Không gian kiến tạo và chuyển đổi công nghệ
Trong xu thế mới, Triển lãm quốc tế lần thứ 18 về Phương tiện giao thông, vận tải và Công nghiệp hỗ trợ – Vietnam AutoExpo 2025, diễn ra từ ngày 12 đến 14/6/2025 tại Hà Nội không chỉ đơn thuần là dịp các doanh nghiệp quảng bá sản phẩm, mà còn đóng vai trò như đòn bẩy chiến lược giúp các doanh nghiệp công nghiệp hỗ trợ xây dựng mạng lưới hợp tác, tiếp cận công nghệ, nâng cao năng lực sản xuất và nắm bắt kịp thời cơ hội thị trường. Sự kiện năm nay có nhiều đổi mới về không gian trải nghiệm và sự tham gia của nhiều doanh nghiệp nổi bật trong ngành công nghiệp ô tô.
Không đơn thuần là một triển lãm thương mại, qua 17 kỳ tổ chức, Vietnam AutoExpo đã định hình vai trò là một nền tảng kết nối toàn diện giữa sản xuất, tiêu dùng, công nghệ và chính sách – nơi các doanh nghiệp trong ngành phương tiện giao thông và công nghiệp hỗ trợ hội tụ, đối thoại, hợp tác và kiến tạo tương lai.
Theo C.I.S Vietnam, đại diện ban tổ chức, Vietnam AutoExpo 2025 ghi nhận sự tham gia của gần 200 doanh nghiệp trong và ngoài nước, với tổng cộng hơn 200 gian hàng được đăng ký. Sự kiện thu hút khoảng 15.000 lượt khách đến tham quan và làm việc trực tiếp, bao gồm các nhà sản xuất, nhà phân phối, doanh nghiệp công nghiệp hỗ trợ, chuyên gia kỹ thuật, tổ chức nghiên cứu, các đoàn mua hàng và khách hàng tiềm năng.
Các doanh nghiệp tham gia đến từ nhiều lĩnh vực: sản xuất, lắp ráp ô tô – xe máy – xe điện, cung ứng linh kiện – phụ tùng, dịch vụ kỹ thuật, thiết bị nhà máy, giải pháp logistics, công nghệ sơn phủ, bảo dưỡng, và đặc biệt là công nghiệp hỗ trợ đang tăng trưởng mạnh mẽ tại Việt Nam.
Bên cạnh những doanh nghiệp thân quen, nhiều năm tham gia Vietnam AutoExpo, triển lãm năm nay còn thu hút sự tham gia của các nhà sản xuất ô tô như Mitsubishi, GAC Motor, các đơn vị hoạt động trong lĩnh vực xe điện. Đây là những tín hiệu tích cực trong bối cảnh Việt Nam đang tăng cường các giải pháp giảm phát thải, hướng tới Net Zero vào năm 2050.
Không gian của triển lãm không chỉ dành cho doanh nghiệp lớn mà còn mở ra cánh cửa cho các startup công nghệ, doanh nghiệp SME trong nước có cơ hội giới thiệu sáng kiến, sản phẩm và tiếp cận thị trường mới. Đây chính là những “hạt giống” cần thiết để hình thành một hệ sinh thái công nghiệp ô tô nội địa vững mạnh, góp phần thúc đẩy chiến lược công nghiệp hóa – hiện đại hóa mà Chính phủ đang theo đuổi.
Đáng chú ý, Vietnam AutoExpo 2025 không chỉ dừng lại ở không gian trưng bày, mà còn là nơi diễn ra chuỗi hoạt động chuyên sâu: Hội thảo chuyên ngành với chủ đề “Công nghiệp ô tô Việt Nam trong bối cảnh biến động của thị trường toàn cầu”, chương trình kết nối giao thương B2B, các buổi trình diễn công nghệ và sản phẩm mới, toạ đàm chính sách phát triển công nghiệp ô tô và công nghiệp hỗ trợ.
Tại đây, các doanh nghiệp có cơ hội tiếp cận trực tiếp với đối tác tiềm năng, từ các doanh nghiệp FDI đến nhà cung ứng trong nước, đồng thời kết nối với các cơ quan quản lý nhà nước như Cục Công nghiệp, Cục Xúc tiến thương mại, Hiệp hội Công nghiệp hỗ trợ Việt Nam... Đây cũng là dịp để các doanh nghiệp cập nhật xu hướng công nghệ sản xuất mới nhất như xe điện thông minh, linh kiện tích hợp cao, chuỗi cung ứng số hóa, và chuyển đổi xanh – những yếu tố đang tái định hình ngành công nghiệp giao thông toàn cầu.
