Theo Công an tỉnh Lạng Sơn, thời gian qua, hoạt động sử dụng không gian mạng để thực hiện các hành vi vi phạm pháp luật tiếp tục diễn biến phức tạp, nổi lên là những tháng đầu năm 2022, trong bối cảnh dịch bệnh Covid-19.
Hầu hết hoạt động, giao dịch của người dân cơ bản thực hiện dưới hình thức trực tuyến đã làm gia tăng tội phạm công nghệ cao, chủ yếu là lừa đảo chiếm đoạt tài sản với nhiều thủ đoạn tinh vi như: chiếm đoạt mã OTP trong quá trình mua bán hàng hoá qua mạng xã hội; tuyển nhân viên bán hàng online hoặc kinh doanh đa cấp, giả danh trang thương mại điện tử và yêu cầu đặt cọc tiền để tham gia;
Giả danh cơ quan chức năng (Công an, ngân hàng, nhà mạng) yêu cầu chuyển tiền; lừa đổi ngoại tệ; lừa đảo cho, tặng quà từ nước ngoài về Việt Nam để tính phí vận chuyển; cho vay tiền qua mạng và thu lãi nặng; tham gia hoạt động đánh bạc thông qua trang web có máy chủ đặt tại nước ngoài… Nhiều nạn nhân đã bị sập bẫy và bị chiếm đoạt số tiền rất lớn lên đến hàng tỷ đồng.
Nguyên nhân cơ bản là do nhận thức của một số người dân còn hạn chế, mất cảnh giác, thiếu kiến thức và kỹ năng trong sử dụng Internet, mạng xã hội, nhiều người vì hám lợi nên đã bị các đối tượng lừa đảo, chiếm đoạt tài sản. Ngoài ra hoạt động đánh bạc thông qua trang web có máy chủ đặt tại nước ngoài, kinh doanh đa cấp, mua bán trái phép thông tin, dữ liệu cá nhân, tín dụng đen biến tướng trên không gian mạng còn diễn ra dưới nhiều hình thức tinh vi, khó kiểm soát.
Trong năm 2022, Công an tỉnh Lạng Sơn đã tiếp nhận, đấu tranh làm rõ 64 vụ phạm tội trên không gian mạng với tổng số tiền bị chiếm đoạt hơn 14 tỷ đồng; xác lập, phá 03 chuyên án, bắt, khởi tố 03 vụ 17 đối tượng, điều tra làm rõ 30 vụ lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản, lừa đảo chiếm đoạt tài sản; phát hiện, xử lý và khắc phục 28 tài khoản, mật khẩu của một số cơ quan quản lý Nhà nước, trường học bị lộ lọt trên không gian mạng, rao bán trên các trang web đen.
Từ việc giám sát và quét mã độc định kỳ đã phát hiện nhiều loại virus, mã độc lây nhiễm vào máy tính của các cơ quan, đơn vị, góp phần phòng ngừa nguy cơ bị tấn công, lộ bí mật nhà nước trên không gian mạng.
Đặc biệt, Công an tỉnh Lạng Sơn cảnh báo người dân không cho người lạ mượn, chụp, thuê, mua căn cước công dân hoặc tài khoản ngân hàng nếu không có mục đích chính đáng; đồng thời không đăng tải chia sẻ hình ảnh căn cước công dân, CMND tài khoản ngân hàng lên mạng xã hội cũng như không cung cấp thông tin trên cho những dịch vụ không thiết yếu, không có cam kết bảo đảm an toàn thông tin cá nhân trên các nền tảng mạng xã hội.
Trong trường hợp bị mất căn cước công dân, CMND cần trình báo ngay cho cơ quan chức năng để làm lại giấy tờ. Trường hợp nghi ngờ phát hiện số căn cước công dân, CMND của mình bị sử dụng trái phép để mở tài khoản ngân hàng hoặc đăng ký thuê bao trả sau, cần nhanh chóng liên hệ ngân hàng, nhà mạng để được hỗ trợ khoá tài khoản, thuê bao.
Để nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác phòng ngừa ngăn chặn tội phạm lợi dụng công nghệ cao thời gian tới, cơ quan chức năng cần tiếp tục đẩy mạnh, đa dạng hóa hình thức tuyên truyền để cảnh báo về phương thức thủ đoạn hoạt động của tội phạm lợi dụng mạng viễn thông, Internet lừa đảo chiếm đoạt tài sản để người dân nâng cao cảnh giác, chủ động phòng ngừa, ngăn chặn hiệu quả loại tội phạm này.
Không nên nghe và tin theo những lời hứa hẹn, dụ dỗ gửi tiền, tặng quà của những đối tượng "lạ” trên mạng xã hội. Thận trọng trước những lời mời tham gia đầu tư vào các sàn giao dịch điện tử, tiền ảo… nhận lãi suất cao. Tuyệt đối không cung cấp mật khẩu đăng nhập tài khoản trực tuyến cũng như mã OTP cho các đối tượng gọi điện đến tự xưng là cán bộ ngân hàng, nhân viên công ty phát hành ví điện tử…