Hiện nay cả nước đang tích cực hoàn thiện các công tác chuẩn bị đầu tư nhiều dự án đường bộ cao tốc, trong đó, có 5 dự án quan trọng quốc gia phải trình Quốc hội xin chủ trương đầu tư, gồm 2 tuyến vành đai: Vành đai 3 TP. HCM, Vành đai 4-Vùng Thủ đô Hà Nội và 3 cao tốc gồm: Khánh Hòa-Buôn Ma Thuột, Biên Hòa-Vũng Tàu, Châu Đốc-Cần Thơ-Sóc Trăng.
Đồng thời, đẩy nhanh tốc độ chuẩn bị đầu tư các đoạn trên tuyến cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2021-2025 được Quốc hội chấp thuận đầu tư trước đó.
Cập nhật về tình hình chuẩn bị đầu tư các dự án cao tốc khởi công mới trong giai đoạn 2021-2025, Bộ Giao thông vận tải hiện đang nỗ lực hoàn thiện các thủ tục để kịp trình Quốc hội quyết định chủ trương đầu tư 5 dự án quan trọng quốc gia tại kỳ họp tới.
Vớ hai dự án đường vành đai TP. HCM, dự kiến đầu tư theo phương thức đối tác công tư (PPP). Cụ thể, về phương án vốn đầu tư Vành đai 3 TP.HCM, ngân sách trung ương hỗ trợ 50% tổng mức đầu tư các dự án thành phần ở TP.HCM, Đồng Nai, Bình Dương và 100% tổng mức đầu tư dự án thành phần ở Long An.
Đối với dự án Vành đai 4 TP.HCM, tiếp tục nghiên cứu đánh giá đề xuất tính khả thi đầu tư theo phương thức PPP theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại văn bản số 1263 ngày 29/9/2021.
Ba dự án quan trọng quốc gia được đề xuất đầu tư công, sẽ trình Quốc hội quyết định chủ trương đầu tư các dự án quan trọng quốc gia tại kỳ họp tháng 5/2022 gồm cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu; cao tốc Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng; cao tốc Khánh Hòa - Buôn Ma Thuột.
Thứ nhất, dự án đường cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu có chiều dài 53,7km, từ tuyến tránh Quốc lộ 1 TP. Biên Hòa (Đồng Nai) đến Quốc lộ 56 TP. Bà Rịa (Bà Rịa - Vũng Tàu).
Giai đoạn 1, tuyến cao tốc này có quy mô 4-6 làn xe, vận tốc thiết kế 100km/giờ.
Trong đó, đoạn từ điểm đầu dự án đến nút giao đường cao tốc TP.HCM - Long Thành - Dầu Giây có 4 làn xe; đoạn từ đường cao tốc TP.HCM - Long Thành - Dầu Giây đến đường cao tốc Bến Lức - Long Thành có 6 làn xe; đoạn từ đường cao tốc Bến Lức - Long Thành đến điểm cuối dự án có 4 làn xe.
Bộ Giao thông vận tải dự tính, tổng mức đầu tư dự án đường cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu giai đoạn 1 khoảng 17.837 tỷ đồng, từ ngân sách nhà nước, giảm khoảng 150 tỷ đồng so với phương án đầu tư PPP trước đây do đầu tư công không có chi phí lãi vay. Bộ Giao thông vận tải cho biết, dự án có thể khởi công đầu năm 2023 và cơ bản hoàn thành vào năm 2025. Đến nay, dự án đã hoàn thiện lại hồ sơ theo phương thức đầu tư công, trình Thủ tướng Chính phủ ngày 11/2/2022.
Thứ hai, với đường cao tốc Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng, dự án có chiều dài 188,2km, từ điểm giao tuyến tránh Quốc lộ 91 với TP. Châu Đốc (An Giang) đến cảng Trần Đề (Sóc Trăng).
Dự án có quy mô giai đoạn 1 là 4 làn xe, giai đoạn hoàn chỉnh 6 làn xe, tốc độ thiết kế 80 - 100km/giờ, giải phóng mặt bằng thực hiện một lần theo quy mô quy hoạch được duyệt.
Bộ Giao thông vận tải dự tính tổng mức đầu tư dự án theo quy mô 4 làn xe khoảng 45.024 tỷ đồng từ vốn đầu tư công, chuẩn bị đầu tư từ năm 2022, thi công trong giai đoạn 2023-2025, cơ bản hoàn thành vào năm 2026. Hiện Bộ hoàn thiện lại hồ sơ báo cáo nghiên cứu tiền khả thi dự án theo phương thức đầu tư công và có Tờ trình Thủ tướng Chính phủ ngày 11/2/2021.
Thứ ba, dự án xây dựng đường bộ cao tốc Khánh Hòa - Buôn Ma Thuột có tổng chiều dài hơn 117km. Trong đó, đoạn qua tỉnh Khánh Hòa dài gần 32,7km và qua tỉnh Đắk Lắk khoảng hơn 84km.
Điểm đầu dự án tại nút giao giữa Quốc lộ 26B và Quốc lộ 1, khu vực cảng Nam Vân Phong, thị xã Ninh Hoà (Khánh Hòa). Điểm cuối tại điểm giao cắt khoảng Km12+450 đường Hồ Chí Minh tránh phía đông TP Buôn Ma Thuột, thuộc địa phận xã Hòa Đông, huyện Krông Pắc (Đắk Lắk).
Sơ bộ tổng mức dự án đầu tư theo quy mô phân kỳ khoảng 21.935 tỷ đồng. Trong đó, chi phí xây dựng và thiết bị ước khoảng hơn 15.600 tỷ đồng.
Đáng chú ý, Bộ Giao thông vận tải kiến nghị sử dụng nguồn vốn ngân sách nhà nước để đầu tư, hoàn thành dự án vào năm 2026. Trong đó, nhu cầu sử dụng vốn trong giai đoạn 2021 - 2025 ước tính hơn 16.100 tỷ đồng, chuyển tiếp thực hiện trong giai đoạn 2026 - 2030 khoảng hơn 5.800 tỷ đồng.
Đối với nguồn vốn để đầu tư dự án trong giai đoạn 2021 - 2025, dự kiến phân bổ hơn 6.500 tỷ đồng trong tổng số kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021 - 2025 của Bộ được Quốc hội thông qua tại Nghị quyết số 29 ngày 17/8/2021.
Bên cạnh đó, sử dụng khoảng 2.320 tỷ đồng nguồn vốn ngân sách nhà nước của Chương trình phục hồi, phát triển kinh tế - xã hội được Quốc hội thông qua. Ngoài ra, bố trí từ nguồn chưa phân bổ và nguồn dự phòng của kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021 - 2025 của cả nước khoảng 7.251 tỷ đồng.