Xe nhập khẩu "kẹt" tại các cảng
Lô xe Mazda đang tạm đỗ tại cảng Los Angeles mới đây. Ảnh: Bloomberg
Tình trạng xe nhập khẩu chen chúc tại các cảng của Mỹ có thể trở nên "khá tồi tệ" khi các cảng sẽ "chật kín" trong vài tuần nữa nếu thuế quan của Mỹ không được nới lỏng trong bối cảnh còn nhiều vấn đề về cách áp dụng các biện pháp này.
"Chúng tôi đang tiến gần hơn đến công suất tối đa tại một số cảng", một giám đốc điều hành logistics cho biết.
Một số thương hiệu như Audi, Jaguar Land Rover và Aston Martin đã tạm dừng hoặc giảm thiểu các chuyến hàng đến Mỹ trong tháng 4 vì lo lắng lượng hàng tồn kho hiện tại của họ tại đó sẽ giúp họ vượt qua trong thời gian ngắn.
Tại Đức, Bremerhaven, một trong những cảng ô tô lớn nhất thế giới, cho biết họ dự kiến sẽ mất tới 50% lượng xe vận chuyển đến và đi từ Mỹ - một thị trường chỉ chiếm chưa đến một phần ba tổng lượng xe ô tô lưu thông của họ.
"Chúng tôi cảm nhận được những tác động", Matthias Magnor, giám đốc điều hành của BLG Logistics, đơn vị điều hành cảng Bremerhaven cho biết.
Nhiều giám đốc điều hành trong ngành vẫn hy vọng rằng thuế quan của ông Trump đối với ô tô nhập khẩu sẽ không kéo dài trong thời gian dài, khiến một số nhà sản xuất ô tô phải ngừng vận chuyển ô tô ra khỏi các nhà máy hoặc cảng của châu Âu ở thời điểm hiện tại, theo một giám đốc điều hành về logistics.
"Cách tiếp cận chờ đợi tạm thời đó là chiến lược", người này nói thêm rằng các nhà sản xuất ô tô đang theo dõi để xem "liệu có đạt được thỏa hiệp nào không" giữa Mỹ và các đối tác thương mại của mình.
Phí giữ xe tại cảng rất cao, không thể là giải pháp lâu dài nên các nhà sản xuất ô tô đang phải tìm cách chuyển xe vào các kho liên kết của Mỹ, nơi các nhà sản xuất có thể lưu trữ tạm thời các sản phẩm mà không bị tính thuế.
Một chuyên gia về chuỗi cung ứng có trụ sở tại Mỹ cho rằng một số xe do Canada sản xuất đang được vận chuyển bằng đường sắt cũng bị kẹt tại cảng nhập cảnh ở Detroit.
Ông Trump đã áp thuế 25% đối với tất cả ô tô nhập khẩu mới đây, nhưng nhiều loại phụ tùng ô tô cũng sẽ phải chịu thuế từ ngày 3 tháng 5, mặc dù một số miễn trừ đã được thực hiện đối với Mexico và Canada.
Một giám đốc điều hành ô tô người Đức cho biết nhiều công ty vẫn đang cố gắng tìm ra cách áp dụng thuế chính xác, cũng như những gì cấu thành nên một bộ phận ô tô. "Một bộ phận là động cơ hay là từng con ốc vít trong động cơ?" người đó nói.
Theo các quan chức Mỹ, những phương tiện tuân thủ Hiệp định thương mại tự do Mỹ-Mexico-Canada năm 2020 sẽ vẫn được miễn thuế, nhưng mức thuế 25% ban đầu sẽ được áp dụng cho đến khi giá trị của các bộ phận do nước ngoài sản xuất có thể được hoàn thiện.
Các nhà sản xuất ô tô hiện đang cố gắng xác định nguồn gốc của từng bộ phận trong xe của họ, Đó là một quá trình khó khăn và tốn thời gian vì bản chất phức tạp và toàn cầu của chuỗi cung ứng ô tô.
Một quan chức khác tại một hãng sản xuất ô tô Đức cho biết tính toán với logistics là "một động thái chiến thuật ngắn hạn", nhưng các hãng sản xuất ô tô vẫn chưa đưa ra quyết định sản xuất dài hạn vì vẫn còn quá nhiều bất ổn về thời hạn áp dụng thuế quan hoặc khả năng trả đũa của các quốc gia khác.
Giảm nhập khẩu ô tô và các nhà máy ngừng hoạt động
Một đại lý Land Rover ở Houston. Nhà sản xuất ô tô Anh sẽ tạm dừng xuất khẩu sang Mỹ trong tháng này sau khi mức thuế 25% đối với ô tô có hiệu lực. Ảnh: Getty.
Một số nhà sản xuất ô tô đã đóng cửa nhà máy, sa thải công nhân hoặc chuyển hướng sản xuất để ứng phó với thuế quan ô tô có hiệu lực.
Thuế quan 25% của Tổng thống Trump đối với xe nhập khẩu đã gây chấn động trong ngành công nghiệp ô tô, khiến các công ty ngừng vận chuyển ô tô đến Mỹ, đóng cửa các nhà máy ở Canada và Mexico và sa thải công nhân ở Michigan và các tiểu bang khác.
