Tại Phiên họp chuyên đề về pháp luật tháng 9/2022, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã cho ý kiến về Nghị quyết của Quốc hội về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TP. Buôn Ma Thuột, tỉnh Đắk Lắk.
Trên cơ sở ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Bùi Văn Cường đã có văn bản số 1499/TB-TTKQH thông báo kết luận về nội dung này.
Theo đó, Ủy ban Thường vụ Quốc hội tán thành sự cần thiết phải ban hành cơ chế đặc thù phát triển thành phố Buôn Ma Thuột, tỉnh Đắk Lắk và thống nhất bổ sung vào Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2022.
Việc xây dựng cơ chế, chính sách đặc thù cần tạo bước đột phá, thực sự là nhân tố thúc đẩy phát triển kinh tế vùng Tây Nguyên nhằm cụ thực hiện các mục tiêu tại Kết luận số 67-KL/TW của Bộ Chính trị.
Ủy ban Thường vụ Quốc hội cơ bản thống nhất với đề nghị của Chính phủ để trình Quốc hội xem xét, quyết định cho phép tỉnh Đắk Lắk và TP. Buôn Ma Thuột được thí điểm áp dụng một số cơ chế, chính sách đặc thù sau:
Tỉnh Đắk Lắk được vay với tổng mức dư nợ vay không vượt quá 40% số thu ngân sách tỉnh được hưởng theo phân cấp phần dư nợ tăng thêm so với quy định của Luật Ngân sách nhà nước, dành toàn bộ để đầu tư cho các dự án liên quan trên TP. Buôn Ma Thuột.
Tổng mức vay và bội chi ngân sách tỉnh hằng năm do Quốc hội quyết định theo quy định của Luật Ngân sách nhà nước. Hội đồng nhân dân tỉnh Đắk Lắk phân cấp nguồn thu, nhiệm vụ chi phù hợp để TP. Buôn Ma Thuột được hưởng và sử dụng thêm toàn bộ phần dư nợ vay tăng thêm.
Tỉnh Đắk Lắk được phân bổ thêm 45% theo chỉ tiêu phần trăm định mức chi thường xuyên tính theo định mức dân số đối với dân số thuộc TP. Buôn Ma Thuột trong thời gian thực hiện nghị quyết thí điểm.
Số phân bổ tăng thêm được bố trí chi cho các nhiệm vụ chi được phân bổ cho TP. Buôn Ma Thuột. Hội đồng nhân dân tỉnh Đắk Lắk phân cấp nguồn thu, nhiệm vụ chi phù hợp với TP. Buôn Ma Thuột, được hưởng và sử dụng thêm toàn bộ phần được bổ sung tăng thêm.
Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho phép áp dụng chính sách ưu đãi thu thuế doanh nghiệp cho các dự án đầu tư trên TP. Buôn Ma Thuột trong điều kiện được áp dụng ưu đãi thuế, thu nhập được hưởng ưu đãi, mức độ ưu đãi, lĩnh vực ưu đãi như Chính phủ trình.
Trên cơ sở đồ án quy hoạch xây dựng khu chức năng, quy hoạch đô thị TP. Buôn Ma Thuột được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, Thủ tướng Chính phủ quyết định việc phân cấp cho UBND tỉnh Đắk Lắk thực hiện phê duyệt, điều chỉnh cục bộ quy hoạch chung xây dựng khu chức năng, điều chỉnh cục bộ quy hoạch chung đô thị TP. Buôn Ma Thuột theo trình tự, thủ tục do Thủ tướng Chính phủ quy định và báo cáo Thủ tướng Chính phủ kết quả thực hiện.
Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho phép áp dụng chính sách Hội đồng nhân dân tỉnh Đắk Lắk được ban hành chính sách ưu đãi cho chuyên gia, nhà khoa học, tài năng đặc biệt như Chính phủ trình.
