Tháng 7 vừa rồi, tỷ phú Richard Branson hoàn thành chuyến bay lên không gian đầu tiên trên phi thuyền của công ty Virgin Galactic của ông. Đây là chuyến bay thử nghiệm có người lần thứ 4 của Virgin Galactic và là chuyến bay đầu tiên chở theo đầy đủ nhóm 6 người, gồm 2 phi công và 4 "chuyên gia sứ mệnh", trong đó có tỉ phú Branson.
Ở độ cao khoảng 14 km, phi thuyền tách ra và tên lửa được kích hoạt để đưa phi hành đoàn lên độ cao 85,9 km, ở trạng thái vi trọng lực vài phút trước khi trở lại mặt đất. Toàn bộ sứ mệnh kéo dài khoảng 1 giờ và tỉ phú Branson chia sẻ rằng ông đã có "trải nghiệm của cả đời", mở ra kỷ nguyên mới cho ngành du lịch không gian.
CHUYẾN DU LỊCH CỦA CÁC TỶ PHÚ
Nhiều người cho rằng du lịch không gian là độc quyền cho những người giàu không biết tiêu tiền vào đâu nữa, lại khiến ô nhiễm môi trường cũng như lãng phí nguồn lực. Thực tế lại khá là khác biệt. Các chuyến đi giúp duy trì ngành khoa học này và có sứ mệnh khai phá những ranh giới mới cho giống loài.
Cũng giống với khi mà ngành hàng không dân dụng mới ra đời, mọi thứ rất đắt đỏ, hầu hết chỉ có lượng nhỏ giới thượng lưu có thể trải nghiệm. Rồi khi mà các nhà kinh doanh bắt đầu để mắt đến lĩnh vực này, cạnh tranh sẽ giúp giá cả giảm xuống và ngày nay bay một chuyến bay không còn là điều quá xa xỉ trên thế giới nữa. Điều đó có lẽ sẽ tương tự với ngành du lịch không gian.
Trung bình một chuyến đi của hãng Virgin Galactics trên tàu Spaceship Two và hãng Blue Origin tàu New Shepard sẽ có giá từ 250.000 cho đến 500.000 đô để đi vào rìa quỹ đạo khoảng 12 phút, gần chạm vào rìa quỹ đạo và quay lại mặt đất. Tỷ phú Jeff Bezos cho biết Blue Origin đã thu được khoảng 100 triệu tiền vé cho các hành khách mua trước để sớm được đi du lịch không gian.
Còn hãng SpaceX với tàu Inspiration4 thì sẽ vào hẳn quỹ đạo và du hành vòng quanh Trái đất trong 3 ngày ở một tầng khí quyển cao hơn Trạm Không Gian Quốc Tế, tương tự như hành trình của một nhà du hành vũ trụ thông thường. Giới chuyên môn cho rằng chuyến đi có thể lên tới khoảng 58 triệu đô mỗi ghế cho hành trình khứ hồi vào quỹ đạo và trở về.
Đối với hành trình vào Mặt Trăng của SpaceX thì hiện nay đã có vị khách đầu tiên là tỷ phú người Nhật Yusaku Maezawa – người nổi tiếng với bộ sưu tập nghệ thuật danh giá. Tuy mức chi phí cho chuyến đi không được tiết lộ hoàn toàn, tỷ phú Maezawa đã đặt cọc nghiêm túc cho chuyến du lịch này. Tỷ phú Musk đã từng có lần tiết lộ rằng chuyến đi sẽ tương đương tour trải nghiệm Trạm Không Gian Quốc Tế, tức khoảng 55 triệu đô một ghế. Và đã rất nhiều năm con người không quay lại thăm Mặt Trăng rồi!
Trung bình một chuyến đi của hãng Virgin Galactics trên tàu Spaceship Two và hãng Blue Origin tàu New Shepard sẽ có giá từ 250.000 cho đến 500.000 đô để đi vào rìa quỹ đạo khoảng 12 phút, gần chạm vào rìa quỹ đạo và quay lại mặt đất.
Công ty có tên là Space Adventures đã quảng bá hành trình khứ hồi lên Mặt Trăng với mức giá 150 triệu đô. Suốt chuyến đi hành khách có thể ngắm Mặt Trăng phản sáng từ các hướng, trải nghiệm ngắm Trái Đất mọc, và tận hưởng tiện nghi tàu của Nga. Giá cũng đã bao gồm 10 ngày đóng tại Trạm Vũ Trụ Quốc Tế để thực sự trải nghiệm môi trường đầy mới mẻ này. Giá đương nhiên đã gồm cả lộ trình đào tạo và có cả một hướng dẫn viên phi hành gia.
Một ngày sống trên Trạm Vũ Trụ Quốc Tế tốn khoảng 6,8 triệu đô, theo NASA. Và cũng theo bảng giá năm 2021 của NASA, chi phí ăn uống cho mỗi thành viên cỡ khoảng 2.000 đô mỗi ngày trên Trạm, các chi phí như giặt giũ, đồ vệ sinh, đồ văn phòng và túi ngủ cũng khoảng 1.500 đô mỗi ngày.
HÀNH TRÌNH VÀO KHÔNG GIAN SẼ RA SAO?
Tất nhiên là đi du lịch không gian không hề đơn giản như việc ra sân bay và check in. Các hành khách đi chuyến Inspiration4 sẽ phải đào tạo mất hàng tháng để hiểu hệ thống tàu không gian và chuẩn bị các điều kiện thể lực. Và điều kiện này là áp dụng cho toàn team, chứ không chỉ một hành khách.
