Hai ứng viên tổng thống Mỹ 2020 là ông Donald Trump và ông Joe Biden đưa ra quan điểm vô cùng khác biệt trong một loạt vấn đề tại cuộc tranh luận trực tiếp cuối cùng trước khi bước vào cuộc bầu cử ngày 3/11.
Vào thời điểm chỉ còn 13 ngày nữa là cử tri Mỹ chính thức đi bỏ phiếu, đương kim Tổng thống và cựu Phó tổng thống dường như đang dồn tổng lực để giành đa số phiếu. Theo hãng tin Reuters, ông Trump - ứng cử viên của Đảng Cộng hòa - tỏ ra kiềm chế hơn so với màn thể hiện trong cuộc tranh luận đầu tiên hồi tháng 9 khi ông liên tục cắt lời đối thủ.
Tuy nhiên, cuộc tranh luận diễn ra vào đêm ngày thứ Năm (22/10) theo giờ Mỹ vẫn chứa đầy những cuộc tấn công cá nhân giữa hai ứng viên, thậm chí ông Trump còn đưa ra những cáo buộc tham nhũng nhằm vào ông Biden và gia đình ông, cho dù không đưa ra được bằng chứng nào cho các cáo buộc đó.
Diễn ra ở Nashville, bang Tennessee và được phát sóng truyền hình trực tiếp toàn quốc, cuộc đối đầu này được xem là một trong những cơ hội cuối cùng để ông Trump củng cố sức mạnh cho chiến dịch tranh cử của ông - chiến dịch đã bị phủ bóng bởi đại dịch Covid-19 khiến hơn 221.000 người thiệt mạng ở Mỹ tính đến thời điểm này. Chưa kể, ông Trump còn bị ông Biden dẫn trước trong các cuộc thăm dò dư luận suốt nhiều tháng qua, dù ông đã rút ngắn được khoảng cách với ứng cử viên của Đảng Dân chủ tại một số bang chủ chốt.
COVID-19, CHÍNH SÁCH ĐỐI NGOẠI
"Bất kỳ ai phải chịu trách nhiệm cho số người chết lớn đến như vậy cũng không nên tiếp tục làm Tổng thống Mỹ", ông Biden công kích.
Ông Trump bảo vệ cách xử lý dịch Covid-19 của mình và nói rằng nước Mỹ không thể đóng cửa các hoạt động kinh tế một lần nữa, bất chấp làn sóng dịch thứ hai. "Chúng ta đang học cách chung sống với dịch. Chúng ta không còn lựa chọn nào khác", ông Trump nói.
"Học cách chung sống sao?" ông Biden mỉa mai. "Cứ tiếp tục đi. Chúng ta đang chết dần chết mòn vì dịch".
Ông Trump khẳng định có thể có vắc-xin chỉ sau vài tuần nữa. Tuy nhiên, hầu hết chuyên gia, bao gồm cả các quan chức chính quyền ông Trump, đã nói rằng phải tới giữa năm 2021 mới có thể có vắc-xin chống Covid-19 để sử dụng rộng rãi.
Ông Trump, một người vốn "ngoại đạo" chính trị trước khi trở thành Tổng thống Mỹ, cố gắng phác họa chân dung ông Biden với tư cách một chính trị gia kỳ cựu nhưng thành tựu suốt 50 năm trong nghề không có gì đáng kể. Về phần mình, ông Biden nhằm vào 4 năm ông Trump đứng đầu Nhà Trắng, xoáy vào thiệt hại kinh tế mà đại dịch đã gây ra cho đời sống người dân Mỹ.
Sau phần mở đầu "lời qua tiếng lại" về Covid-19, cuộc tranh luận càng thêm "nóng" khi bước vào chủ đề chính sách đối ngoại.
Ông Trump lặp lại cáo buộc rằng ông Biden và con trai của ông Biden là Hunder có dính líu vào những hành vi mờ ám ở Trung Quốc và Ukraine. Tuy nhiên, đến nay chưa có bằng chứng cho những cáo buộc như vậy, và ông Biden một lần nữa bác bỏ.
Trước đây, ông Trump đã cố gắng tìm ra một bí mật "bẩn" nào đó trong mối quan hệ làm ăn của ông Hunter Biden với Ukraine, và nỗ lực đó đã dẫn tới việc vị Tổng thống Cộng hòa bị luận tội trước Quốc hội Mỹ. Trong khi đó, ông Trump và các con của ông đã đối mặt không ít cáo buộc xung đột lợi ích kể từ khi ông trở thành Tổng thống, chủ yếu vì mạng lưới kinh doanh bất động sản và khách sạn của Nhà Trump.
