Phát biểu tại hội nghị, Thứ trưởng Bộ Giao thông vận tải Lê Anh Tuấn cho biết cảng hàng không, sân bay liên hệ mật thiết với quốc phòng, an ninh. Quy hoạch hàng không là quy hoạch cuối cùng trong 5 lĩnh vực gồm đường bộ, đường thủy, hàng hải và đường sắt.
"Với 22 cảng hàng không hiện hữu và sắp tới là 33 cảng hàng theo quy hoạch đều được xác định dùng chung quân sự - dân dụng đã thể hiện một đặc điểm rất riêng và vai trò quan trọng của mạng cảng hàng không, điều này tạo ra động lực phát triển kinh tế - xã hội", Thứ trưởng khẳng định.
TÍNH "MỞ" TRONG QUY HOẠCH
Cũng theo lãnh đạo Bộ Giao thông vận tải, Việt Nam có tiềm năng phát triển vận tải hàng không rất lớn, do đó, quy hoạch hệ thống cảng hàng không, sân bay là tiền đề cho việc đầu tư phát triển, đáp ứng nhu cầu vận tải hàng không.
Để triển khai quy hoạch này, Thứ trưởng Bộ Giao thông vận tải đề nghị Cục Hàng không phối hợp chặt chẽ với các địa phương và Bộ Quốc phòng, các cơ quan liên quan để triển khai quy hoạch mạng cảng này và rà soát, tham mưu điều chỉnh vì quy hoạch này có tính rất mở.
"Nếu kinh tế tại địa phương phát triển và có nhu cầu về cảng hàng không, Bộ Giao thông vận tải sẽ báo cáo Chính phủ để bổ sung, điều chỉnh quy hoạch,” Thứ trưởng Bộ Giao thông vận tải khẳng định.
Thời gian tới, Bộ Giao thông vận tải sẽ hoàn thiện Đề án huy động các nguồn lực đầu tư vào các cảng hàng không và trình lên Thủ tướng Chính phủ để cụ thể hóa vấn đề này.
Trên cơ sở đề án, Thứ trưởng đề nghị Cục Hàng không Việt Nam phối hợp chặt chẽ với các địa phương và Bộ Quốc phòng, các cơ quan liên quan để triển khai quy hoạch.
Để hoàn thành mục tiêu, nhiệm vụ được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 648, Bộ Giao thông vận tải xác định đây là một nhiệm vụ rất lớn, thách thức và cần có sự đồng hành, phối hợp giữa các bộ, ngành, cơ quan trung ương, các địa phương, các chuyên gia, các nhà khoa học, các doanh nghiệp hàng không và các đơn vị trong ngành giao thông vận tải.
Thứ trưởng cũng bày tỏ mong muốn và đề nghị các bộ, ngành, địa phương cùng các cơ quan liên tiếp tục phối hợp chặt chẽ với Bộ Giao thông vận tải trong quá trình lập và triển khai thực hiện các quy hoạch giao thông vận tải này.
HÌNH THÀNH HAI TRUNG TÂM VẬN TẢI HÀNG KHÔNG ĐẦU MỐI TẦM CỠ KHU VỰC
Trước đó, tại hội nghị, Cục trưởng Cục Hàng không Việt Nam Đinh Việt Thắng trình bày nội dung Quy hoạch tổng thể phát triển hệ thống cảng hàng không, sân bay toàn quốc thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 648/QĐ-TTg ngày 07/6/2023.
Theo quyết định được phê duyệt, Quy hoạch hệ thống cảng hàng không toàn quốc thời kỳ 2021 – 2030 được quy hoạch theo mô hình trục nan với 2 đầu mối chính tại khu vực Thủ đô Hà Nội và khu vực TP. Hồ Chí Minh, hình thành 30 cảng hàng không.
Theo đó, 14 cảng hàng không quốc tế bao gồm: Vân Đồn, Cát Bi, Nội Bài, Thọ Xuân, Vinh, Phú Bài, Đà Nẵng, Chu Lai, Cam Ranh, Liên Khương, Long Thành, Tân Sơn Nhất, Cần Thơ và Phú Quốc.
