“Đường” cho xe hơi ngày càng hẹp

Thị trường xe hơi Việt Nam vốn đã khó khăn nay lại càng có nguy cơ gặp khó nhiều hơn khi Bộ Tài chính đề nghị tăng thuế trước bạ.

Sau thuế là phí

Theo nội dung dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 176/1999/NĐ-CP và Nghị định số 47/2003/NĐ-CP về lệ phí trước bạ vừa được Bộ Tài chính hoàn thiện, các mức phí trước bạ đối với ôtô dưới 10 chỗ ngồi được điều chỉnh tăng khá mạnh.

Cụ thể, Bộ Tài chính đề nghị sửa đổi mức thu lệ phí trước bạ đối với ôtô chở người từ 9 chỗ ngồi trở xuống từ 10% đến 15% và giao cho hội đồng nhân dân địa phương quyết định cụ thể tỷ lệ thu lệ phí trước bạ cho phù hợp với điều kiện thực tế của địa phương.

Trong đó, riêng Hà Nội và Tp.HCM sẽ áp dụng mức phí tối đa 15%. Đối với xe ôtô chở người từ 10 chỗ ngồi trở lên và xe ôtô tải vẫn giữ mức 2%; xe máy tại các thành phố, thị xã nơi UBND đóng trụ sở là 5% khi đăng ký lần đầu, tại các địa bàn khác là 2% khi đăng ký lần đầu và 1% khi đăng ký từ lần thứ 2 trở đi.

Bên cạnh đó, cũng theo đề xuất của Bộ Tài chính, sẽ không giới hạn mức khống chế tối đa số tiền lệ phí trước bạ là 500 triệu đồng/tài sản đối với ôtô chở người dưới 10 chỗ ngồi như đang áp dụng đối với các loại tài sản khác.

Mục đích của đề xuất tăng phí trước bạ đối với ôtô của Bộ Tài chính là nhằm thực hiện các giải pháp từng bước khắc phục ùn tắc giao thông tại các thành phố và góp phần giảm nhập siêu, lạm phát.

Đây cũng là một trong những mục tiêu cơ bản của Chính phủ tại những lần điều chỉnh thuế nhập khẩu đối với ôtô (chủ yếu là các loại ôtô chở người từ 9 chỗ ngồi trở xuống) được Bộ Tài chính thực hiện từ đầu năm đến nay.

Như vậy, ngoài giải pháp về thuế, Chính phủ cũng đã bắt đầu tính đến nhóm giải pháp về các loại phí và lệ phí sử dụng xe hơi. Đây là nhóm giải pháp được nhiều chuyên gia và dư luận đánh giá cao về tính hiệu quả đối với mục tiêu hạn chế lượng xe hơi lưu hành, đồng thời cũng tạo sự công bằng giữa những người sử dụng xe hơi ít và nhiều.

Theo nhiều chuyên gia, nếu tập trung đến nhóm giải pháp về phí sử dụng, Chính phủ có thể thực hiện các loại phí như cầu đường, phí đậu xe, đăng kiểm… Riêng đối với vấn đề khí thải, xe càng cũ, càng có hàm lượng khí thải cao thì mức phí phải nộp sẽ càng cao.

Tuy nhiên, theo GS.TS Phan Đăng Tuất, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Chiến lược Chính sách Công nghiệp (Bộ Công Thương), đây là nhóm giải pháp khó thực hiện hơn nên cần phải thực hiện đồng bộ. Bởi lẽ việc thu các loại phí với mật độ lớn sẽ gặp nhiều khó khăn khi người dân vẫn chủ yếu sử dụng tiền mặt.

Nếu “đi thu theo kiểu thu phí lấy chứng nhận của phường, quận rồi tổ chức một đội đi thu, rồi chứng nhận ông nào ở khu vực một, ông nào ở khu vực hai... trong điều kiện xã hội thế này thì không loại trừ được tiêu cực”, GS.TS Phan Đăng Tuất, phân tích.

Thị trường giảm toàn diện

Với năm lần tăng thuế nhập khẩu (hai trên xe nguyên chiếc, hai trên linh kiện và một trên xe đã qua sử dụng), thị trường xe hơi cả “nội” lẫn “ngoại” đều bắt đầu giảm xuống.

Khảo sát thị trường xe nhập khẩu tại Hà Nội cho thấy tình hình bán hàng của hầu hết doanh nghiệp đều rất khó khăn, nhất là đối với các loại xe hạng nhỏ. Nhiều doanh nghiệp cho biết đang bị thua lỗ và phải chuyển hướng kinh doanh. Thậm chí nhiều salon vài ba ngày không bán nổi một chiếc xe nào, khách đến xem cũng rất thưa thớt. Nhiều nơi giá xe đã giảm từ 1.000 USD - 2.000 USD/chiếc nhưng vẫn chẳng có khách mua.

Số liệu của Tổng cục Thống kê cũng cho thấy lượng ôtô nhập khẩu về nước tháng 5/2008 đã giảm xuống trong khi các tháng trước đó tăng rất mạnh. Cụ thể lượng xe nhập khẩu trong tháng vừa qua chỉ đạt khoảng 5.500 chiếc với giá trị kim ngạch hơn 90 triệu USD, giảm về lượng hơn 1.000 chiếc và về giá trị hơn 7 triệu USD.

Do lượng xe được giao khách hàng theo hợp đồng cũ lớn nên tình hình bán hàng của các hãng xe trong nước có “dễ thở” hơn đôi chút. Theo thống kê của Hiệp hội Các nhà sản xuất ôtô Việt Nam (VAMA), tổng lượng xe bán ra trong tháng 4/2008 của các thành viên chỉ đạt 13.271 chiếc, tăng vẻn vẹn 180 chiếc so với tháng 3/2008, trong khi trước đó con số này luôn dao động ở mức trên dưới 2.000 chiếc.

Từ thực tế này, nhiều người dự báo tính hình thị trường xe hơi trong thời gian tới có thể sẽ còn ảm đạm hơn nhiều, nhất là khi thị trường cho vay mua xe vẫn chưa được cải thiện.