Theo Báo cáo về các xu hướng nhân sự startup ở Đông Nam Á 2024 của Glints, trong kỷ nguyên AI đang phát triển nhanh chóng, các nhân sự có khả năng AI đối mặt với cả những cơ hội và thách thức. Các nhân sự AI này không chỉ là những người có khả năng tham gia vào việc tạo ra và phát triển công nghệ AI, như AI engineer và prompter, mà còn cả những người có sự cải tiến trong công việc nhờ sự hỗ trợ của AI hay được gọi là “nhân tài được hỗ trợ bởi AI”.
Những nhân sự này có thể bao gồm các chuyên gia marketing và PR, chuyên gia dịch vụ chăm sóc khách hàng hoặc các chiến lược nội dung, thể hiện sự kết hợp giữa kiến thức kỹ thuật và kỹ năng đa ngành quan trọng cho sự đổi mới và thích nghi trong một bối cảnh được biến đổi bởi trí tuệ nhân tạo. Điều này làm nổi bật tầm quan trọng ngày càng tăng của kỹ năng mềm cùng kiến thức kỹ thuật chuyên môn.
MỐI LO NGẠI CHÍNH CỦA CÁC STARTUP KHI NHÂN VIÊN SỬ DỤNG AI
Trong khi hầu hết startup đều đã nhận thức được tiềm năng của AI, tuy vậy lại có cách triển khai khác biệt. Một số startup đang tích cực thúc đẩy nhân viên sử dụng AI, trong khi một số startup khác vẫn đang chờ đợi tình hình.
Laurence Liew, Giám đốc AI Innovation, một startup AI của Singapore, cho rằng rất nhiều nhà tuyển dụng nội bộ vẫn đánh giá các ứng viên AI như họ đánh giá engineer, tức là chỉ tập trung vào mặt kỹ thuật về khoa học máy tính mà không hoàn toàn hiểu biết về những kỹ năng đa dạng cần thiết để thành công trong lĩnh vực AI.
Áp dụng của AI và tự động hóa ở Đông Nam Á vẫn đang trong giai đoạn đầu. 80% các nhà sáng lập vẫn chưa mở rộng quy mô nhân sự để đáp ứng với những công nghệ này, cho thấy rằng việc AI có tác động đến tuyển dụng vẫn đang được đánh giá và cân nhắc.
Caesar Sengupta, CEO kiêm đồng sáng lập của startup Arta Finance, cho rằng kỷ nguyên AI hiện vẫn đang ở giai đoạn đầu, do đó, yêu cầu ứng viên có 5 năm kinh nghiệm về Gen AI là “rất ngớ ngẩn”.
Theo ông, các công ty nên tập trung vào việc tuyển dụng các kỹ sư phần mềm có chuyên môn cao về học máy (machine learning), khoa học dữ liệu (data science) và hệ thống dự đoán. “Trong những năm tới, chúng tôi dự đoán sẽ ngày càng có nhiều chuyên gia có kiến thức chuyên môn và thành thạo về LLMs (Large Language Models)”.
Trong tương lai gần, các nhà sáng lập chuộng AI đang ưu tiên các lĩnh vực hành chính, sáng tạo nội dung và dịch vụ khách hàng, tập trung mạnh mẽ vào việc tối ưu hóa hoạt động ngoài kỹ thuật. Rào cản lớn nhất của việc áp dụng rộng rãi AI tại nơi làm việc là nỗi lo ngại mất việc của nhân viên, vốn đã tồn tại trong thời kỳ suy thoái kinh tế hiện nay.
Theo nghiên cứu toàn diện của Glints được thực hiện vào năm 2023 với 1.838 người tham gia, bao gồm một loạt các loại công ty ở Đông Nam Á, sáng tạo nội dung và dịch vụ khách hàng được xác định là những lĩnh vực chính để tự động hóa và tăng hiệu quả, đây cũng là những bộ phận có nhiều khả năng bị cắt giảm nhân sự nhất khi các công ty tinh chỉnh vận hành.
Mối bận tâm chính của các công ty khi nhân viên sử dụng ChatGPT là việc này có thể làm giảm tư duy phản biện và kỹ năng giải quyết vấn đề của họ. Sandy Goh, giám đốc marketing của Glints, cho biết họ đang tích hợp AI để phục vụ cho quy trình sáng tạo, từ việc lên ý tưởng đến việc cải thiện kết quả công việc theo quy mô lớn.
