Thông tin này vừa được Tổng cục Môi trường (Bộ Tài nguyên và Môi trường) công bố trong báo cáo về chất lượng môi trường không khí tại một số đô thị trong tháng 12/2020 và đầu tháng 1/2021.
Theo đó, kết quả quan trắc chất lượng không khí tại các trạm quan trắc không khí tự động trong tháng 12/2020 cho thấy, trong tháng 12 tiếp tục ghi nhận tình trạng chất lượng môi trường không khí theo chỉ số chất lượng không khí (AQI) ngày ở mức "Kém" tại Tp.Hà Nội và một số tỉnh phía Bắc.
Cụ thể, kết quả quan trắc chất lượng không khí trong tháng 12/2020 và đầu tháng 1/2021 tại các trạm quan trắc không khí tự động liên tục ở một số đô thị miền Bắc, Trung, Nam cho thấy, giá trị trung bình 24 giờ của thông số bụi PM2.5 tại Tp.Hà Nội cao hơn so với các đô thị khác.
Riêng thủ đô Hà Nội đã có 22/34 ngày giá trị trung bình 24 giờ của thông số bụi PM2.5 (tính trung bình các trạm) vượt giới hạn cho phép so với QCVN 05:2013/BTNMT từ 1,2 đến 2 lần.
Đánh giá chất lượng không khí theo chỉ số AQI ngày cho thấy, tại Tp. Hà Nội, khá nhiều ngày có chất lượng không khí ở mức "Kém". Đặc biệt, những ngày cuối tháng 12/2020 và đầu tháng 1/2021, chỉ số AQI đã chạm mức "Xấu".
Kết quả quan trắc chất lượng không khí tại các trạm quan trắc không khí tự động trên địa bàn Tp.Hà Nội đã ghi nhận 3 đợt giá trị trung bình 24 giờ thông số bụi PM2.5 tại nội thành Tp.Hà Nội vượt nhiều lần giới hạn cho phép so với QCVN 05:2013/BTNMT vào các khoảng thời gian như sau: từ ngày 7/12 - 13/12/2020, từ ngày 21/12 - 29/12/2020 và từ ngày 1/1 - 4/1/2021.
Riêng trong ngày 5/1/2021, thông số PM2.5 trung bình 24 giờ đã vượt quá giới hạn so với QCVN trên 3 lần.
Kết quả tính toán chỉ số AQI ngày tại các trạm quan trắc không khí tự động tại Tp. Hà Nội cũng cho thấy, trong một số ngày, chỉ số AQI đã ở mức "Xấu" - mức có ảnh hướng tới sức khỏe.
Tuy nhiên, tại các khu vực khác nhau, chất lượng không khí cũng có sự khác biệt đáng kể. Các trạm đặt tại Ba Đình, Cầu Giấy, Bắc Từ Liêm thường có kết quả quan trắc thông số bụi PM2.5 cao hơn các khu vực khác.
Tại trạm Thành Công, Hàng Đậu, Phạm Văn Đồng không có ngày nào chất lượng không khí ở mức tốt. Thời gian xuất hiện ô nhiễm không khí với chỉ số AQI giờ ở mức cao tiếp tục diễn ra chủ yếu vào ban đêm vào sáng sớm.
Các nghiên cứu khoa học đã giải thích cho hiện tượng ô nhiễm không khí tại khu vực miền Bắc tăng cao vào ban đêm và sáng sớm, đó là sự kết hợp của các yếu tố như lặng gió, nghịch nhiệt, đối lưu khí quyển thấp làm cho các chất ô nhiễm không thể phát tán lên cao hoặc đi xa.
Theo đánh giá của Tổng cục Môi trường, nhìn chung, trong tháng 12/2020 và đầu tháng 1/2021, chất lượng môi trường không khí khu vực phía Bắc, đặc biệt là tại Tp. Hà Nội đã xuất hiện một số đợt ô nhiễm không khí với chỉ số AQI ở mức cao.
Trong ngày 5/1/2021, thông số PM2.5 đã vượt quá giới hạn so với QCVN hơn 3 lần. Ô nhiễm không khí trong ngày cao nhất vào ban đêm và sáng sớm.
Với các điều kiện khí tượng bất lợi vào mùa Đông, cộng hưởng với gió mùa Đông Bắc mang theo một lượng lớn bụi từ phía Bắc đến Việt Nam gây ra những ảnh tiêu cực đến chất lượng không khí các tỉnh khu vực phía Bắc.
Tổng cục Môi trường cho biết, dự kiến trong thời gian tới chất lượng môi trường không khí tại các đô thị phía Bắc vẫn còn ở mức "Xấu". Một số đợt ô nhiễm không khí có thể sẽ tiếp tục diễn ra.
Vì vậy, cơ quan này khuyến cáo người dân cần thường xuyên theo dõi thông tin về ô nhiễm không khí để có các biện pháp ứng phó, giảm thiểu tác động. Khi tình trạng ô nhiễm không khí diễn ra nên hạn chế các hoạt động ngoài trời vào ban đêm và sáng sớm, đóng các cửa sổ và cửa ra vào, sử dụng loại khẩu trang ngăn được bụi mịn.