Về áp dụng pháp luật, trường hợp có quy định khác nhau về cùng một vấn đề giữa Nghị quyết này với Luật, Nghị quyết khác của Quốc hội thì áp dụng theo quy định của Nghị quyết này. Trường hợp văn bản quy phạm pháp luật ban hành sau ngày Nghị quyết này có hiệu lực thi hành có quy định cơ chế, chính sách ưu đãi hoặc thuận lợi hơn nghị quyết này thì việc áp dụng do Hội đồng nhân dân tỉnh Đắk Lắk quyết định.
Về hiệu lực thi hành, Nghị quyết có hiệu lực thi hành kể từ ngày 01/01/2023 và thực hiện trong vòng 5 năm.
Ngoài ra, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị Chính phủ tiếp tục nghiên cứu bổ sung các cơ chế đặc thù áp dụng cho các địa phương đã được Quốc hội thông qua; đề xuất một số cơ chế đặc thù, vượt trội, tạo động lực phát triển vùng Tây Nguyên.
Trong đó, lưu ý nghiên cứu để thí điểm các chính sách phát triển chuỗi giá trị sản phẩm cây cà phê với những ưu đãi cao nhất về thuế, tín dụng, về chính sách đầu tư, quảng bá sản phẩm và một số sản phẩm khác.
Ưu đãi, ưu tiên trong lĩnh vực đầu tư phát triển, lĩnh vực văn hóa, du lịch, phát huy bản chất bản sắc văn hóa các dân tộc của tỉnh Đắk Lắk và Tây Nguyên.
Ưu tiên tối đa trong việc đầu tư phát triển một số lĩnh vực về cơ sở hạ tầng, nhất là y tế, giáo dục và khoa học công nghệ; để lại kinh phí xử lý, sắp xếp các cơ sở nhà đất của các cơ quan trung ương để đầu tư trở lại cho việc xây dựng kết cấu hạ tầng trên địa bàn TP. Buôn Ma Thuột…
Đề xuất thí điểm 05 chính sách đặc thù cho TP. Buôn Ma Thuột
Chính sách 1: Về mức dư nợ vay của tỉnh Đắk Lắk
Chính sách 2: Về định mức phân bổ chi thường xuyên
Chính sách 3: Về ưu đãi thuế thu nhập doanh nghiệp trên địa bàn thành phố Buôn Ma Thuột
Chính sách 4: Về quản lý quy hoạch
Chính sách 5: Về ưu đãi đối với chuyên gia, nhà khoa học, tài năng đặc biệt
Đây là những nội dung mà Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã có văn bản lấy ý kiến góp ý đối với dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển thành phố Buôn Ma Thuột, tỉnh Đắk Lắk, vào tháng 5/2022.
Thành phố Buôn Ma Thuột có vị trí trung tâm vùng Tây Nguyên, kết nối các trung tâm phát triển vùng Nam Trung Bộ, Đông Nam Bộ và tam giác phát triển Lào - Việt Nam - Campuchia.
Cùng với tiềm năng về đất đai, khí hậu của cả vùng Tây Nguyên về phát triển các cây công nghiệp dài ngày như cà phê, cao su, hồ tiêu, ca cao, bơ... TP. Buôn Ma Thuột có nhiều tiềm năng, thuận lợi để phát triển về du lịch, nông nghiệp, công nghiệp chế biến, kết nối giao thương và hợp tác quốc tế.
Theo đó, chủ trương của Bộ Chính trị là định hướng cho TP. Buôn Ma Thuột trở thành đô thị trung tâm vùng Tây Nguyên trên cơ sở khai thác và phát huy tối đa các tiềm năng, lợi thế của thành phố, nhất là tài nguyên thiên nhiên, các giá trị văn hóa, lịch sử, vị trí địa lý trung tâm vùng, tam giác Lào - Việt Nam - Campuchia.
Để đạt được mục tiêu nêu trên, Bộ Chính trị đã đồng ý chủ trương: "Tăng cường phân cấp quản lý cho thành phố xứng tầm với đô thị trung tâm của Vùng…