Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Quảng Ngãi đã có kết luận thanh tra số 5764 về việc chấp hành pháp luật đất đai, thu hồi đất; lập, phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ tái định cư đối với Ban Quản lý dự án Đầu tư Xây dựng và Phát triển quỹ đất huyện Nghĩa Hành (gọi tắt là BQL) tại dự án Khu dân cư Đồng Dinh, huyện Nghĩa Hành.
BỒI THƯỜNG, HỖ TRỢ SAI QUY ĐỊNH
Dự án Khu dân cư Đồng Dinh (tên thương mại Nghĩa Hành New Center) có vị trí tại huyện Nghĩa Hành, do Công ty TNHH MTV Xây dựng và Thương mại Toàn Thịnh làm chủ đầu tư.
Đây là dự án khu dân cư xây dựng mới được UBND tỉnh Quảng Ngãi chấp thuận chủ trương đầu tư tại Quyết định số 579 (ngày 05/7/2018).
Dự án đã được UBND tỉnh Quảng Ngãi phê duyệt kế hoạch sử dụng đất đến năm 2020 và Kế hoạch sử dụng đất năm 2018 tại Quyết định số 736 (ngày 24/8/2018), với diện tích quy hoạch 8,97ha, tại xã Hành Thuận và thị trấn Chợ Chùa, huyện Nghĩa Hành.
Ngày 05/10/2018, UBND huyện Nghĩa Hành ban hành Quyết định số 386 phê duyệt Đồ án quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 Khu dân cư Đồng Dinh với tổng diện tích 8,97ha. Nhưng đến tháng 01/2019, chủ đầu tư xin điều chỉnh quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 với tổng diện tích 8,96ha (tăng diện tích đất ở).
Ban Quản lý dự án Đầu tư Xây dựng và Phát triển quỹ đất huyện Nghĩa Hành đã ký hợp đồng với chủ đầu tư về phương án bồi thường, hỗ trợ các hộ gia đình, cá nhân và tổ chức bị ảnh hưởng bởi dự án.
Ngày 01/10/2018, UBND huyện Nghĩa Hành ban hành Thông báo số 99 về việc thu hồi đất cho dự án với tổng diện tích dự kiến là 8,97ha. Tổng số thửa đất thu hồi gồm 141 thửa (109 thửa tại thị trấn Chợ Chùa và 32 thửa tại xã Hành Thuận).
Trên cơ sở đó, UBND huyện Nghĩa Hành đã ban hành Quyết định số 118 về thu hồi hơn 9,16ha đất cho thực hiện dự án, trong đó, thu hồi hơn 2,71ha đất của 02 tổ chức và 6,44ha đất của 67 hộ gia đình, cá nhân.
Qua kiểm tra việc thu hồi đất không đúng đối tượng sử dụng đất, như: Giấy tờ pháp lý sử dụng đất của người này, nhưng quyết định thu hồi đất của người khác (trường hợp ông Nguyễn Viết Thanh và ông Nguyễn Thu); đất không nằm trong quy hoạch dự án với diện tích 913,5m2; đất đã có quyết định thu hồi một phần diện tích, nhưng quyết định thu hồi tiếp diện tích đã thu hồi…
Ngoài ra, diện tích đất lúa thu hồi 562,6m2 của ông Hồ Tri Phương nhưng thực tế trên địa bàn thị trấn Chợ Chùa không có hộ ông Hồ Tri Phương.
Đến nay, việc thực hiện chi trả bồi thường, hỗ trợ gần 12,2 tỷ đồng.
Kết luận thanh tra nhấn mạnh, UBND thị trấn Chợ Chùa xác định nguồn gốc sử dụng đất, người sử dụng đất và loại đất không đúng theo giấy tờ về đất đai dấn đến làm thất thoát ngân sách Nhà nước.
