TikTok xuất hiện như một phiên bản toàn cầu của ứng dụng video ngắn Douyin của Trung Quốc. Mặc dù nền tảng này đang đối mặt với nhiều phản đối, nhưng ảnh hưởng lớn của TikTok tới người tiêu dùng vẫn không thể phủ nhận và hiện tại, có thể nói là không nền tảng mạng xã hội nào có thể chạy đua kịp.
Ví dụ như việc sử dụng son môi nâu và má hồng sáng màu trở nên phổ biến hơn sau khi trở thành xu hướng trong các video TikTok, và các thương hiệu chăm sóc da đã ghi nhận doanh thu đáng kể từ việc bán toner pad vì sản phẩm này được các nhà sáng tạo nội dung trên TikTok liên tục ca ngợi và sử dụng trong các quy trình chăm sóc da tại nhà.
NHỮNG XU HƯỚNG LÀM ĐẸP MỚI
Mặc dù nhiều xu hướng trên TikTok chỉ tồn tại trong một hoặc hai tuần trước khi nguội dần, nhưng ngay cả những xu hướng nhỏ cũng đã thách thức các doanh nghiệp phải phân biệt đâu là xu hướng đáng theo đuổi và cần tích trữ hàng hóa để bán.
Theo Trung tâm Nghiên cứu Pew, phần lớn hơn 170 triệu người Mỹ sử dụng TikTok thuộc nhóm tuổi dưới 30, nhóm tuổi được các nhà bán lẻ ưa chuộng. Cho dù là có phải là fan hâm mộ của nền tảng này hay không, người tiêu dùng chắc chắn có thể có một khoảnh khắc “TikTok đã khiến tôi mua nó” mà không biết nguồn gốc đằng sau một sản phẩm bắt mắt.
"Tác động của TikTok lên người tiêu dùng đã gần như không thể đo lường được," Christopher Douglas, một quản lý cấp cao về chiến lược tại công ty marketing Billion Dollar Boy, cho biết.
Điều gì đã khiến TikTok trở thành một mạng xã hội tạo ra xu hương so với các nền tảng tiền nhiệm? Các nhà nghiên cứu và phân tích marketing thường mô tả thuật toán đề xuất cá nhân hóa của TikTok là "bí quyết" thành công của mạng xã hội này. TikTok đã tiết lộ rất ít về công nghệ mà họ sử dụng để tạo ra nguồn cấp dữ liệu trên phần "Dành cho bạn" (For you) của người dùng.
Jake Bjorseth, người sáng lập công ty quảng cáo Trndsttrs, chuyên hướng tới đối tượng Gen Z, cho rằng việc ứng dụng sử dụng thuật toán dựa trên sở thích thay vì các mối quan hệ cá nhân để kết nối những người có cùng sở thích là điều đã mang lại lợi thế cho TikTok. Các nền tảng tiền nhiệm như Instagram, Facebook và Snapchat được biết đến nhiều hơn với mạng lưới mối quan hệ bạn bè.
TikTok cũng đã thay đổi tiêu chuẩn về nội dung trên mạng xã hội. Bởi vì nền tảng này được thiết kế để dễ sử dụng, nhiều video trên Tiktok không chỉnh màu, ánh sáng có thể không đẹp hoặc âm thanh không hay. Nhưng những video tự nhiên này khiến các nhà sáng tạo trên TikTok trông chân thực hơn và cho phép họ phát triển mối quan hệ thân thiết hơn với người theo dõi so với các thế hệ người có ảnh hưởng trước đó, Jake Bjorseth cho biết.
Tuy nhiên, TikTok cũng không tránh khỏi những chỉ trích. Một số chuyên gia cho rằng, giống như các mạng xã hội khác, TikTok có thể gây nghiện và thúc đẩy việc lướt mạng xã hội vô tận, cũng như chi tiêu không cần thiết. Những người khác cáo buộc TikTok quảng bá hành vi có hại, như việc các cô gái trẻ bắt đầu lựa chọn sử dụng các liệu trình chăm sóc da hay can thiệp sắc đẹp vốn chỉ dành cho phụ nữ lớn tuổi.
Trong mục thảo luận “BeautyGuruChatter” trên diễn đàn Reddit, nhiều người dùng cho biết có những xu hướng làm đẹp được TikTok lăng xê thực chất vô cùng lố bịch và gây tranh cãi. Một người dùng nhận xét: “Tôi nghĩ xu hướng làm đẹp gây tranh cãi trên TikTok chính là việc nhiều người trẻ sử dụng tiêm filler và botox, và cho rằng điều đó sẽ giúp họ sẽ trông trẻ trung ngay cả khi 50 tuổi, nhưng thực tế khi già đi, họ sẽ chỉ trông giống một người phụ nữ đã thẩm mỹ quá đà. Và cả xu hướng sợ bị lão hóa ngay cả khi chỉ mới 20 tuổi".
