Theo Cục trưởng Cục Đăng kiểm Việt Nam Nguyễn Chiến Thắng, từ cuối năm 2022 và những tháng đầu năm 2023, công an các địa phương đồng loạt thực hiện các chuyên án điều tra, phát hiện nhiều sai phạm nghiêm trọng về công tác đăng kiểm tại Cục Đăng kiểm Việt Nam và các đơn vị có liên quan.
Đến đầu năm 2023, tình trạng ùn tắc tại các trung tâm đăng kiểm đặc biệt tại TP. Hồ Chí Minh và TP. Hà Nội vẫn còn diễn ra nghiêm trọng do thiếu hụt nguồn nhân lực.
LOẠT GIẢI PHÁP TỪ TÌNH THẾ ĐẾN CĂN CƠ ĐỂ THOÁT KHỎI KHỦNG HOẢNG
Trước tình hình đó, được sự quan tâm và chỉ đạo quyết liệt của Chính phủ, Bộ Giao thông vận tải phối hợp với các bộ, ngành có liên quan, đặc biệt sự giúp đỡ của Bộ Công an, Bộ Quốc phòng, kịp thời triển khai hàng loạt các giải pháp từ ngắn hạn đến dài hạn, từ tình thế đến căn cơ để duy trì hoạt động đăng kiểm để phục vụ nhu cầu của người dân và doanh nghiệp.
Cụ thể, Bộ Giao thông vận tải quyết liệt chỉ đạo các cơ quan đơn vị khẩn trương xây dựng và ban hành các văn bản theo trình tự rút gọn, gồm: Thông tư số 02/2023/TT-BGTVT ngày 21/3/2023 có hiệu lực từ ngày 22/3/2023 miễn kiểm định lần đầu cho xe mới (khoảng 500.000 xe/năm) và ban hành chu kỳ kiểm định mới. Trong đó có một số nhóm phương tiện được giãn chu kỳ kiểm định thêm từ 3 - 6 tháng có tác động tích cực rất lớn đến người dân, doanh nghiệp và xã hội.
Cùng với đó, trình Chính phủ ban hành Nghị định số 30/2023/NĐ-CP ngày 8/6/2023 về sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 139/2018/NĐ-CP ngày 8/10/2018 quy định về kinh doanh dịch vụ kiểm định xe cơ giới.
Đồng thời, Bộ Giao thông vận tải có văn bản đề nghị và được Bộ Công an và Bộ Quốc phòng quan tâm, hỗ trợ lực lượng tăng cường tại các trung tâm đăng kiểm của Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh.
Bên cạnh đó, bộ chỉ đạo Cục Đăng kiểm Việt Nam gấp rút bổ sung nhân sự để bù đắp cho sự thiếu hụt nhân sự, đặc biệt là khối đăng kiểm viên nhằm đáp ứng nhu cầu đăng kiểm của người dân và doanh nghiệp; huy động toàn bộ đăng kiểm viên, cán bộ, công nhân viên tại các đơn vị đăng kiểm làm thêm giờ, làm cả các ngày nghỉ, ngày lễ.
Xây dựng phần mềm đăng ký đặt lịch hẹn kiểm định cho chủ xe và hướng dẫn đơn vị đăng kiểm việc thực hiện việc đăng ký kiểm định trực tiếp nhằm hạn chế ùn tắc, công khai minh bạch, tiết kiệm thời gian cho người dân khi đưa phương tiện đến kiểm định...
Đặc biệt ngày 3/6/2023, Bộ Giao thông vận tải ban hành Thông tư số 08/2023/TT-BGTVT cho phép áp dụng ngay chu kỳ kiểm định theo quy định tại Thông tư số 02/2023/TT-BGTVT cho khoảng 1,4 triệu ô tô chở người đến 9 chỗ không kinh doanh vận tải (thuộc nhóm phương tiện có thời gian sản xuất đến 7 năm và thời gian sản xuất từ 13 năm đến 20 năm) tiếp tục được sử dụng Giấy chứng nhận và Tem kiểm định thêm 6 tháng mà chủ phương tiện không phải đưa xe đến đơn vị đăng kiểm để thực hiện kiểm định lại.
Điều này giúp cho các trung tâm đăng kiểm xe cơ giới có thời gian, tập trung nhân lực và cơ sở vật chất phục vụ chủ yếu kiểm định cho các phương tiện kinh doanh vận tải và các phương tiện hết hạn kiểm định nhưng chưa được kiểm định để vừa giải quyết được ùn tắc vừa đảm bảo sớm đưa phương tiện vào khai thác vận tải, giảm thiểu các thiệt hại không đáng có cho xã hội.