Trong phương án được duyệt có 14 thửa đất do 13 hộ gia đình, cá nhân sử dụng không đủ điều kiện để được bồi thường suất đầu tư vào đất, do các thửa đất này là công ích nhưng không có hồ sơ về thuê đất, ký hợp đồng thuê đất.
Thanh tra cũng xác định, có trường hợp xác định loại đất lập hồ sơ bồi thường, hỗ trợ sai quy định; đất đã thu hồi, bồi thường nhưng tiếp tục bồi thu hồi, bồi thường làm tăng giá trị bồi thường, hỗ trợ.
Việc hỗ trợ đối với các hộ gia đình, cá nhân có người đã chết, cá nhân định cư ở nước ngoài; các thửa đất không có giấy tờ chứng minh; đất không nằm trong quy hoạch của dự án đã làm thất thoát ngân sách Nhà nước số tiền hơn 612 triệu đồng.
Theo thanh tra Sở Tài nguyên và Môi trường Quảng Ngãi, UBND huyện Nghĩa Hành ký quyết định thu hồi một số thửa đất không đúng đối tượng, đất không nằm trong quy hoạch dự án… là không đúng quy định. Trách nhiệm này thuộc về UBND thị trấn Chợ Chùa, UBND huyện Nghĩa Hành và các đơn vị liên quan.
UBND xã Hành Thuận thực hiện công tác quản lý đất đai chưa chặt chẽ, đất thuộc ranh giới hành chính xã Hành Thuận nhưng không quản lý, không ký hợp đồng cho thuê mà để UBND thị trấn Chợ Chùa ký hợp đồng cho các hộ thuê không đúng quy định…
Mặc dù thanh tra phát hiện sai sót nhưng những cá nhân, tổ chức có liên quan chỉ báo cáo giải trình, bổ sung một số hồ sơ liên quan và chưa cung cấp hồ sơ pháp lý, không đầy đủ nội dung, các sai phạm chưa được khắc phục trong quá trình thanh tra.
THU HỒI ĐẤT KHÔNG NẰM TRONG DỰ ÁN
Từ kết luận thanh tra, Sở Tài nguyên và Môi trường Quảng Ngãi kiến nghị, UBND huyện Nghĩa Hành chỉ đạo Phòng Tài nguyên và Môi trường chủ trì phối hợp với các đơn vị, UBND thị trấn Chợ Chùa, UBND xã Hành Thuận và Ban quản lý dự án Đầu tư Xây dựng và Phát triển quỹ đất huyện Nghĩa Hành rà soát diện tích đất không nằm trong dự án thu hồi để điều chỉnh quyết định thu hồi; điều chỉnh quyết định phê duyệt phương án bồi thường cho đúng với diện tích, loại đất, kinh phí bồi thường, hỗ trợ và thu hồi số tiền hơn 600 triệu đồng chi sai.
UBND thị trấn Chợ Chùa rà soát hồ sơ địa chính, tổ quản lý đối với diện tích đất thuộc địa giới hành chính; quản lý, giao hoặc tổ chức ký hợp đồng cho thuê đối với diện tích đất mà UBND huyện thu hồi nhưng không nằm trong dự án đã giao cho UBND thị trấn Chợ Chùa quản lý sử dụng theo quy định.
Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Nghĩa Hành chủ trì phối hợp với UBND thị trấn Chợ Chùa và UBND xã Hành Thuận và các tổ chức, cá nhân có liên quan rà soát toàn bộ diện tích đất không thuộc quy hoạch để thực hiện dự án tham mưu UBND huyện điều chỉnh quyết định thu hồi đất, giao đất đúng quy định.
Trên cơ sở kết luận này, Sở Tài nguyên và Môi trường Quảng Ngãi sẽ chuyển hồ sơ sang cơ quan điều tra, Công an huyện Nghĩa hành để điều tra làm rõ đối với hành vi sửa số liệu mồ mả trong bảng xác nhận của UBND thị trấn Chợ Chùa dẫn đến tăng số tiền bồi thường và bồi thường không đúng quy định.