Nhà ở xã hội: “Thoát nghèo” sẽ phải trả nhà

Khi đề án “Đầu tư xây dựng thí điểm nhà ở xã hội trên địa bàn Hà Nội giai đoạn 2007- 2010” được phê duyệt, người lao động có thu nhập thấp sẽ được thuê nhà với giá chỉ 15.000 đồng/m2/tháng.

>>Doanh nghiệp chưa "mặn" với nhà ở xã hội

VnEconomy đã có cuộc trao đổi với ông Vũ Ngọc Đạm, Trưởng phòng Phát triển nhà, Sở Xây dựng Hà Nội, một trong những “kiến trúc sư” của đề án này.

Vấn đề nhà ở xã hội cho người có thu nhập thấp đã từng được nói tới rất nhiều. Tuy nhiên, hầu hết các đơn vị kinh doanh đều không mấy mặn mà với những dự án này. Phải chăng mục tiêu của đề án chính là tìm hướng đi mới cho bài toán trên?

Đầu tiên, mục tiêu của dự án là đem lại cơ hội cho những người có thu nhập thấp, trong đó có đối tượng là cán bộ công chức, người lao động được thuê và sở hữu nhà ở với mức giá phù hợp.

Nhưng cao hơn, đề án còn muốn đạt được sự thống nhất về trách nhiệm của người sử dụng lao động đối với vấn đề nhà ở của người lao động. Thông qua đề án, chúng tôi cũng muốn tìm ra mô hình quản lý, khai thác nhà ở xã hội hiệu quả nhất để tránh tình trạng xập xệ, xuống cấp của những chung cư trước đây. Đề án cũng rất quan tâm tới vai trò của người sử dụng trong việc bảo vệ và sửa chữa những công trình này.

Cuối 2010, sau khi đi vào vận hành khoảng một năm, Sở Xây dựng sẽ có báo cáo đánh giá về kết quả. Thành công của mô hình chắc chăn sẽ tạo ra những bước tiến mới cho việc phát triển loại hình nhà ở này.

Vậy theo kế hoạch, khi nào những công trình này sẽ chính thức khởi công?

Cuối tháng 7, Sở Xây dựng Hà Nội sẽ hoàn thành đề án trình UBND thành phố.

Theo kế hoạch cuối năm 2008, các công trình sẽ được khỏi công. Đến cuối 2009, sẽ có khoảng 1000 căn hộ được đưa vào khai thác với hình thức cho thuê mua và cho thuê với mức giá theo đúng quy định của Luật Nhà ở là 15.000 đồng/m2 /tháng.

Theo đó, những căn hộ này sẽ được xây dựng tại những địa điểm nào của thành phố? Kế hoạch thu hồi vốn sẽ được thực hiện trong bao nhiêu năm?

500 căn hộ cho thuê sẽ được xây dựng tại ô đất CT 19A, thuộc dự án khu đô thị mới Việt Hưng ở quận Long Biên, 300 căn hộ thuê mua được xây dựng tại lô 21A thuộc ô đất CT 21, cũng thuộc dự án nói trên và 100 căn hộ thuê mua thuộc khu đô thị mới Nghĩa Đô - Dịch Vọng ở quận Cầu Giấy.

Tổng kinh phí xây dựng là khoảng 200 tỷ đồng. Nguồn kinh phí này sẽ được vay từ Quỹ Đầu tư và Phát triển của thành phố và nguồn vốn của Công ty Quản lý và Phát triển nhà Hà Nội.

Kế hoạch thu hồi vốn sẽ được thực hiện trong 20 năm đối với nhà thuê mua và 30 năm đối với nhà cho thuê.

Với mức giá thuê khá “mềm”, những căn hộ này được thiết kế với diện tích bao nhiêu và sẽ phải đảm bảo được những yêu cầu gì?

Theo thiết kế 500 căn hộ cho thuê là nhà 6 tầng, không có cầu thang máy. Các thiết bị nội thất đều là các sản phẩm trong nước sản xuất những vẫn phải đảm bảo các yêu cầu về chất lượng.

Các căn hộ sẽ có diện tích là 35 m2, 45 m2 và 60 m2. Mức giá thuê thấp nhất cho một căn hộ là 525.000 đồng/tháng, mức giá cao nhất là 900.000 đồng/tháng. Nhưng với loại nhà thuê mua, người thuê sẽ phải trả trước 20% giá trị căn hộ khi ký hợp đồng và tiền thuê sẽ vào khoảng 18.000 đồng/m2/tháng.

Theo đề án, những đối tượng nào sẽ được thuê và thuê mua những căn hộ này?Thủ tục sẽ được tiến hành như thế nào?

Người đăng ký thuê, thuê mua nhà phải thuộc các đối tượng như: công chức, viên chức, sỹ quan, quân nhân chuyên nghiệp chưa có nhà thuộc sở hữu của mình và chưa được thuê và thuê mua nhà thuộc sở hữu của nhà nước. Nếu đã có nhà thuộc sở hữu thì diện tích bình quân phải dưới 5 m2/người hoặc nhà ở tạm, hư hỏng, dột nát.

Thứ hai, các hộ gia đình thoả mãn được các điều kiện trên phải có thu nhập không vượt quá 5 lần tổng số tiền thuê nhà ở xã hội phải trả hàng tháng đối với căn hộ có diện tích tối đa là 60 m2, tức thu nhập hàng tháng không vượt quá 5 triệu đồng. Nhưng cũng không được thấp hơn 4 lần so tiền thuê phải trả đối với diện tích tối thiểu là 35 m2, tức không thấp hơn 2,3 triệu đồng/tháng.

Đơn xin thuê nhà hoặc thuê mua phải được xác nhận của thủ trưởng đơn vị nơi đang công tác. Sau đó, đơn này sẽ được nộp tại phòng lao động - thương binh và xã hội và phải được UBND thành phố Hà Nội phê duyệt . Tuy nhiên, theo đề án thời hạn thuê hoặc thuê mua 3 năm sẽ xem xét và ký lại hợp đồng một lần.

Như vậy sau một thời gian nếu các hộ gia đình “thoát nghèo” thì sẽ phải nhường lại nhà cho các hộ gia đình khác?

Đúng vậy. Vì đây là nhà ở xã hội, nên sẽ tạo điều kiện đối đa cho những người có thu nhập thấp.