Hôm thứ Sáu vừa rồi, Mỹ áp lệnh trừng phạt lên hơn 400 thực thể và cá nhân ủng hộ Nga trong cuộc chiến tranh ở Ukraine - Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết. Trong số này có các công ty Trung Quốc mà giới chức Mỹ cho là giúp Moscow lách các biện pháp trừng phạt của phương Tây và phát triển sức mạnh quân sự.
Mỹ từ lâu đã cảnh báo Trung Quốc về việc Bắc Kinh hỗ trợ nền công nghiệp quốc phòng Nga, đồng thời đã đưa ra hàng trăm biện pháp trừng phạt nhằm hạn chế khả năng của Moscow trong việc khai thác những công nghệ nhất định vì mục đích quân sự.
Theo hãng tin Reuters, loạt biện pháp trừng phạt mới công bố bao gồm các biện pháp nhằm vào 190 mục tiêu là doanh nghiệp ở Trung Quốc tham gia vào việc vận chuyển công cụ máy móc và hàng vi điện tử tới Nga. Bộ Tài chính Mỹ cho biết cơ quan này đang nhằm vào những mạng lưới đa quốc gia liên quan tới hoạt động mua bán vũ khí đạn dược và các trang thiết bị quân sự khác cho Nga, giúp các nhà tài phiệt Nga lách trừng phạt và “rửa” vàng cho một công ty bị trừng phạt.
“Nga đã biến nền kinh tế của họ thành một công cụ phục vụ cho tổ hợp công nghiệp quân sự của điện Kremlin. Các công ty, định chế tài chính và chính phủ trên thế giới cần đảm bảo rằng họ không ủng hộ các chuỗi cung ứng công nghiệp quân sự của Nga”, Thứ trưởng Bộ Tài chính Mỹ Wally Adeyemo nói trong một tuyên bố.
Chính quyền Tổng thống Joe Biden cũng đưa 123 thực thể vào danh sách kiểm soát xuất khẩu, hay còn gọi là Danh sách Thực thể (Entity List), nhằm buộc các nhà cung ứng phải xin giấy phép của Chính phủ Mỹ trước khi bán hàng cho các công ty trong danh sách này. Những thực thể mới được đưa vào danh sách này gồm 63 thực thể ở Nga, 42 thực thể ở Trung Quốc, và 18 thực thể ở các quốc gia khác.
Phía Trung Quốc ngày Chủ nhật đã có phản ứng với động thái của Mỹ, cho biết nước này phản đối mạnh mẽ việc Washington đưa các thực thể Trung Quốc vào danh sách trên. Bộ Ngoại giao Trung Quốc nói rằng hành động của Mỹ gây gián đoạn trật tự thương mại thế giới và cản trở giao dịch kinh tế thông thường, đồng thời tuyên bố Bắc Kinh sẽ triển khai các biện pháp cần thiết để bảo vệ các quyền và lợi ích hợp pháp của doanh nghiệp Trung Quốc.
Bộ Tài chính Mỹ cho biết các biện pháp trừng phạt mới được áp lên một số doanh nghiệp Trung Quốc trong các lĩnh vực công nghệ tài chính, cho vay bất động sản và tài chính khác. Tuy nhiên, lần này, Washington chưa trừng phạt các ngân hàng nước ngoài được cho là hỗ trợ các giao dịch có lợi cho nỗ lực chiến tranh của Nga.
Từ tháng 12 năm ngoái, Bộ Tài chính Mỹ đã cảnh báo rằng nếu các ngân hàng tiếp tục cho phép diễn ra các giao dịch liên quan tới nền kinh tế chiến tranh của Nga, Mỹ sẽ loại bỏ các nhà băng đó khỏi hệ thống tài chính lấy đồng USD làm nền tảng.
Các biện pháp trừng phạt mới của Mỹ là bước leo thang căng thẳng trong quan hệ Mỹ-Trung, diễn ra ngay trước thềm cuộc một đàm phán cấp cao song phương.
Bộ Ngoại giao Trung Quốc cho biết trong tuần này, các nhà ngoại giao cấp cao từ Mỹ và Trung Quốc sẽ “thảo luận quan điểm chiến lược và ranh giới giữa vấn đề an ninh quốc gia và các vấn đề kinh tế”. Cố vấn an ninh quốc gia Mỹ Jake Sullivan sẽ thăm Trung Quốc từ ngày thứ Ba tới ngày thứ Năm tuần này để có các cuộc thảo luận với người đồng cấp Trung Quốc Vương Nghị.
Đây sẽ là chuyến thăm đầu tiên của ông Sullivan tới Trung Quốc trên cương vị này và cũng đánh dấu chuyến thăm đầu tiên của một cố vấn an ninh quốc gia Mỹ tới Trung Quốc trong 8 năm trở lại đây.