Theo kết luận thanh tra, UBND huyện Kon Plông đã xây dựng phương án xúc tiến, ưu đãi đầu tư nhà biệt thự để thu hút nguồn lực đầu tư nhà ở theo quy hoạch trên địa bàn, trong giai đoạn huyện Kon Plông mới được thành lập là chủ trương đúng, góp phần thay đổi bộ mặt đô thị huyện. Tuy nhiên, quá trình thực hiện do chưa nghiên cứu kỹ pháp luật về đất đai nên đã xảy ra nhiều tồn tại, hạn chế.
Trong đó, việc UBND huyện Kon Plông ban hành quy chế quản lý, xây dựng nhà biệt thự trên địa bàn huyện Kon Plông, được Hội đồng nhân dân huyện Kon Plông thông qua còn có một số nội dung không phù hợp.
Ngoài ra, Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện ban hành các thông báo giới thiệu địa điểm đất xây dựng nhà ở biệt thự cho 190 hộ gia đình, cá nhân với tổng diện tích 195.817m2; đồng thời đã đề nghị hộ gia đình, cá nhân lập thủ tục nộp thuế trong khi chưa có quyết định giao đất của UBND huyện là trái quy định pháp luật, không có giá trị pháp lý. Mặt khác, một số lượng lớn thông báo giới thiệu địa điểm xây dựng quá thời hạn 60 ngày, người sử dụng đất chưa xây dựng nhưng Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Kon Plông không ban hành văn bản thu hồi thông báo, để một số cá nhân lợi dụng mua bán, chuyển nhượng đất.
Bên cạnh đó, giai đoạn từ tháng 7/2014 đến năm 2022, ngoài 5 trường hợp giao đất có thu tiền sử dụng đất (đã được UBND tỉnh chỉ đạo chuyển cho Cơ quan cảnh sát điều tra, Công an tỉnh để xử lý theo quy định); qua thanh tra, phát hiện 16 trường hợp giao đất có thu tiền sử dụng đất, nhưng không thông qua đấu giá quyền sử dụng đất, không xác định giá đất cụ thể tại thời điểm giao đất, với tổng diện tích 14.974,5m2, là vi phạm Luật Đất đai 2013, có biểu hiện gây thất thu ngân sách.
Tiếp theo, từ sau ngày 1/9/2019, UBND huyện giao đất ở đô thị cho 10 trường hợp với diện tích mỗi trường hợp 300m2, là vượt hạn mức giao đất ở mỗi trường hợp 50m2 so quy định tại Quyết định số 10/2015/QĐ-UBND ngày 31/3/2015 của UBND tỉnh. Đặc biệt, qua thanh tra, tại 151 trường hợp được giao đất ở, UBND huyện Kon Plông đã giao diện tích 102.224,3m2 đất cho hộ gia đình, cá nhân để quản lý mà không thu tiền sử dụng đất, là sai quy định. Đồng thời có 26 lô đất chưa có quyết định giao đất của UBND huyện Kon Plông, nhưng đã xây dựng công trình trên đất, các cơ quan chức năng của UBND huyện khi kiểm tra, phát hiện không tham mưu, xử lý vi phạm theo quy định.
Từ kết quả thanh tra, Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Kon Tum kiến nghị UBND tỉnh giao UBND huyện Kon Plông, thu hồi toàn bộ diện tích đất 102.224,3m2 của 151 trường hợp đã được UBND huyện Kon Plông giao quản lý trái quy định pháp luật; thu hồi 16 quyết định giao đất ở biệt thự kèm theo Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đã được UBND huyện Kon Plông giao đất, cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất trái quy định pháp luật theo quy định của Luật Đất đai 2013.
Ngoài ra, củng cố hồ sơ, xử lý vi phạm hành chính về đất đai đối với hành vi chiếm đất đối với các hộ gia định, cá nhân chưa được cấp thẩm quyền ban hành quyết định giao đất nhưng đã xây dựng công trình nhà ở (tổng cộng có 26 trường hợp đã xây dựng công trình trên đất nhưng chưa có quyết định giao đất).
Thời gian hoàn thành việc xử lý, khắc phục các nội dung nêu trên là 6 tháng (kể từ ngày nhận được kết luận thanh tra). Đối với các trường hợp không thể khắc phục được, thì báo cáo UBND tỉnh để chỉ đạo chuyển hồ sơ, tài liệu cho Công an tỉnh xem xét, điều tra xử lý theo quy định pháp luật. Bên cạnh đó, chỉ đạo, tổ chức kiểm điểm, làm rõ và xử lý trách nhiệm của tập thể và cá nhân có liên quan đối với các tồn tại, hạn chế được nêu tại kết luận thanh tra.