Hồi tháng 11 năm ngoái, Jessica Longoria – chuyên gia thẩm mỹ 30 tuổi tại California – đang lướt qua TikTok thì thấy quảng cáo về kệ sắp xếp giày bằng nhựa trong suốt. Quảng cáo cho biết sản phẩm này chỉ được bán trong một thời gian giới hạn. Cô ấy truy cập vào trang web và đặt mua một chiếc kệ có thể đựng 36 đôi giày với giá 45 USD. Tuy nhiên, cuối tháng 12, gói hàng được giao đến nhưng bên trong chỉ chứa một chiếc túi nilon lớn.
Bà Longoria thể hiện sự thất vọng qua bài đăng trên TikTok . Một số người khác cũng cáo buộc họ bị lừa đảo bởi quảng cáo này. Tổng cộng, các video của họ đã có 32 triệu lượt xem.
Bà Longoria đã tìm thấy một địa chỉ email liên hệ trên trang web của người bán, nhưng không ai trả lời tin nhắn của bà. “Chúng tôi đã gửi nhiều email đến cùng một địa chỉ và không ai trả lời. Khi chúng tôi cố gắng truy cập nhiều lần vào trang web, dường như trang web lại không có kết nối mạng”.
Người phát ngôn của TikTok cho biết người bán không còn được phép quảng cáo trên TikTok nữa. Người phát ngôn của TikTok chia sẻ rằng: “Chúng tôi có các quy tắc rõ ràng về quảng cáo trên TikTok và sẽ xóa nội dung vi phạm nguyên tắc cộng đồng, vi phạm chính sách quảng cáo hoặc điều khoản dịch vụ của chúng tôi”.
Ủy ban Thương mại Liên bang Hoa Kỳ (FTC) cho biết mua sắm trực tuyến là hình thức lừa đảo phổ biến nhất và các vụ lừa đảo thường bắt đầu trên mạng xã hội. Năm 2022, báo cáo thiệt hại do gian lận trên mạng xã hội lên tới hơn 1,2 tỷ USD, tăng từ 42 triệu USD năm 2017. Đối với người trưởng thành từ 18 đến 29 tuổi mạng xã hội là điểm khởi đầu cho gian lận mua sắm trực tuyến. Báo cáo của FTC cho biết gần 40% người bị lừa đảo mua sắm trực tuyến thuộc nhóm tuổi trên.
Christine Halvorsen, giám đốc điều hành của Protiviti, một công ty tư vấn về rủi ro và tuân thủ pháp lý cho biết: “Thế hệ Z (những người sinh từ năm 1997 đến 2015), những người lớn lên với điện thoại hoặc iPad, rất thoải mái khi mua hàng trực tuyến và họ rất tin tưởng vào điều đó”.
Tháng 3/2023 FTC đã ban hành lệnh cho các công ty truyền thông xã hội lớn bao gồm TikTok và Meta – công ty mẹ của Facebook và Instagram cung cấp thông tin về cách họ kiểm tra các nhà quảng cáo trên trang web của mình.
Người phát ngôn của TikTok cho biết quảng cáo trên nền tảng của họ phải trải qua nhiều cấp độ xem xét của con người và máy móc trước khi được phê duyệt. Một phát ngôn viên của Meta cho biết: “Chúng tôi có thể ngăn chặn nhiều tài khoản giả mạo hoạt động. Và chúng tôi có thể ngăn chặn nhiều vụ lừa đảo trước khi chúng xảy ra”.
GIAO DỊCH NHỎ, KẾ HOẠCH LỚN
Bà Longoria cho biết bà chưa từng nghe nói về công ty quảng cáo kệ đựng giày bằng nhựa trong suốt nhưng video quảng cáo lại rất thuyết phục. Bà Longoria đã nộp đơn khiếu nại với Apple vì bà đã thanh toán bằng Apple Card và bà ấy đã nhận lại được 45 USD.