Ví dụ như chuyến đi SpaceX Inspiration4 cùng tỉ phú Isaacman gồm có các hành khách khác là trợ lý thể lực Hayley Arceneaux, người đang làm việc ở bệnh viện St. Jude. Cô từng là một bệnh nhân ung thư xương và được chữa khỏi ở bệnh viện khi còn nhỏ. Chris Sembroski là một kĩ sư hàng không ở Seattle được lựa chọn trong 72.000 người đã ủng hộ cho bệnh viện St. Jude. Vị khách cuối cùng là Sian Proctor, một nhà giáo dục đồng thời là một phi công từng vào tới vòng cuối của lớp phi hành gia năm 2009 của NASA –bà được lựa chọn qua chương trình trên mạng xã hội.
Trong hành trình ngoài không gian của tàu Inspiration4 biệt đội hành khách này sẽ cùng tham gia một số nghiên cứu sức khoẻ phục vụ khoa học, ví dụ như nghiên cứu về máu trong cơ thể và giấc ngủ. Đây là những nghiên cứu rất quan trọng để giúp việc đưa hàng triệu người lên không gian thành thực tiễn trong tương lai.
Còn phần lớn thời gian của các hành khách là nhìn ngắm và tận hưởng không gian qua cửa sổ tàu, ngắm Trái Đất và bầu khí quyển bao quanh hành tinh quê hương của chúng ta. Theo các nhà phi hành gia mô tả đó là một khung cảnh tuyệt vời, khi bạn có thể ngắm hành tinh này không một giới hạn nào. Khoảnh khắc đó sẽ khơi dậy trong mỗi người sự kết nối vì một giống loài chung: Nhân loại, mãnh liệt hơn rất nhiều so với khi bạn ở trên Trái Đất.
Đối với những hành trình dài hơn thì các hành khách sẽ phải sinh hoạt trong điều kiện lơ lửng không trọng lượng, và trải nghiệm hết các sinh hoạt bao gồm cả đi toilet như một phi hành gia. Họ sẽ không được tắm và sẽ ngủ tại ghế trong suốt hành trình.
“PHƯỢT” TRONG KHÔNG GIAN CÓ NGUY HIỂM LẮM KHÔNG?
Đã là những người đi tiên phong thì rủi ro là không thể tránh khỏi. Các nhà khoa học dành rất nhiều năm nghiên cứu trước khi hậu thuẫn việc tư nhân hoá lĩnh vực này cũng là để tìm mọi phương pháp giảm thiểu rủi ro nhất có thể. Tuy nhiên không có một lăng kính nào là đủ hoàn hảo để dự đoán tất cả.
Cả quá trình phóng tên lửa với lực tương tự như nổ bom trong chiến tranh để chiến thắng được trọng lực trái đất rồi lại hạ cánh êm ái, thực sự là một hành trình cần những hành khách dũng cảm.
Việc chế tạo tàu vũ trụ mới cho khách du lịch đã được chứng minh là vô cùng khó khăn, đòi hỏi nhiều năm thử nghiệm và đôi khi dẫn đến những sự cố chết người, đặc biệt là vụ tai nạn chết người của nguyên mẫu tên lửa SpaceShipTwo vào năm 2014. Giờ đây, Virgin Galactic và Blue Origin đang chuyển đổi từ các chuyến bay thử nghiệm sang các chuyến đi thương mại, với tỷ phú sáng lập của cả hai công ty là người đầu tiên tham gia.
Tuy nhiên dự đoán của NASA về tỉ lệ thất bại khi phóng tàu thương mại ngày nay là 1 trong 270 trường hợp, tiến bộ rất nhiều so với giai đoạn thập niên 80s và đầu những năm 2000, khi mà mỗi 68 nhiệm vụ lại có 1 lần thất bại. Chuyến đi của tàu Inspiration4 sẽ nguy hiểm hơn rất nhiều so với hai tour còn lại do tỉ phú Jeff Bezos và tỉ phú Richard Branson bán, bởi cần một tốc độ hơn 17,500 dặm/giờ để một vật có thể vào được vùng khí quyển Trái Đất. Trong khi đó Inspiration4 thực hiện chuyến đi khứ hồi, tức là phải bật lên và xuống. Cả quá trình phóng tên lửa với lực tương tự như nổ bom trong chiến tranh để chiến thắng được trọng lực trái đất rồi lại hạ cánh êm ái, thực sự là một hành trình cần những hành khách dũng cảm.
Khi từ khí quyển trở về, bên ngoài của tàu có thể lên đến 3.500 độ F và thân thể các phi hành gia phải chịu một lực tương đương khoảng 4.5Gs ấn họ xuống ghế ngồi, khi lượng không khí dày đặc hơn bao quanh con tàu. Con tàu hạ cánh xuống như một vì sao băng lướt qua. Các thành viên tàu Crew Dragon bật dù và đáp xuống biển vị trí mà các tàu cứu hộ chờ sẵn để đưa họ vào đất liền. Tuy nghe có vẻ rùng rợn nhưng theo các nhà khoa học ở NASA thì đó vẫn là một hành trình rất an toàn.
Nếu có cơ hội, bạn có bay lên Mặt Trăng hay lượn một vòng Trái Đất hay không? Nếu chúng ta đã cùng mơ về một ngày nào đó sẽ để hành tinh này lại phía sau, thì tại sao lại không nhỉ?