Thực tế hiện nay, sau khi Thông tư số 08/2023/TT-BGTVT được ban hành, việc ùn tắc phương tiện kiểm định cơ bản được giải quyết không những cho hiện tại và cả sau này.
CHẤM DỨT TÌNH TRẠNG ÙN TẮC, TIẾP TỤC "THAY ÁO" NGÀNH ĐĂNG KIỂM
Theo đánh giá của Cục trưởng Cục Đăng kiểm, đến nay, gần 90% đơn vị đăng kiểm hoạt động trở lại. Hầu hết trung tâm đăng kiểm không còn tình trạng ùn tắc và hoạt động bình thường.
Bên cạnh đó, "thay vì tự phát đi đăng kiểm như trước đây thì hiện nay người dân hình thành thói quen đăng ký hẹn lịch kiểm định thông qua hệ thống đăng kiểm của Cục Đăng kiểm Việt Nam và chủ động tự kiểm tra, bảo dưỡng xe trước khi đi đăng kiểm”, Cục trưởng Nguyễn Chiến Thắng cho biết.
Hiện tại, năng lực đáp ứng thực tế của các đơn vị đăng kiểm còn dư từ 32 - 45%. Theo đó, tại Hà Nội hiện có 27 đơn vị hoạt động với 45 dây chuyền và năng lực thực tế là 2.700 xe/ngày, trong khi số lượng xe vào kiểm định là 1.610 xe, đạt 60% năng lực. Còn tại TP. Hồ Chí Minh hiện có 17 đơn vị hoạt động với 33 dây chuyền và năng lực thực tế là 1.980 xe/ngày, trong khi số lượng xe vào kiểm định là 1.355 xe, đạt 68% năng lực.
Điều này giúp cho lĩnh vực đăng kiểm chủ động sắp sếp công việc. Đây cũng sẽ là những thói quen tốt đảm bảo cho công tác đăng kiểm hoạt động khoa học hơn.
Về các giải pháp tiếp theo, hiện nay Cục Đăng kiểm Việt Nam đang thực hiện chỉ đạo của Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải về các giải pháp mang tính ổn định, lâu dài.
Cụ thể, theo ông Nguyễn Chiến Thắng, thời gian tới ngành đăng kiểm cần rà soát toàn bộ hệ thống văn bản quy phạm pháp luật, thể chế liên quan đến đăng kiểm và khẩn trương, kịp thời ban hành sửa đổi, bổ sung cho phù hợp với thực tiễn, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước trong lĩnh vực đăng kiểm gắn liền với tăng cường thanh tra, kiểm tra, phòng chống tiêu cực, lãng phí.
Cùng với đó, xây dựng Đề án “Đổi mới công tác quản lý nhà nước trong lĩnh vực đăng kiểm”, tách bạch chức năng quản lý nhà nước và cung ứng dịch vụ, phân cấp quản lý đến địa phương nhằm nâng cao trách nhiệm, hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước của từng cơ quan, từ trung ương đến địa phương trong quản lý hoạt động đăng kiểm phương tiện; thực hiện Nghị định số 30/NĐ-CP ngày 08/6/2023 sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 139/2018/NĐ-CP ngày 08/10/2018 quy định về kinh doanh dịch vụ kiểm định xe cơ giới.
Trong đó, đẩy mạnh việc phân cấp cho địa phương trong công tác quản lý hoạt động kiểm định trên địa bàn (cấp phép hoạt động, thanh tra, kiểm tra...) theo hướng rõ ràng, minh bạch về trách nhiệm quản lý nhà nước ở trung ương và địa phương.
Các trung tâm đăng kiểm của lực lượng công an, quân đội và các cơ sở bảo hành, bảo dưỡng được tham gia hoạt động cung cấp dịch vụ kiểm định xe ô tô.
Cùng với đó, "đẩy mạnh ứng dụng khoa học công nghệ, công nghệ thông tin trong cung cấp dịch vụ đăng kiểm, đảm bảo công khai, minh bạch, ngăn ngừa sự can thiệp vào hệ thống, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp", Cục trưởng Nguyễn Chiến Thắng nhấn mạnh.
Ngoài ra, rà soát các quy định liên quan đến cơ chế tài chính của Cục Đăng kiểm Việt Nam, giá dịch vụ, phí, lệ phí kiểm định an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường đối với xe cơ giới để đề xuất sửa đổi, bổ sung cho phù hợp, bảo đảm bù đắp đủ chi phí hoạt động kiểm định, góp phần hạn chế phát sinh các tiêu cực trong công tác kiểm định xe cơ giới.