Bà cho biết trải nghiệm này là một bài học dạy bà cẩn thận hơn với các quảng cáo trên mạng xã hội. Bà chia sẻ: “Tôi chắc chắn sẽ hoài nghi bất kỳ quảng cáo thịnh hành nào trên TikTok, trừ khi chúng đến từ một công ty uy tín và đã được xác minh”.
Số tiền mà những người trẻ tuổi báo cáo bị mất do lừa đảo mua sắm trực tuyến thấp hơn nhiều so với người lớn tuổi – những người có nhiều khả năng bị lừa đảo qua điện thoại thông qua các hình thức hỗ trợ kỹ thuật, rút thăm trúng thưởng hoặc những người giả làm bạn bè và người thân. FTC cho biết khoản thiệt hại do bị lừa đảo của những người từ 18 đến 59 tuổi là 500 USD/người năm 2021. Đối với những người từ 80 tuổi trở lên là 1.500 USD.
Các chuyên gia nghiên cứu về lừa đảo trực tuyến cho biết mặc dù số tiền không lớn nhưng thường liên quan đến một kế hoạch lừa đảo quy mô lớn. Bà Halvorsen cho biết những kẻ lừa đảo đặt quảng cáo trên mạng xã hội thường là một phần của băng nhóm tội phạm có tổ chức, tập trung vào việc đánh cắp dữ liệu hơn là kiếm tiền từ các giao dịch mua bán nhỏ. Những kẻ lừa đảo thường sử dụng thông tin thẻ tín dụng của người mua hàng để mua thẻ quà tặng hoặc tiền điện tử, nghiêm trọng hơn nữa là bán thẻ tín dụng, tên và địa chỉ khách hàng.
CÁC CÁCH MUA SẮM TRỰC TUYẾN AN TOÀN
Hồi tháng 12, Elly Sloman–sinh viên đại học 20 tuổi ở Atlanta– muốn mua một chiếc PlayStation và cô đã tìm thấy một chiếc PS4 Pro trên Facebook Marketplace với giá 300 USD. Đây là lần đầu tiên cô ấy giao dịch trên trang web và cô ấy nói rằng người bán đã hướng dẫn cô ấy thực hiện giao dịch qua Facebook Messenger. Cô đã sử dụng Meta Pay, hệ thống thanh toán của Meta, để gửi tiền. Khoản thanh toán được gắn với thẻ ghi nợ của cô ấy.
Cô Sloman cho biết: “Ngay sau khi mua nó, tôi có cảm giác mình vừa làm điều gì đó ngu ngốc”. Cô theo dõi và thấy người bán đã chặn cô trên Facebook. Theo chính sách bảo vệ mua hàng của Facebook , các giao dịch mua có tranh chấp sẽ không được bảo vệ nếu người mua thực hiện giao dịch qua Facebook Messenger hoặc các dịch vụ nhắn tin khác, nhận hàng tại địa phương hoặc trang web của bên thứ ba.
Cô ấy nói rằng cô ấy đã báo cáo vụ lừa đảo với Facebook và ngân hàng của mình, nhưng giao dịch mua không được bảo hiểm vì cô ấy đã sử dụng thẻ ghi nợ. “Tôi luôn tra cứu chính sách hoàn trả và chính sách bảo vệ người mua khi mua hàng trực tuyến, nhưng lần này tôi đã không làm điều đó”
Để tránh bị lừa đảo, các chuyên gia khuyên người tiêu dùng kiểm tra đánh giá sản phẩm và đọc bình luận quảng cáo. David Richardson, phó chủ tịch của công ty bảo mật dữ liệu Lookout, gợi ý nên đọc các bài đánh giá của khách hàng trên Amazon và Reddit. Hãy nhớ rằng việc thiếu các đánh giá tiêu cực cũng là một dấu hiệu cảnh báo lừa đảo mua sắm trực tuyến.
Bên cạnh đó, việc truy cập trang web của người bán là điều cần thiết. Thay vì nhấn vào quảng cáo, khách hàng hãy mở một tab mới và truy cập trang web của nhà quảng cáo để tra cứu chính sách hoàn trả và các cách liên hệ với doanh nghiệp phòng trường hợp bất trắc xảy ra.
Google translate