Ngày 10/4, tại Hà Nội, Bộ Kế hoạch và Đầu tư phối hợp với Dự án hỗ trợ kỹ thuật của Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) tổ chức Hội thảo tham vấn về “Sách trắng cho doanh nghiệp nhỏ và vừa do phụ nữ làm chủ”.
Số liệu thống kê cho thấy tính đến ngày 31/12/2020, Việt Nam có hơn 553.000 doanh nghiệp, trong đó có 536.000 doanh nghiệp nhỏ và vừa. Trong số này, doanh nghiệp do phụ nữ sở hữu là hơn 106.000 doanh nghiệp, tức là chỉ chiếm hơn 20% số doanh nghiệp nhỏ và vừa đang hoạt động tại Việt Nam.
Mặc dù số doanh nghiệp do phụ nữ làm chủ còn chiếm một tỷ lệ nhỏ so với doanh nghiệp do nam giới làm chủ song theo bà Trịnh Thị Hương, Cục phó Cục Phát triển doanh nghiệp (Bộ Kế hoạch và Đầu tư), tỷ lệ doanh nghiệp do phụ nữ làm chủ của Việt Nam được đánh giá đứng thứ hạng cao nhất khu vực Đông Nam Á.
Tỷ lệ này ngang bằng với các quốc gia có nền kinh tế phát triển mạnh trong khu vực Đông Nam Á, bao gồm: Singapore (24%); Thái Lan (23%), Indonesia (21%) và thậm chí cũng ngang bằng với các nền kinh tế phát triển nhất toàn cầu (ví dụ: Pháp 24%; Thụy Điển 20%...).
Hơn nữa, 51% doanh nghiệp Việt Nam có phụ nữ nằm trong cơ cấu chủ sở hữu, cao hơn nhiều so với các quốc gia khác.
Mặc dù Việt Nam có tỷ lệ doanh nghiệp do phụ nữ làm chủ thuộc Top đầu khu vực Đông Nam Á, song hầu hết các doanh nghiệp do phụ nữ làm chủ đều có quy mô siêu nhỏ và nhỏ, với trên 90% số doanh nghiệp. Các doanh nghiệp này hoạt động chủ yếu trong lĩnh vực thương mại và dịch vụ…
Nguyên nhân là bởi, dù có sự công nhận về bình đẳng giới về mặt hiến pháp và ngày càng có nhiều sửa đổi các văn bản pháp luật và quy định để duy trì bình đẳng giới, nhưng các nữ doanh nhân ở Việt Nam vẫn chịu áp lực từ chuẩn mực và kỳ vọng xã hội. Đó là các giá trị truyền thống và gia trưởng làm gia tăng sự phụ thuộc của phụ nữ.
Phụ nữ cũng liên quan đến các giá trị, chuẩn mực xã hội và thiên kiến, nên có ít thời gian hơn để tập trung và phát triển kinh doanh. Nữ chủ doanh nghiệp cũng chịu thiệt thòi hơn so với nam giới vì phải dành thời gian làm các công việc gia đình và chăm sóc con cái, người thân nhiều hơn.
Cũng theo Sách Trắng, Luật Hỗ trợ Doanh nghiệp nhỏ và vừa có nhiều mục tiêu tốt nhưng thiếu “lăng kính giới tính” và còn tồn tại một số vấn đề trong quá trình thực hiện về tiếp cận tín dụng và các chương trình bảo lãnh tín dụng.
Từ thực trạng trên, Tiến sĩ Adam McCarty - chuyên gia quốc tế của ADB về chính sách giới khuyến nghị, cần hỗ trợ trực tiếp giúp doanh nhân nữ phát triển kinh doanh, bao gồm chuyển đổi từ hộ kinh doanh sang doanh nghiệp chính thức và mở rộng thị trường, chuỗi giá trị.
Ngoài ra, cần tăng cường năng lực và kiến thức kinh doanh của phụ nữ. Cải thiện tiếp cận tài chính của doanh nghiệp do phụ nữ làm chủ bằng cách làm việc với các ngân hàng về các sản phẩm tài chính mới và phổ biến kế hoạch hành động để giúp doanh nghiệp hiểu rõ hơn yêu cầu của ngân hàng.