Tận dụng lợi thế diện tích rừng trồng lớn và lượng phụ phẩm gỗ dồi dào, Nghệ An đang thu hút nhiều nhà đầu tư trong và ngoài nước phát triển lĩnh vực năng lượng sinh khối.
Một trong những dự án trọng điểm là Nhà máy Sản xuất viên nén sinh khối tại xã Yên Xuân, do Công ty Cổ phần Năng lượng xanh KA-Grimex triển khai. Đây là đơn vị thành viên của Tổng Công ty Vật tư nông nghiệp Nghệ An.
Dự án có tổng mức đầu tư hơn 400 tỷ đồng, áp dụng công nghệ tiên tiến từ Đức, dự kiến hoàn thành và đi vào vận hành từ quý 3/2025. Nhà máy sẽ tận dụng nguyên liệu từ rừng trồng để sản xuất viên nén gỗ, cung cấp nhiên liệu cho các nhà máy đốt sinh khối trong và ngoài nước.
Trước đó, tại Khu công nghiệp VSIP Nghệ An, Công ty TNHH Biomass Fuel Việt Nam (BMFV), nhà đầu tư Nhật Bản đã đưa vào vận hành nhà máy sản xuất viên nén gỗ sinh khối từ năm 2018.
Doanh nghiệp được thành lập năm 2016 với tổng vốn đầu tư khoảng 24,4 triệu USD, quy mô 5 ha. Nhà máy có công suất 160.000 tấn viên nén mỗi năm, tiêu thụ khoảng 320.000 tấn nguyên liệu từ rừng trồng và phụ phẩm gỗ.
BMFV hiện là một trong những nhà cung cấp viên nén sinh khối đạt chuẩn cao cho thị trường Nhật Bản, Hàn Quốc và châu Âu. Doanh nghiệp cũng đang phối hợp với Dự án Quản lý rừng bền vững do USAID tài trợ, triển khai chứng chỉ kép FSC FM và PEFC FM cho người trồng rừng tại Nghệ An trong giai đoạn 2021–2025.
Song song với sinh khối, Nghệ An đang đẩy mạnh phát triển các dự án năng lượng tái tạo khác như điện mặt trời và điện gió. UBND tỉnh hiện đang chỉ đạo hoàn tất thủ tục đầu tư hai dự án điện mặt trời nổi tại hồ Vực Mấu và hồ Khe Gỗ, với công suất lần lượt 160MW và 200MW. Cả hai dự án sử dụng mặt hồ chứa hiện có, giúp tiết kiệm diện tích đất và khai thác hiệu quả mặt bằng sẵn có.
Tỉnh cũng khảo sát hai dự án điện gió quy mô lớn gồm Nhà máy điện gió Nam Đàn với công suất 200MW và Nhà máy điện gió Quỳnh Lập với công suất 70MW. Các khu vực có địa hình đồi núi và vùng ven biển được đánh giá có tốc độ gió ổn định, phù hợp để khai thác điện gió hiệu quả.
Ngoài ra, dự án Nhà máy sản xuất tấm pin năng lượng mặt trời hiệu suất cao của Công ty TNHH Công nghệ năng lượng mới Hainan Drinda (Trung Quốc) chuẩn bị triển khai tại Khu công nghiệp Hoàng Mai II. Với tổng vốn đầu tư khoảng 450 triệu USD, nhà máy sẽ sản xuất thiết bị phục vụ ngành công nghiệp điện mặt trời, góp phần phát triển công nghiệp phụ trợ và nội địa hóa chuỗi cung ứng năng lượng tái tạo.
Một dự án chiến lược đang được kỳ vọng góp phần định hình cơ cấu năng lượng mới tại Nghệ An là Nhà máy Điện khí LNG Quỳnh Lập. Dự án có công suất thiết kế 1.500MW, tổng mức đầu tư khoảng 2,15 tỷ USD, triển khai tại phường Tân Mai (thuộc thị xã Hoàng Mai cũ).
Dự án đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 500/QĐ-TTg ngày 15/5/2023, thuộc danh mục ưu tiên thực hiện theo Quy hoạch điện VIII và được cụ thể hóa tại Quyết định số 262/QĐ-TTg ngày 1/4/2024. Theo kế hoạch, nhà máy sẽ sử dụng khoảng 1,15 triệu tấn LNG mỗi năm và dự kiến vận hành thương mại trước năm 2030.
LNG là nhiên liệu chuyển tiếp quan trọng trong giai đoạn chuyển đổi năng lượng. Dù vẫn là dạng nhiên liệu hóa thạch, nhưng khí hóa lỏng có mức phát thải CO2 thấp hơn than đá, ít phát thải bụi mịn và các chất độc hại, phù hợp với lộ trình thực hiện Tuyên bố toàn cầu về chuyển đổi điện than sang năng lượng sạch theo Quyết định số 266/QĐ-TTg ngày 12/2/2025.
Với quy mô và công suất lớn, Nhà máy Điện khí LNG Quỳnh Lập sẽ đóng vai trò quan trọng trong bảo đảm an ninh năng lượng tại khu vực, cung cấp nguồn điện ổn định cho các khu công nghiệp, khu kinh tế ven biển và hệ thống điện quốc gia. Đồng thời, dự án cũng mở ra khả năng thu hút đầu tư dịch vụ, hạ tầng cảng biển và logistics đi kèm.
Dự án này cùng với các công trình điện sinh khối, điện mặt trời, điện gió đang tạo nên hệ sinh thái năng lượng đa dạng, bền vững. Quá trình phát triển các nguồn năng lượng sạch được tỉnh triển khai theo hướng cân đối giữa bảo vệ môi trường, sử dụng hợp lý tài nguyên và phục vụ phát triển kinh tế.
Google translate