Ông Biden bảo vệ gia đình mình và khẳng định chắc nịch rằng ông chưa bao giờ kiếm được "một đồng xu nào" từ nước ngoài. Sau đó, ông quay sang cáo buộc ông Trump đang tìm cách phân tán sự chú ý của người dân Mỹ.
"Có một lý do khiến ông ta đưa ra tất cả những trò bịp này", ông Biden nói, ánh mắt hướng thẳng về phía ống kính. "Chuyện này không liên quan gì đến gia đình ông ta và gia đình tôi, mà liên quan đến gia đình các bạn. Gia đình các bạn đang bị tổn thương nhiều".
Ông Biden cáo buộc ông Trump trốn thuế, dẫn một cuộc điều tra của tờ New York Times nói rằng hồ sơ thuế của ông Trump cho thấy ông gần như không đóng một đồng thuế nào cho liên bang trong suốt hơn 20 năm. "Hãy công bố hồ sơ thuế của ông đi, còn không thì hãy ngừng nói về tham nhũng", ông Biden nói với ông Trump.
Đương kim Tổng thống, người đã phá vỡ tiền lệ kéo dài nhiều thập kỷ của các Tổng thống Mỹ khi nhất mực không công bố hồ sơ thuế, nói rằng ông đã nộp "hàng triệu" USD tiền thuế. Ông một lần nữa nói sẽ công bố hồ sơ thuế chỉ khi nào cuộc kiểm toán kéo dài hoàn tất.
Y TẾ, SẮC TỘC, NGÀNH DẦU LỬA
Tiếp đó, hai ứng viên tiếp tục tranh luận về các vấn đề chăm sóc y tế, chính sách đối với Trung Quốc, quan hệ sắc tộc ở Mỹ. Ông Biden nói ông Trump là "một trong những Tổng thống có mức độ phân biệt chủng tộc cao nhất" trong lịch sử.
"Ông ta ‘đổ dầu vào lửa’ trong bất kỳ vụ xung đột sắc tộc nào", ông Biden nói. "Ông ta thích chuyện bé xé ra to".
Ông Trump đáp lại bằng cách chỉ trích vai trò tác giả của ông Biden trong một dự luật tội phạm năm 1994 làm gia tăng tỷ lệ bị bỏ tù ở các bị cáo là người thiểu số. Ông Trump cũng khẳng định ông làm nhiều việc tốt cho người Mỹ da màu hơn bất kỳ Tổng thống nào khác, "có thể" ngoại trừ Tổng thống Abraham Lincoln vào thập niên 1860.
Ông Biden phê phán nỗ lực của ông Trump kêu gọi Tòa án Tối cao Mỹ bãi bỏ đạo luật chăm sóc y tế Affordable Care Act 2010, một chương trình cải tổ y tế quy mô lớn được thông qua khi ông Biden còn giữ cương vị Phó tổng thống thời chính quyền Barack Obama.
"Người dân xứng đáng có được sự chăm sóc y tế với giá cả phải chăng", ông Biden nói.
Ông Trump tuyên bố ông muốn thay thế đạo luật trên bằng thứ gì đó "tốt hơn nhiều". Tuy nhiên, chính quyền ông Trump hiện chưa đưa ra được một kế hoạch y tế toàn diện, dù đã hứa từ mấy năm trước.
Ở phần tranh luận về chống biến đổi khí hậu, ông Biden nói kế hoạch về môi trường của ông sẽ "dịch chuyển khỏi ngành công nghiệp dầu lửa" sang ưu tiên những nguồn năng lượng tái sinh.
Ngay lập tức, ông Trump tấn công trở lại. "Ông ta định hủy hoại ngành công nghiệp dầu lửa ư?" ông Trump nói. "Texas, các bạn sẽ nhớ điều này chứ? Pennsylvania, các bạn sẽ nhớ điều này chứ?"
Theo Reuters, đến thời điểm này, còn không nhiều cử tri Mỹ chưa đưa ra quyết định, và cơ hội vớt vát phiếu bầu của ông Trump có lẽ không còn nhiều. Một số lượng kỷ lục là 47 triệu người Mỹ đã bỏ phiếu qua đường bưu điện, vượt con số toàn bộ cử tri bỏ phiếu sớm trong cuộc bầu cử 2016.