Jaguar Land Rover, có trụ sở tại Anh, cho hay sẽ tạm thời ngừng xuất khẩu xe sang sang Mỹ. Stellantis thì đã đóng cửa các nhà máy ở Canada và Mexico sản xuất xe Chrysler và Jeep và sa thải 900 công nhân Mỹ cung cấp động cơ và các bộ phận khác cho các nhà máy đó.
Audi, bộ phận xe sang của Volkswagen, cũng đã tạm dừng xuất khẩu ô tô sang Mỹ từ Châu Âu, yêu cầu các đại lý bán bất kỳ thứ gì họ còn trong bãi.
Nếu các nhà sản xuất ô tô khác thực hiện động thái tương tự, tác động kinh tế có thể rất nghiêm trọng, dẫn đến giá ô tô tăng cao và tình trạng sa thải hàng loạt. Thuế quan đối với ô tô là một trong những khoản thuế đầu tiên trong số nhiều khoản thuế cụ thể theo ngành mà ông Trump nhắm đến và có thể cung cấp cơ sở ban đầu về cách các doanh nghiệp sẽ phản ứng với các chính sách thương mại của ông, bao gồm cả việc họ có tăng giá hay tăng sản xuất tại Mỹ hay không. Tổng thống đã nói rằng ông cũng muốn đánh thuế nhập khẩu thuốc men và chip máy tính.
Việc áp dụng mức thuế quan mới đối với ô tô nhập khẩu có thể làm tăng chi phí của người tiêu dùng lên hàng nghìn USD, làm giảm mạnh nhu cầu đối với những chiếc xe đó. Đối với một số mẫu xe Jaguar Land Rover hoặc Audi, mức thuế quan có thể lên tới hơn 20.000 USD cho mỗi chiếc xe.
Mặc dù phần lớn tác động ban đầu của mức thuế quan là gây gián đoạn, nhưng trong ít nhất một trường hợp, các khoản thuế của ông Trump đã có tác dụng mong muốn là tăng sản lượng tại Mỹ. General Motors cho biết rằng họ sẽ tăng sản lượng xe tải nhẹ tại một nhà máy gần Fort Wayne, Ind.
Tác động dài hạn của mức thuế quan 25% vẫn chưa rõ ràng. Nhiều nhà sản xuất ô tô vẫn đang cố gắng tìm cách tránh tăng giá quá nhiều đến mức người tiêu dùng không còn đủ khả năng mua ô tô mới. Trong khi đó, các nhà đầu tư thì đang bi quan.
"Mọi người trong chuỗi cung ứng ô tô đều tập trung vào những gì họ có thể làm để giảm thiểu tác động của thuế quan đối với bảng cân đối kế toán và giá cả của chính họ", Kevin Roberts, giám đốc tình báo kinh tế và thị trường tại CarGurus, một trang web mua sắm trực tuyến, cho biết.
Nhưng các nhà sản xuất ô tô chưa bao giờ phải đối phó với việc áp dụng mức thuế quan cao như vậy mà không được thông báo trước. Các nhà phân tích và đại lý cho biết họ cũng không có nhiều hiểu biết về những gì Tổng thống sẽ làm tiếp theo.
"Sách hướng dẫn truyền thống là không đủ", Lenny LaRocca, người đứng đầu nhóm ngành công nghiệp ô tô tại công ty tư vấn KPMG cho biết.
Ông LaRocca dự đoán các nhà sản xuất ô tô sẽ ngày càng tập trung vào việc sản xuất các loại xe thể thao đa dụng và xe bán tải lớn hơn, nặng hơn. Những loại xe đó, nhiều loại được lắp ráp tại các nhà máy ở Mỹ, thường có lợi nhuận cao nhất và giúp các công ty có nhiều không gian hơn để hấp thụ chi phí thuế quan thay vì chuyển cho khách hàng.
Nhiều dây chuyền lắp ráp hiện đại có thể sản xuất nhiều mẫu xe, giúp các công ty linh hoạt chuyển sang các loại xe có lợi nhuận cao nhất và từ bỏ các loại xe không kiếm được nhiều tiền. Mercedes-Benz cho biết họ sẽ tận dụng các dây chuyền lắp ráp linh hoạt tại nhà máy của mình ở Alabama.
Chiến lược này đi kèm với những nhược điểm. Người mua ô tô có thể khó tìm được những chiếc xe mới có giá vừa phải. Hiện tại, giá trung bình của một chiếc ô tô mới là gần 50.000 USD.
Các nhà phân tích nhận định thuế quan sẽ không thúc đẩy các công ty mở nhà máy mới hoặc mở lại các nhà máy đã đóng cửa ngay lập tức. Các công ty sẽ không thực hiện bước đi tốn kém đó cho đến khi họ chắc chắn rằng thuế quan là vĩnh viễn và việc đầu tư hàng trăm triệu USD hoặc hàng tỷ USD vào năng lực sản xuất mới sẽ mang lại hiệu quả.
Google translate