Bức tranh ngành công nghiệp hỗ trợ ô tô Việt quý I/2025
Báo cáo từ Bộ Công Thương cho thấy, ngành công nghiệp hỗ trợ ô tô Việt Nam tiếp tục duy trì đà tăng trưởng ấn tượng bất chấp biến động kinh tế toàn cầu. Trong quý I/2025, tổng giá trị sản xuất công nghiệp hỗ trợ liên quan đến ngành ô tô ước đạt hơn 2,4 tỷ USD – tăng 12,3% so với cùng kỳ năm 2024. Đặc biệt, tỷ lệ nội địa hoá ở một số dòng xe phổ thông đã chạm ngưỡng 45%, riêng VinFast đạt hơn 60%, một con số cho thấy nỗ lực bền bỉ của các doanh nghiệp nội địa trong quá trình cải thiện năng lực công nghệ và quản trị.
Tính đến tháng 4/2025, Việt Nam đã có hơn 360 doanh nghiệp tham gia sản xuất linh kiện, phụ tùng ô tô, trong đó khoảng 80 doanh nghiệp đạt tiêu chuẩn cung ứng cho các hãng ô tô toàn cầu. Các doanh nghiệp này chủ yếu tập trung tại các khu công nghiệp ở miền Bắc (Hà Nội, Bắc Ninh, Hải Phòng) và miền Nam (TP.HCM, Bình Dương, Đồng Nai), tạo thành hệ sinh thái hỗ trợ tương đối hoàn chỉnh cho một số dòng xe lắp ráp trong nước.
Bên cạnh đó, xuất khẩu linh kiện ô tô từ Việt Nam cũng ghi nhận mức tăng trưởng 2 con số. Quý I/2025, kim ngạch xuất khẩu linh kiện, phụ tùng ô tô đạt trên 3,9 tỷ USD, tăng 9% so với cùng kỳ năm ngoái, trở thành mặt hàng xuất khẩu lớn thứ 5 của cả nước. Thị trường chính bao gồm Nhật Bản, Hoa Kỳ, Hàn Quốc và các nước ASEAN.
Tuy nhiên, theo các chuyên gia, công nghiệp hỗ trợ ô tô Việt Nam vẫn còn tồn tại một số rào cản: tỷ lệ nội địa hoá chung toàn ngành vẫn chưa đạt kỳ vọng và còn phụ thuộc nhiều vào nguyên vật liệu nhập khẩu, chưa có nhiều doanh nghiệp nội địa đủ năng lực R&D để phát triển sản phẩm có giá trị gia tăng cao.
Những tín hiệu tích cực từ chính sách và thị trường
Vietnam AutoExpo 2025 được tổ chức trong bối cảnh Chính phủ đang nỗ lực thúc đẩy phát triển ngành công nghiệp ô tô theo hướng bền vững và hiện đại. Nghị quyết 29/NQ-CP về Chiến lược phát triển công nghiệp ô tô Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn 2045, xác định rõ mục tiêu nâng tỷ lệ nội địa hoá dòng xe cá nhân lên 50-55% vào năm 2030, phát triển các cụm công nghiệp hỗ trợ chuyên sâu và thu hút đầu tư vào sản xuất linh kiện chất lượng cao.
Đặc biệt, xu hướng chuyển dịch chuỗi cung ứng toàn cầu hậu đại dịch và xung đột địa chính trị đã tạo điều kiện để Việt Nam trở thành điểm đến hấp dẫn cho các tập đoàn đa quốc gia. Những cái tên như Toyota, Hyundai, Mitsubishi, VinFast, và mới đây là Bosch, Schaeffler… đều đã và đang mở rộng hoạt động đầu tư tại Việt Nam, trực tiếp tạo ra hiệu ứng lan toả đến các nhà cung ứng cấp 1 – cấp 2 trong nước.