“Tuy nhiên, chúng tôi cũng nhận thấy những thách thức, đặc biệt là trong việc duy trì sự độc đáo và chất lượng công việc, và đảm bảo rằng đội ngũ của chúng tôi phát triển song song với những công nghệ này. AI đại diện cho một bước nhảy vọt, nhưng nó đòi hỏi chúng ta phải linh hoạt, học hỏi không ngừng, và áp dụng tư duy phản biện, cũng như hiểu rõ cách chúng ta tích hợp những công cụ này vào dự án, nhằm thực sự khai thác được tiềm năng của chúng”, giám đốc marketing của Glints cho biết.
XU HƯỚNG LƯƠNG CỦA NHÂN SỰ AI TẠI VIỆT NAM
Tại Việt Nam, Báo cáo về các xu hướng nhân sự startup ở Đông Nam Á 2024 của Glints cho rằng nhu cầu về các vị trí AI như kỹ sư AI (AI engineer), chuyên gia đào tạo AI (AI trainer), và nhà khoa học nghiên cứu AI (AI research scientist) đang tăng cao. Các vị trí AI từ junior đến mid sẽ có mức lương tăng, bởi sự ưu tiên đặc biệt về các kỹ năng khan hiếm của họ.
Ngoài ra, các startup có thể sẽ còn tuyển dụng nhân tài senior từ nước ngoài, những người sẽ đóng vai trò chủ chốt trong việc nâng cao năng lực AI cho đội ngũ của mình. Điều này cho thấy việc thu hút những chuyên gia cấp cao sẽ đòi hỏi mức lương cao hơn mức trung bình. Chiến lược này phản ánh phương pháp tương tự đã được chính phủ Singapore áp dụng, đó là dựa vào nhân sự cấp cao để phát triển năng lực cho vị trí junior và mid vào giai đoạn ban đầu của ngành công nghiệp an ninh mạng.
Bà Thi Nguyễn, Giám đốc nhân sự Mfast cho biết Mfast hiện đang sử dụng các công cụ AI như ChatGPT và đang tiến hành đào tạo nhân viên cách sử dụng chúng một cách hiệu quả. “Kế hoạch của chúng tôi là tích hợp AI vào các chiến lược chăm sóc khách hàng, đặc biệt là bằng chatbot, helpdesk và hệ thống đề xuất nhằm nâng cao trải nghiệm người dùng trong ứng dụng. Tuy nhiên, chúng tôi vẫn đang ở giai đoạn đầu trong việc tích hợp AI vào hoạt động của mình”.
Đại diện Mfast cho biết tại thời điểm này, họ chưa thấy bất kỳ sự tiết kiệm chi phí nào nhờ AI. Tuy vậy, bà Thi Nguyễn vấn tin rằng vai trò của AI không nhất thiết là cắt giảm ngân sách mà là tối ưu hóa quy trình làm việc. “Cá nhân tôi tiên đoán rằng trong 2-3 năm tới, AI có thể đảm nhận các vị trí truyền thống do con người đảm nhiệm như coding, sàng lọc CV hoặc sáng tạo nội dung”
Nhân viên Mfast nhận thấy các công cụ AI hữu ích và hào hứng với tiềm năng của chúng. Sắp tới, Mfast tập trung dành thời gian để huấn luyện AI hiểu rõ ngữ cảnh và nhu cầu kinh doanh cụ thể.
Khi AI tiếp tục phát triển, thời hạn của bằng cấp và chứng chỉ IT ngày càng giảm, khiến việc nâng cao kỹ năng và đào tạo lại trở nên quan trọng hơn bao giờ hết. Đồng thời, tiềm năng của AI trong tự động hóa công việc và tăng cường hiệu suất trở nên rõ ràng hơn.
Báo cáo của Glints cũng chỉ rõ các con số về mức lương AI cung cấp một cái nhìn tổng quan, cụ thể, nhấn mạnh rằng vị trí AI vẫn còn tương đối mới mẻ. Điều này có nghĩa là khi lĩnh vực AI tiếp tục phát triển mạnh mẽ, các mức lương này có thể thay đổi, phản ánh tầm quan trọng ngày càng tăng của chúng ở các công ty startup.
Google translate