Sáng 9/11, Quốc hội đã nghe tờ trình của Chính phủ và báo cáo của cơ quan thẩm tra về dự án Luật Việc làm (sửa đổi).
Dự thảo Luật gồm 9 chương và 94 điều, giảm 36 Điều so với dự thảo Luật kèm Tờ trình số 410/TTr-CP. Trình bày Tờ trình, Bộ trưởng Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội Đào Ngọc Dung đã nêu 4 nhóm nội dung chính của dự án Luật.
Trong đó, với nhóm chính sách bảo hiểm thất nghiệp, Chính phủ đề xuất bổ sung đối tượng tham gia gồm: (i) Người lao động có giao kết hợp đồng lao động xác định thời hạn từ 1 tháng trở lên (hiện nay từ 3 tháng trở lên); (ii) Người làm việc không trọn thời gian, có tiền lương trong tháng bằng hoặc cao hơn tiền lương làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc thấp nhất, đảm bảo thống nhất với Luật Bảo hiểm xã hội 2024.
HOÀN THIỆN CHÍNH SÁCH BẢO HIỂM THẤT NGHIỆP LÀ CÔNG CỤ QUẢN TRỊ THỊ TRƯỜNG LAO ĐỘNG
Chính phủ cũng đề nghị sửa đổi mức đóng bảo hiểm thất nghiệp theo hướng: Người lao động đóng tối đa bằng 1% tiền lương tháng; người sử dụng lao động đóng tối đa bằng 1% quỹ tiền lương tháng của những người lao động đang tham gia bảo hiểm thất nghiệp. Nhà nước hỗ trợ tối đa 1% quỹ tiền lương tháng đóng bảo hiểm thất nghiệp của những người lao động đang tham gia bảo hiểm thất nghiệp, và do ngân sách trung ương bảo đảm.
Đồng thời, chế độ đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao trình độ, kỹ năng nghề để duy trì việc làm cho người lao động cũng được sửa đổi, bổ sung theo hướng, quy định các trường hợp người sử dụng lao động được hỗ trợ như lý do kinh tế, thay đổi cơ cấu, công nghệ; thiên tai, hỏa hoạn, địch họa hoặc dịch bệnh nguy hiểm.
Cùng với đó, quy định điều kiện hỗ trợ theo hướng tạo thuận lợi dễ tiếp cận chính sách, gồm điều kiện về tham gia đóng bảo hiểm thất nghiệp và phương án đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao trình độ kỹ năng nghề để duy trì việc làm cho người lao động...
Dự thảo Luật cũng sửa đổi chế độ hỗ trợ tham gia đào tạo, bồi dưỡng nâng cao trình độ kỹ năng nghề cho người lao động, theo hướng mở rộng phạm vi hỗ trợ, không chỉ hỗ trợ người lao động tham gia khóa đào tạo nghề mà cả các khóa bồi dưỡng, nâng cao trình độ kỹ năng nghề. Bổ sung nội dung hỗ trợ (tiền ăn) cho người lao động trong thời gian tham gia đào tạo mà không hưởng trợ cấp thất nghiệp.
Ngoài ra, bổ sung quy định giao Chính phủ quy định việc hỗ trợ tiền mặt, giảm mức đóng bảo hiểm thất nghiệp và các hỗ trợ khác để hỗ trợ người lao động, người sử dụng lao động căn cứ tình hình kết dư Quỹ Bảo hiểm thất nghiệp trong các trường hợp khủng hoảng, suy thoái kinh tế, thiên tai, dịch bệnh...
Theo Bộ trưởng Đào Ngọc Dung, mục tiêu là hoàn thiện chính sách bảo hiểm thất nghiệp là công cụ quản trị thị trường lao động. Ông cũng kỳ vọng các quy định trong dự án Luật sẽ khắc phục cơ bản tình trạng gian lận, trục lợi chính sách như thời gian vừa qua.
Với nhóm chính sách thúc đẩy tạo việc làm theo hướng bền vững, dự án Luật tập trung sửa đổi, bổ sung quy định tạo cơ hội cho tất cả người lao động, không phân biệt có hay không có quan hệ lao động.
“Điều này tạo môi trường để người lao động phi chính thức tiếp cận và thụ hưởng các chính sách, nhất là tư vấn, giới thiệu việc làm, cung cấp thông tin thị trường lao động, tín dụng ưu đãi giải quyết việc làm, phát triển kỹ năng nghề", Bộ trưởng Đào Ngọc Dung cho hay.
ĐÁNH GIÁ KỸ TÁC ĐỘNG VỚI CÁC CHÍNH SÁCH MỚI
Báo cáo thẩm tra dự án Luật, Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội Nguyễn Thúy Anh cho biết Ủy ban cơ bản nhất trí với sự cần thiết, mục tiêu và các quan điểm chỉ đạo xây dựng dự án Luật Việc làm (sửa đổi) đã nêu tại Tờ trình số 676.
Tuy nhiên, còn một số nội dung giải trình, tiếp thu cần tăng tính thuyết phục hơn. Ủy ban đề nghị Cơ quan soạn thảo tiếp tục đánh giá kỹ lưỡng, toàn diện các chính sách mới.
Về bảo hiểm thất nghiệp, Ủy ban Xã hội đề nghị bổ sung đánh giá tác động, đồng thời có giải pháp để bảo đảm tính khả thi khi mở rộng đối tượng tham gia bảo hiểm thất nghiệp.
Đối với chính sách hỗ trợ tạo việc làm và nguồn vốn cho vay giải quyết việc làm, Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội cho rằng so với Luật hiện hành, dự thảo Luật đã quy định hỗ trợ tạo việc làm mới, duy trì, mở rộng việc làm thông qua Ngân hàng Chính sách xã hội từ nguồn vốn cho vay giải quyết việc làm, quy định cho vay hỗ trợ đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng, bổ sung chính sách hỗ trợ việc làm cho người cao tuổi và làm rõ hơn chính sách hỗ trợ việc làm cho thanh niên.
Ủy ban Xã hội đề nghị Cơ quan soạn thảo tiếp tục nghiên cứu, đánh giá để bảo đảm khả năng thực hiện, nhất là nguồn vốn cho vay ở địa phương nhằm hỗ trợ người lao động đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng.
Tiếp tục rà soát để quy định về nguồn vốn cho vay từ ngân sách Nhà nước thống nhất với quy định của Luật Ngân sách nhà nước và các luật khác có liên quan; quy định các nguyên tắc cơ bản để hỗ trợ thanh niên lập nghiệp, khởi nghiệp; hỗ trợ việc làm cho thanh niên, người cao tuổi.
Bên cạnh đó, Ủy ban Xã hội đề nghị Cơ quan soạn thảo làm rõ tính khả thi của quy định đăng ký lao động đối với người lao động tự do; sự cần thiết quy định thêm thủ tục đăng ký lao động đối với người tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc; sự phù hợp khi người sử dụng lao động khai báo thông tin về lao động cho cơ quan Bảo hiểm xã hội và rà soát, loại bỏ những quy định liên quan đến trình tự, thủ tục, hồ sơ đăng ký lao động thuộc thẩm quyền của Chính phủ trong dự thảo Luật.