Vụ Dự báo, Thống kê (Ngân hàng Nhà nước) vừa công bố một số kết quả chính của cuộc điều tra xu hướng tín dụng của các tổ chức tín dụng. Đối tượng khảo sát là toàn bộ các tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài tại Việt Nam, tỷ lệ trả lời đạt 96,5%.
Trong 6 tháng đầu năm 2024, các tổ chức tín dụng nhận định giữ “ổn định” các điều kiện và điều khoản cho vay tổng thể đối với khách hàng doanh nghiệp và thắt chặt hơn đối với khách hàng cá nhân.
Một số lĩnh vực được “nới lỏng” điều kiện tín dụng như “Cho vay đầu tư ứng dụng công nghệ cao”, “Cho vay đầu tư công nghiệp hỗ trợ”, “Cho vay mua nhà để ở”, “Cho vay đầu tư ngành dịch vụ logistics”, “Công nghiệp chế biến, chế tạo”, “Cho vay kinh doanh xuất nhập khẩu”, “Cho vay đầu tư, kinh doanh du lịch và nhóm khách hàng cá nhân. Đồng thời, các tổ chức tín dụng cũng giảm bớt xu hướng “thắt chặt” tiêu chuẩn tín dụng đối với các lĩnh vực “Đầu tư kinh doanh chứng khoán”, “Đầu tư kinh doanh bất động sản”, “Kinh doanh tài chính, ngân hàng và bảo hiểm” và “Xây dựng”.
Tuy nhiên, nhu cầu tín dụng tổng thể của khách hàng được các tổ chức tín dụng nhận định chỉ phục hồi nhẹ trong 6 tháng đầu năm 2024, thấp hơn nhiều so với mức kỳ vọng ghi nhận tại kỳ điều tra trước. Các tổ chức tín dụng kỳ vọng nhu cầu tín dụng tổng thể của khách hàng được cải thiện tốt hơn trong 6 tháng cuối năm 2024, tập trung ở nhóm khách hàng doanh nghiệp và nhu cầu vay của ngành công nghiệp chế biến, chế tạo.
Tính chung cả năm 2024, tỷ lệ tổ chức tín dụng tại kỳ điều tra này dự kiến nhu cầu tín dụng tổng thể của khách hàng “tăng” so với năm 2023 là 79,4% (thấp hơn tỷ lệ 82% của kỳ điều tra trước). Trong 4 lĩnh vực chính được thống kê, tại kỳ điều tra này, nhu cầu vay phục vụ đời sống và tiêu dùng có tỷ lệ tổ chức tín dụng dự báo “tăng” nhiều nhất trong năm 2024 thay vì lĩnh vực vay phát triển công nghiệp và xây dựng ghi nhận tại kỳ điều tra trước.
Trong 6 tháng cuối năm 2024, các tổ chức tín dụng cho biết sẽ chuyển sang xu hướng nới lỏng các điều kiện và điều khoản cho vay tổng thể đối với khách hàng doanh nghiệp (nới lỏng đối với lĩnh vực cho vay sản xuất kinh doanh) và khách hàng cá nhân (dự kiến tập trung thu hẹp chênh lệch giữa lãi suất cho vay và chi phí vốn bình quân đối với lĩnh vực cho vay tiêu dùng, vay mua bất động sản để ở).
Bốn lĩnh vực “Cho vay đầu tư kinh doanh bất động sản”, “Cho vay đầu tư kinh doanh chứng khoán”, “Cho vay kinh doanh tài chính, ngân hàng và bảo hiểm” và “Xây dựng” dự kiến vẫn tiếp tục “thắt chặt” tiêu chuẩn tín dụng nhưng xu hướng “thắt chặt” thu hẹp hơn so với 6 tháng đầu năm 2024.
Các tổ chức tín dụng dự kiến “nới lỏng” tiêu chuẩn tín dụng của đơn vị là do đánh giá “triển vọng kinh tế vĩ mô khả quan” và tác động tích cực của “chính sách định hướng/quản lý phát triển các ngành kinh tế của Chính phủ” và “chính sách định hướng/quản lý tín dụng của Chính phủ/Ngân hàng Nhà nước”.
“Bán buôn, bán lẻ”; “Xuất, nhập khẩu”; “Thép và kim loại khác”;“Công nghiệp chế biến, chế tạo” là 4 lĩnh vực kinh tế được nhiều tổ chức tín dụng lựa chọn là động lực tăng trưởng tín dụng nhất trong năm 2024 và dự kiến cho năm 2025.
Trong 6 tháng cuối năm và cả năm 2024, “diễn biến tăng trưởng kinh tế”; “diễn biễn lãi suất”; “thay đổi nhu cầu đầu tư vào sản xuất kinh doanh”; “thay đổi lãi suất cho vay của tổ chức tín dụng”; “cơ hội đầu tư, xuất nhập khẩu thay đổi”; “chất lượng phục vụ cải thiện”, “cải tiến sản phẩm cho vay” là những nhân tố được nhiều tổ chức tín dụng dự báo ảnh hưởng tích cực đến sự gia tăng nhu cầu tín dụng của nhóm khách hàng doanh nghiệp, cá nhân.
Cũng theo đánh giá của các tổ chức tín dụng, các yếu tố có thể ảnh hưởng tiêu cực đến nhu cầu tín dụng trong thời gian tới là “diễn biến bất lợi trên thị trường bất động sản”; “khả năng sử dụng nguồn tài chính thay thế của khách hàng” và “sự sụt giảm niềm tin của người tiêu dùng”.
Theo đánh giá của các tổ chức tín dụng, rủi ro tín dụng của các khoản vay được nhận định tiếp tục “tăng” trong 6 tháng đầu năm 2024 và được dự báo tiếp tục xu hướng “tăng nhẹ” trong 6 tháng tới và cả năm 2024, nhưng tốc độ tăng dự báo chậm lại nhiều so với năm 2023.
Trong đó, rủi ro tín dụng của các khoản vay đầu tư kinh doanh bất động sản có tỷ lệ tổ chức tín dụng đánh giá “tăng” cao nhất trong 6 tháng đầu năm 2024, tiếp theo là rủi ro tín dụng của khoản vay đầu tư kinh doanh chứng khoán, tuy nhiên tỷ lệ tổ chức tín dụng đánh giá rủi ro của 2 lĩnh vực này “tăng” thấp hơn so với tỷ lệ tổ chức tín dụng dự báo tại kỳ điều tra trước.