Lễ bế mạc Liên hoan phim Cannes (Pháp) đã chính thức diễn ra tối 27/5 ở Cannes (sáng 28/5, giờ Hà Nội), với những chiến thắng lớn thuộc về châu Á. Đầu tiên, Trần Anh Hùng được xướng tên chiến thắng trong hạng mục Đạo diễn xuất sắc. Lên nhận giải, đạo diễn tâm sự tri ân vợ: "Hơn hết, tôi xin cảm ơn người đã đồng hành cùng tôi suốt những năm qua, người cống hiến cho tôi vẻ đẹp và tài năng của cô ấy mỗi ngày, Trần Nữ Yên Khê, vợ tôi, người đầu bếp của tôi". Đạo diễn cảm ơn đoàn phim và hai diễn viên chính minh tinh Juliette Binoch, nghệ sĩ Benoît Magimel.
30 năm trước, Trần Anh Hùng cũng đã thắng giải Camera d'Or (Camera Vàng, giải dành cho phim đầu tay xuất sắc của đạo diễn trẻ) với phim Mùi đu đủ xanh. Năm nay, đạo diễn gốc Việt trở lại Cannes với The Pot au Feu (tên khác là La Passion de Dodin Bouffant), xoay quanh chuyện tình giữa đầu bếp Eugenie (Juliette Binoche) và người khách sành ăn Dodin Bouffant (Benoît Magimel). Phim được chuyển thể từ tiểu thuyết The Life and Passion of Dodin-Bouffant, Gourmet (1924) của Marcel Rouff.
Trước đó, phim nhận tràng vỗ tay bảy phút ở buổi công chiếu tối 24/5, được giới phê bình khen ngợi. Trang Deadline nhận xét tác phẩm có cách kể chuyện độc đáo, thành công khi tôn vinh các giác quan trong trải nghiệm ẩm thực. Tờ Guardian khen phim có nhiều cảnh quay đẹp mắt, toát lên sự quyến rũ và tinh tế.
Trần Anh Hùng sinh năm 1962, sang Pháp sau 1975, theo học trường điện ảnh danh tiếng École Louis-Lumière (Pháp). Tác phẩm Mùi đu đủ xanh (The Scent of Green Papaya) của anh nhận giải Caméra d'Or Liên hoan phim Cannes 1993 và được đề cử Oscar ở hạng mục Phim nói tiếng nước ngoài xuất sắc. Năm 1998, nghệ sĩ làm Chủ tịch giải Caméra d'Or tại Cannes lần thứ 51. Năm 1995, đạo diễn giành giải Sư Tử Vàng tại Liên hoan phim Venice với Xích lô (Cyclo). Năm 1998, Trần Anh Hùng làm Chủ tịch giải Caméra d'Or tại Cannes lần thứ 51. Trước Cannes 2023, phim điện ảnh gần nhất của anh là Eternité (Vĩnh cửu), phát hành năm 2016.
Tiếp nối Trần Anh Hùng, một đại diện Việt Nam là Phạm Thiên Ân cũng được trao giải Camera Vàng (Camera d'Or) với The Yellow Cocoon Shell (Bên trong vỏ kén vàng) do anh đạo diễn. Bên trong vỏ kén vàng của đạo diễn Phạm Thiên Ân được chiếu ở hạng mục Tuần lễ đạo diễn (Directors' Fortnight). Đây không chỉ là phim Việt duy nhất tham gia Cannes năm nay, mà còn là phim mang quốc tịch Việt đầu tiên thắng giải Camera Vàng tại Liên hoan Phim Cannes.
Phim kể về Thiện, một người đàn ông phải mang xác chị dâu mình về quê khi cô này bị tai nạn xe và qua đời. Trong hành trình, Thiện phải mang theo Đạo, đứa cháu trai về quê. Chuyến đi đã dấy lên trong Thiện nhiều suy tư về ý nghĩa của cuộc đời. Trước đó, Bên trong vỏ kén vàng khi được chiếu vào ngày 24/5 đã nhận được tràng vỗ tay dài đến 5 phút. "Chúng ta đã đi một hành trình rất dài để tới được đây và điện ảnh là thứ đức tin gắn kết chúng ta lại", đạo diễn Phạm Thiên Ân chia sẻ.
Giới phê bình phim phương Tây dành rất nhiều lời khen cho Bên trong vỏ kén vàng về kỹ thuật làm phim lẫn những đề tài mà Phạm Thiên Ân chạm tới qua từng khung hình. Nhiều tờ báo chuyên về điện ảnh đã so sánh anh với nhiều "người khổng lồ" trong các làn sóng điện ảnh đương đại như Apichapong tại Thái Lan, Tsai Ming-liang tại Malaysia hay Theo Angelopoulos tại Hy Lạp mà vẫn mang đến dấu ấn rất riêng.
Camera d'Or cũng chính là giải thưởng mà Trần Anh Hùng đã có được năm 1993. Điểm gặp gỡ của hai tác phẩm đoạt giải Camera vàng này đó là đều được giới phê bình phim phương Tây ca ngợi hết lời về kỹ thuật quay dựng, khả năng chỉ đạo lẫn những chủ đề mà phim thể hiện. Nhà phê bình điện ảnh Lê Hồng Lâm gọi đây là “sự kế thừa và tiếp nối tuyệt vời sau 30 năm cho hai khoảnh khắc lịch sử của tài năng người Việt tại Liên hoan phim Cannes".
Tại Liên hoan Phim Cannes năm 2023, một số tài năng người Nhật Bản cũng lần lượt tỏa sáng. Đạo diễn Kore-Eda Hirokazu đã dành chiến thắng ở hạng mục dành cho phim về đề tài "giới tính thứ ba," với tác phẩm "Monster" (tạm dịch: Quái vật). Giải Kịch bản xuất sắc cũng được trao cho biên kịch người Nhật Sakamoto Yuji của phim Monster. Nam diễn viên Koji Yakusho cũng "rinh" về giải cho Nam chính xuất sắc nhất, với phần thể hiện ấn tượng và có phần bí ẩn trong "Perfect Days" của Wim Wenders (Đức). Koji Yakusho từng được biết đến với khả năng vào vai đa dạng trong nhiều tác phẩm tại chính quê hương ông cũng như trên thế giới, trong đó có "Babel" (thắng Cành cọ Vàng, 2006).
Tác phẩm thắng tượng Cành cọ Vàng - giải thưởng cao nhất – của năm nay thuộc về "Anatomy Of A Fall" của đạo diễn Justine Triet. Đây là lần thứ 3 trong lịch sử có một nhà làm phim nữ thắng giải thưởng lớn này, sau "Titane" (2021) và Jane Campion với tác phẩm "The Piano" cách nay tròn 30 năm.
Google translate