Cùng với đó, sự phát triển mạnh mẽ của thị trường xe điện, xe hybrid trong nước đang đặt ra yêu cầu mới cho ngành công nghiệp hỗ trợ: từ việc phát triển pin, động cơ điện, chip điều khiển, đến các loại vật liệu siêu nhẹ, siêu bền, có khả năng tái chế. Đây vừa là thách thức vừa là cơ hội để các doanh nghiệp Việt Nam bứt phá, nếu có chiến lược đúng đắn và hỗ trợ chính sách đủ mạnh.
Ông Phan Đăng Tuất – Chủ tịch Hiệp hội Công nghiệp hỗ trợ Việt Nam (VASI) chia sẻ: “Nhu cầu về phương tiện giao thông của Việt Nam đang tăng nhanh là một thị trường đầy tiềm năng cho các nhà sản xuất, kinh doanh ô tô, xe máy. Với những chính sách mới đã có hiệu lực, cùng với sự quyết tâm của các doanh nghiệp khi mở rộng nhà máy, dây chuyền lắp ráp, từng bước bắt kịp xu thế toàn cầu, ngành ô tô Việt Nam đã đạt được những kết quả khả quan, hứa hẹn sẽ có những thay đổi đáng chú ý trong năm 2025 đặc biệt là việc tăng tỉ lệ nội địa hoá khi ngày càng nhiều doanh nghiệp đầu tư cho sản xuất xe ô tô trong nước. Những chính sách mới của Chính phủ, xu hướng dòng vốn đầu tư nước ngoài ngày càng rõ rệt, tất cả đang cho chúng ta thấy bức tranh sáng hơn cho công nghiệp ô tô và công nghiệp hỗ trợ ô tô, xe máy tại Việt Nam.
Một bước tiến dài, nhưng chưa thể chủ quan
Vietnam AutoExpo 2025 mang theo kỳ vọng lớn của cả ngành công nghiệp ô tô – xe máy và công nghiệp hỗ trợ Việt Nam. Với quy mô tổ chức ngày càng chuyên nghiệp, cùng với sự hậu thuẫn mạnh mẽ từ các cơ quan quản lý, hiệp hội ngành và cộng đồng doanh nghiệp quốc tế, triển lãm năm nay không chỉ là nơi “khoe sắc” sản phẩm mà còn là điểm hẹn của chiến lược, sáng tạo và kết nối.
Tuy nhiên, con đường phát triển ngành công nghiệp hỗ trợ ô tô vẫn còn nhiều chông gai. Việt Nam cần tiếp tục tập trung vào các giải pháp dài hạn: phát triển nhân lực chất lượng cao, đầu tư vào công nghệ lõi, đẩy mạnh chuyển đổi số trong sản xuất, hỗ trợ tài chính cho doanh nghiệp SME, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi về hạ tầng, thuế và logistics để ngành có thể cạnh tranh trong khu vực và toàn cầu.
Vietnam AutoExpo 2025 là một dấu mốc quan trọng – nhưng chỉ là một bước trong hành trình dài. Để hiện thực hóa mục tiêu trở thành trung tâm sản xuất ô tô – công nghiệp hỗ trợ của khu vực, Việt Nam cần sự đồng hành liên tục từ chính sách, doanh nghiệp và cộng đồng sáng tạo công nghệ.
Về phía các doanh nghiệp, đây là giai đoạn “thiên thời, địa lợi, nhân hòa” hiếm có cho ngành CNHT ô tô tại Việt Nam. Tuy nhiên, để nắm bắt được cơ hội này, doanh nghiệp phải chủ động đầu tư vào công nghệ sản xuất tiên tiến, nâng cao năng lực quản trị, và tích cực tham gia các cụm liên kết ngành. Đặc biệt, chuyển đổi xanh và chiến lược phát triển bền vững cần được coi là trọng tâm trong định hướng dài hạn của doanh nghiệp CNHT.
Ông Phạm Văn Quân - Phó Cục trưởng Cục Công nghiệp nhấn mạnh: “Ngành ô tô, công nghiệp cơ khí không đơn thuần là sản xuất, mà là biểu tượng của sức mạnh công nghệ, trình độ công nghiệp và vị thế quốc gia. Nếu muốn Việt Nam trở thành quốc gia công nghiệp phát triển, nhất định chúng ta phải làm chủ công nghiệp cơ khí – ô tô – công nghệ cao”.
Google translate