Theo Bộ Tài chính, những năm gần đây, hoạt động sản xuất kinh doanh của DN còn gặp nhiều khó khăn, tác động đến các mục tiêu phát triển kinh tế, xã hội trong nước. Trong bối cảnh suy thoái kinh tế, ngành sản xuất, lắp ráp ô tô cũng phải đối mặt với tình trạng doanh số bán hàng sụt giảm, điều chỉnh sản lượng.
Trong 3 tháng đầu năm 2024, lượng tiêu thụ xe sản xuất, lắp ráp trong nước bình quân 14.160 xe/tháng. Trong đó, tháng 1 là 12.842 xe, tháng 2 là 11.261 xe và tháng 3 là 18.388 xe. Dự báo trong năm 2024, thị trường ô tô nói riêng và toàn nền kinh tế nói chung sẽ tiếp tục phải đối diện với những tác động tiêu cực khác do khủng hoảng kinh tế, xung đột địa chính trị toàn cầu.
Trong giai đoạn phục hồi sản xuất, kinh doanh, dự đoán trong năm 2024, thị trường ô tô nói riêng và toàn nền kinh tế Việt Nam nói chung còn phải ứng phó với những tác động tiêu cực khác do khủng hoảng kinh tế và xung đột địa chính trị toàn cầu, đặc biệt trở nên căng thẳng từ sau giai đoạn dịch bệnh. Nếu chỉ dựa vào nguồn lực và các giải pháo kích cầu riêng lẻ của từng doanh nghiệp, sẽ không đủ để tạo ra sự ổn định trong việc duy trì sản lượng và doanh số bán hàng cũng như sức bật giúp thị trường tăng trưởng trở lại, đồng đều và bền vững.
Do những khó khăn, thách thức nêu trên, Bộ Tài chính cho rằng việc tiếp tục hỗ trợ các doanh nghiệp sản xuất lắp ráp ô tô trong nước phục hồi và phát triển sản xuất kinh doanh là cần thiết. Hết thời gian gia hạn, các doanh nghiệp sản xuất lắp ráp ô tô phải nộp đủ số thuế vào ngân sách nhà nước. Cụ thể Bộ Tài chính đề nghị gia hạn nộp thuế đối với thuế TTĐB phải nộp phát sinh của kỳ tính thuế tháng 6, 7, 8 và 9 của năm 2024 đối với ô tô sản xuất hoặc lắp ráp trong nước. Thời gian gia hạn kể từ ngày kết thúc thời hạn nộp thuế TTĐB theo quy định đến hết ngày 20/11/2024. Bộ Tài chính đề xuất thực hiện gia hạn theo phương án tương tự như Nghị định số 36/2023/NĐ-CP.
Việc đề xuất thống nhất thời gian gia hạn là ngày 20/11 là để tránh dồn các khoản phải nộp cho doanh nghiệp vào cuối năm và tránh ảnh hưởng đến việc hoàn thành dự toán thu NSNN trong trường hợp DN gặp khó khăn về tài chính.
Việc gia hạn áp dụng đối với trường hợp kê khai bổ sung hồ sơ khai thuế của kỳ tínht huế được gia hạn và áp dụng đối với trường hợp doanh nghiệp có các chi nhanh, đơn vị trực thuộc có hoạt động sản xuất hoặc lắp ráp ô tô thực hiện kê khai thuế tiêu thụ đặc biệt riêng với các cơ quan thuế quản lý trực tiếp.
Đánh giá về tác động của chính sách đến NSNN, Bộ Tài chính cho biết, dự kiến số thuế TTĐB đối với xe ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước bình quân 1 tháng phát sinh trong các tháng tiếp theo năm 2024 là khoảng 2.140 tỷ đồng. Theo đó, tổng số thuế TTĐB đối với xe ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước được gia hạn trong 4 kỳ tính thuế như phương án đề xuất là khoảng 8.560 tỷ đồng. Do thời hạn nộp thuế chậm nhất là ngày 20/11/2024 nên không ảnh hưởng đến dự toán thu NSNN năm 2024.
Đối với tác động về thực hiện cam kết quốc tế, Bộ Tài chính cho rằng, gia hạn thời hạn nộp thuế TTĐB đối với DN sản xuất, lắp ráp ô tô trong nước không phải là giải pháp ưu đãi về thuế, không vi phạm các quy định về trợ cấp, nên ít có quan ngại từ phía các DN nhập khẩu ô tô.
Việc gia hạn thời hạn nộp thuế đối với DN sản xuất, lắp ráp trong nước không phải là giải pháp ưu đãi về thuế, không vi phạm các quy định về trợ cấp, do đó ít có quan ngại từ phía các doanh nghiệp nhập khẩu ô tô. Mặc dù, đây không phải là ưu đãi về thuế suất, chưa có cơ sở rõ ràng để khẳng định vi phạm các quy định về trợ cấp nhưng việc gia hạn thời hạn nộp thuế sẽ tạo điều kiện theo hướng có lợi hơn cho các DN sản xuất lắp ráp trong nước so với các DN nước ngoài, vi phạm nguyên tắc đối xử quốc gia của Việt Nam trong khuôn khổ WTO và cac FTA.
Sau 4 năm thực hiện giải pháp này, Bộ Tài chính chưa ghi nhận trường hợp phản ứng nào. Trong trường hợp phát sinh phản ứng, Bộ Tài chính trình Chính phủ giao Bộ Công Thương phối hợp với Bộ Ngoại giao để có biện pháp ứng phó phù hợp.
Về trình tự thủ tục, người nộp thuế thuộc đối tượng được gia hạn chỉ cần gửi giấy đề nghị bằng phương thức điện tử, hoặc trực tiếp đến cơ quan thuế, hoặc gửi qua đường bưu điện cho cơ quan quản lý thuế một lần cho toàn bộ các kỳ được gia hạn cùng với thời điểm nộp hồ sơ khai thuế TTĐB theo quy định pháp luật về quản lý thuế. Do đó, về cơ bản không phát sinh thêm thủ tục hành chính mới.
Theo Bộ Tài chính, do là giải pháp cấp bách cần ban hành ngay, nên Bộ Tài chính đề nghị cho phép nghị định được ban hành sẽ có hiệu lực từ ngày kí cho đến hết ngày 31/12/2024.