Cùng với đó, 16 cảng hàng không quốc nội: Lai Châu, Điện Biên, Sa Pa, Nà Sản, Đồng Hới, Quảng Trị, Phù Cát, Tuy Hòa, Pleiku, Buôn Ma Thuột, Phan Thiết, Rạch Giá, Cà Mau, Côn Đảo, Thành Sơn và Biên Hòa. Sân bay Thành Sơn và sân bay Biên Hòa được quy hoạch thành cảng hàng không để khai thác lưỡng dụng.
Mục tiêu đến năm 2030, phát triển hệ thống cảng hàng không theo hướng đồng bộ, hiện đại, đáp ứng nhu cầu vận tải, hội nhập quốc tế sâu rộng; bảo vệ môi trường, tiết kiệm các nguồn tài nguyên; bảo đảm quốc phòng, an ninh; nâng cao năng lực cạnh tranh của nền kinh tế, góp phần đưa nước ta cơ bản trở thành nước đang phát triển có công nghiệp hiện đại, thu nhập trung bình cao vào năm 2030.
Tiếp tục duy trì vị trí quy hoạch Cảng hàng không quốc tế Hải Phòng đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 640/QĐ-TTg ngày 28/4/2011 tại huyện Tiên Lãng, thành phố Hải Phòng.
Đến năm 2050, cả nước sẽ có thêm 3 sân bay nữa gồm Hải Phòng (sân bay quốc tế xây tại huyện Tiên Lãng), Cao Bằng và sân bay thứ 2 của Vùng thủ đô (dự kiến nằm ở đông nam, nam Hà Nội).
Như vậy, tầm nhìn đến năm 2050 sẽ hình thành 33 cảng hàng không, bao gồm 14 cảng hàng không quốc tế (Vân Đồn, Hải Phòng, Nội Bài, Thọ Xuân, Vinh, Phú Bài, Đà Nẵng, Chu Lai, Cam Ranh, Liên Khương, Long Thành, Tân Sơn Nhất, Cần Thơ và Phú Quốc).
Cùng với đó là 19 cảng hàng không quốc nội (Lai Châu, Điện Biên, Sa Pa, Cao Bằng, Nà Sản, Cát Bi, Đồng Hới, Quảng Trị, Phù Cát, Tuy Hòa, Pleiku, Buôn Ma Thuột, Phan Thiết, Rạch Giá, Cà Mau, Côn Đảo, Biên Hoà, Thành Sơn và Cảng hàng không thứ 2 phía Đông Nam, Nam Thủ đô Hà Nội).
Cũng theo quy hoạch, vùng Thủ đô Hà Nội dự kiến sẽ bổ sung thêm cảng hàng không thứ hai để hỗ trợ cho Cảng hàng không quốc tế Nội Bài khi đạt quy mô khoảng 100 triệu hành khách/năm, đáp ứng mục tiêu hình thành hai trung tâm vận tải hàng không đầu mối trung chuyển quốc tế mang tầm cỡ khu vực tại vùng Thủ đô Hà Nội và vùng TP. Hồ Chí Minh.
Với số lượng cảng hàng không được quy hoạch như trên sẽ đảm bảo đến năm 2030 và tầm nhìn đến năm 2050 có trên 95% dân số có thể tiếp cận tới cảng hàng không trong phạm vi 100km, cao hơn mức trung bình của thế giới hiện nay (75%) và tương đương với các nước trong khu vực cũng như trên thế giới .
Quy hoạch tổng thể phát triển hệ thống cảng hàng không, sân bay toàn quốc thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 đã thể hiện đặc điểm riêng và vai trò quan trọng của mạng lưới cảng hàng không, tạo ra động lực phát triển kinh tế - xã hội.
Quy hoạch hệ thống cảng hàng không, sân bay đã được Bộ Giao thông vận tải tổ chức lập từ tháng 4/2020; được triển khai nghiên cứu bởi các đơn vị tư vấn hàng đầu trong lĩnh vực giao thông vận tải là Tổng công ty Tư vấn thiết kế giao thông vận tải (TEDI), Viện Chiến lược và Phát triển giao thông vận tải (TDSI).
Đặc biệt, quy hoạch có sự tham gia của một trong những công ty tư vấn nước ngoài hàng đầu trên thế giới trong lĩnh vực hàng không là Công ty tư vấn thiết kế kiến trúc và kỹ thuật sân bay của Pháp (ADPi) thuộc Tập đoàn Aéroports de Paris (ADP), đây là công ty đã tư vấn quản lý, thiết kế nhiều công trình cảng hàng không quốc tế lớn trên thế giới.