án thành phần là casino.

Về mặt chủ trương thì Việt Nam mới chỉ cho phép mở một casino duy nhất tại Phú Quốc và việc này thậm chí đã được Bộ Chính trị quyết định. Gần đây, tỉnh Kiên Giang đã quy hoạch một khu đất rộng trên 130 ha tại Phú Quốc để mở khu du lịch nghỉ dưỡng gồm cả casino. Tỉnh này cho biết sẽ chọn nhà đầu tư ngoài nước đủ mạnh về tài chính, cam kết rót 100% vốn với tổng mức đầu tư cho dự án phải từ 4 tỷ USD trở lên theo hình thức đấu thầu cạnh tranh.

Vấn đề nằm ở chỗ, ngay trong giới lãnh đạo cao cấp, vẫn còn tồn tại nhiều quan điểm khác nhau về việc cho phép hay không cho phép mở casino.

Trao đổi với VnEconomy, một quan chức giấu tên của Bộ Kế hoạch và Đầu tư nói hiện nay có cả xu hướng ủng hộ và không ủng hộ việc cấp phép casino.

Những ý kiến ủng hộ cho rằng nếu một địa phương có dự án casino thì sẽ được hưởng lợi ngay. Hơn nữa, hiện nay vì Việt Nam không có casino nên hàng năm có khoảng 1 tỷ USD chảy ra nước ngoài để đánh bạc, gây thất thoát ngoại tệ.

Những ý kiến ngược lại thì cho rằng casino chỉ là một phần trong tổng thể nhiều hình thức khác nhau để thu hút khách du lịch, chứ không phải là yếu tố quyết định.

Băn khoăn nằm ở chỗ mở casino có thu hút được khách du lịch không hay cuối cùng chỉ là phục vụ cho dân địa phương và như vậy thì sai mục tiêu. Nếu chỉ là phục vụ dân địa phương thì đồng tiền chỉ “loanh quanh” ở đấy thôi, rút cục lại là nhà nước thu thuế của người dân.

Quan chức này nói rằng mối băn khoăn này là rất có cơ sở vì trên thực tế xây dựng được những casino mà chủ yếu người chơi là khách du lịch như trường hợp Las Vegas hay Macao là rất khó khăn.

Trong khi đó, một bài học nhãn tiền là trường hợp của nước Nga là sau khi mở cửa lĩnh vực này thì casino mọc lên quá nhiều, và giờ đây chính phủ đã có những biện pháp rất mạnh mẽ mà không thể quét nổi casino, nơi phát sinh quá nhiều tệ nạn đi kèm.

Một điểm đáng chú ý khác là trong giai đoạn “thí điểm” dịch vụ vui chơi giải trí có thưởng, các cơ sở kinh doanh dịch vụ này cũng hoạt động bình thường, không có dấu hiệu cho thấy nếu có casino thì khách quốc tế sẽ vào ồ ạt.

Một trong những cái Việt Nam còn thiếu là chính sách casino, theo đó xử lý nguồn lợi nhuận thu được ra sao giữa nhà nước và nhà đầu tư, cũng như các quy định về quản lý, kiểm soát lượng tiền ra vào.

Nhưng về phía các nhà đầu tư, một dự án nghỉ dưỡng sẽ trở nên cạnh tranh hơn nếu có casino hoặc ít nhất là một trung tâm vui chơi giải trí có thưởng. Hơn nữa, các nhà đầu tư vẫn muốn có dự án casino để chờ cơ hội tương lai, khi lĩnh vực này có thể được hợp thức.

Trong một lần trả lời phỏng vấn báo chí gần đây, ông Lloyd Nathan, giám đốc điều hành Asian Coast Development Limited, chủ đầu tư dự án Hồ Tràm, nói sẽ khánh thành dự án MGM Grand Ho Tram vào đầu năm 2013.

Ông này nhấn mạnh rằng cho dù có những yếu kém về cơ sở hạ tầng, Bà Rịa - Vũng Tàu đã và đang đón nhận hàng triệu khách du lịch một năm đến từ Tp.HCM. Trong tương lai, sân bay Long Thành được xây dựng chỉ cách dự án này có 80 km và đây sẽ là cánh cửa quan trọng nhất đón khách hàng của chúng tôi trong tương lai.

Vậy làm thế nào để các casino ở Việt Nam có thể cạnh tranh với các casino khác trong khu vực? Ông Lloyd Nathan nói dự án này sẽ mang lại những sự khác biệt đối với các khu đã có tại Macao, Singapore, Malaysia.

“Chúng tôi là điểm đến của nhiều loại khách hàng và không tập trung vào một khu vực cụ thể nào của thị trường hoặc một vùng địa lý riêng biệt. Với vẻ đẹp tự nhiên và hơn 2,2 km bãi biển, chúng tôi tin rằng địa điểm này sẽ giúp cho tạo ra một điểm đến có một không hai tại khu vực châu Á - Thái Bình Dương”, ông này nói.