THẬN TRỌNG NẾU MUỐN HỌC THEO
"Morning shed" là một trong những xu hướng làm đẹp mới nhất đang lan truyền trên TikTok, chỉ một chế độ làm đẹp qua đêm khá “cực đoan” nhằm săn chắc đường quai hàm, căng mọng da và ngăn ngừa dấu hiệu lão hóa. Những người ủng hộ xu hướng này quay video vào buổi sáng sau khi ngủ dậy và "tháo bỏ" băng miệng, mặt nạ mắt, dây đeo giảm nọng cằm và lô cuốn tóc không nhiệt. Hơn 3,2 triệu video đã được dành riêng cho các nhà sáng tạo chia sẻ thói quen buổi sáng của họ, trong đó phổ biến nhất là "morning shed".
Tuy nhiên, ngày càng có nhiều lo ngại về xu hướng này. "Morning shed" không chỉ duy trì một tiêu chuẩn vẻ đẹp cụ thể mà còn khuyến khích những biện pháp khá nặng nề và phức tạp để đạt được điều đó. Những người tham gia xu hướng này sẽ dán miệng và quấn đầu bằng dây đeo chỉ để đi ngủ. Đây cũng là một phương pháp nhắm thẳng vào việc chống lão hóa, và thường là quá sớm, đối với Gen Z.
Các chuyên gia cảnh báo các thương hiệu nên cẩn thận khi dựa vào những xu hướng TikTok này. Mạng xã hội đã góp phần đáng kể vào việc thúc đẩy tiêu dùng các sản phẩm chống lão hóa theo kiểu mốt, dẫn đến xu hướng "morning shed". Ngoài ra, những xu hướng như "morning shed" có thể gây hại cho sức khỏe và tạo ra áp lực về ngoại hình.
Chuyên gia thẩm mỹ Ian Michael Crumm cảnh báo rằng việc sử dụng nhiều lớp sản phẩm và thiết bị có thể làm gián đoạn giấc ngủ, ngăn cản sự trẻ hóa của làn da. Ông cũng cho biết dùng băng miệng như một cách để ngăn ngừa nếp nhăn là phương pháp gây tranh cãi. Ian Michael Crumm nhận xét: "Dây đeo cằm có hiệu quả nhất khi sử dụng sau phẫu thuật thẩm mỹ như hút mỡ hàm, vì chúng giúp giảm sưng và hỗ trợ quá trình chữa lành sau phẫu thuật. Sẽ không có nhiều lợi ích hàng ngày nếu ai đó sử dụng dây đeo cằm mà không phẫu thuật - nó có thể gây ra nhiều khó chịu hơn là mang đến lợi ích".
Tiến sĩ Richard Devine, bác sĩ phẫu thuật thẩm mỹ và đồng sáng lập Carriages of Harley Street, cũng cảnh báo về việc kết hợp các sản phẩm có thể gây hại khi sử dụng cùng nhau. "Các thành phần hoạt tính như retinol hoặc axit có thể cực kỳ gây kích ứng da. Nếu retinol được bôi lên da với số lượng lớn hoặc axit được để lại trên mặt lâu hơn khuyến cáo y tế, điều này có thể làm hỏng da dẫn đến mẩn đỏ, khó chịu và tăng sắc tố. Việc phủ trên da bằng lớp mặt nạ và serum dày đặc trong thời gian quá lâu có thể làm tắc nghẽn lỗ chân lông và dẫn đến nổi mụn".
Các nhà sáng tạo trên TikTok thường tận dụng xu hướng để tăng lượt xem và tương tác. Họ thường tạo ra nội dung cực đoan hoặc gây sốc để thu hút sự chú ý, vì càng sử dụng nhiều sản phẩm trong video, càng quảng cáo được nhiều cho thương hiệu.
Tiến sĩ Joshua Zeichner, phó giáo sư da liễu tại Bệnh viện Mount Sinai ở New York, cho biết: "Tôi nghĩ rằng mạng xã hội là một nguồn chính của 'giáo dục giải trí', nơi thông tin nằm giữa giáo dục và giải trí. Bạn có thể đăng bất cứ thứ gì trên mạng xã hội, và nhiều video lan truyền được thiết kế để gây sốc và không đại diện cho thực tế".
Sự gia tăng đột biến doanh số đến từ việc nhảy vào một xu hướng TikTok nhanh chóng có thể hấp dẫn, mặc dù các chuyên gia chỉ ra rằng nhiều nhà sáng tạo không đủ tiêu chuẩn và có thể không nhận thức được rủi ro của một số sản phẩm mà họ đang quảng bá.