Ghi nhận trên thị trường, giá dầu Brent đạt 131 USD/thùng vào ngày 7/3/2022, đánh dấu mức cao nhất kể từ tháng 7/2008, và đạt mức tăng 69% so với đầu năm.
Sự tăng mạnh của giá dầu được cho là kết hợp của nhiều nguyên nhân, nhưng yếu tố chính phải kể đến đó là căng thẳng leo thang giữa Nga và Ukraine, theo sau bởi lệnh cấm vận đối với dầu của Nga và việc Nga đe dọa ngừng cung cấp khí đốt cho châu Âu.
Thêm vào đó, nhu cầu đang phục hồi mạnh mẽ sau dịch Covid-19 trong khi nguồn cung đang được kiểm soát một cách thận trọng (OPEC+ bám sát với kế hoạch sản lượng dầu theo cuộc họp gần đây trong tháng 3) trong khi sản lượng dầu bổ sung từ Iran có thể phải mất vài tháng để đưa ra thị trường.
Hiện tại, các tổ chức lớn trên thế giới đều có dự báo khá lạc quan về triển vọng của giá dầu năm 2022 khi nguồn cung dầu khí trong những năm gần đây đã không tăng mạnh do chiến lược giảm đầu tư vào nhiên liệu hóa thạch và tăng đầu tư cho năng lượng tái tạo trong khi nhu cầu nhiên liệu tăng mạnh.
Theo OPEC, tổng số giàn khoan đang hoạt động trong 2021 đã vượt năm 2020 nhưng thấp hơn nhiều so với năm 2019. Do các hoạt động đầu tư đã chuyển hướng sang nhiên liệu xanh, đầu tư vào nhiên liệu hóa thạch đã giảm trong những năm gần đây. Lẽ đó, tình trạng dư cung có thể không xảy ra trong ngắn hạn, điều này sẽ tiếp tục hỗ trợ cho giá dầu.
Công ty Chứng khoán SSI nhìn nhận, biến động giá dầu sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến các công ty như GAS (tăng/giảm doanh thu và biên lợi nhuận, và nhu cầu khí khô từ nhà máy điện do giá khí ở mức cao), cũng như PLX & OIL (tăng/giảm doanh thu và lãi/lỗ hàng tồn kho) và BSR (tăng/giảm biên lợi nhuận lọc hóa dầu, lãi/lỗ hàng tồn kho).
Trong khi đó, đối với các công ty dầu khí thượng nguồn (PVD và PVS), giá dầu không ảnh hưởng ngay đến lợi nhuận ròng của công ty trong ngắn hạn do các công ty này dựa vào các dự án mang tính chất dài hạn hơn.
Mặc dù vậy, ước tính mảng khoan của PVD đã quay đầu hồi phục từ quý 2/2021 và ghi nhận lợi nhuận từ năm 2022 nhờ hiệu suất sử dụng và giá thuê tăng. Giá dầu duy trì tích cực sẽ giúp đẩy mạnh các hoạt động đầu tư thăm dò khai thác, đặc biệt là việc triển khai các dự án lớn, giúp đem lại khối lượng công việc tiềm năng cho PVD, PVS trong dài hạn.
Còn đối với các công ty sử dụng khí làm nguyên liệu đầu vào như điện khí, đạm, giá dầu tăng sẽ làm tăng giá thành sản phẩm. Tuy nhiên, các công ty đạm vẫn có khả năng tăng giá bán do nguồn cung tại Trung Quốc vẫn còn hạn chế.
Có sự khác nhau về các yếu tố cơ bản như trên, nhưng SSI nhìn nhận, giá cổ phiếu ngành dầu khí đều có tương quan rất chặt chẽ với giá dầu, hay nói cách khác độ “nhạy” của giá cổ phiếu với giá dầu là rất cao.
“Chúng tôi cho rằng giá dầu tăng đem lại cơ hội đầu tư cả ngắn và dài hạn. Với chiến lược đầu tư ngắn hạn, nhà đầu tư có thể xem xét các cổ phiếu có mức độ tương quan lớn nhất với giá dầu như BSR, PVD, PVS và OIL”, nhóm nghiên cứu tại SSI khuyến nghị.
Thực tế cho thấy, trong bối cảnh thị trường chung “lình xình”, nhiều nhóm cổ phiếu điều chỉnh giảm thì nhóm cổ phiếu dầu khí đã trở thành điểm sáng nhất thị trường thời gian qua.
Có thể kể đến nhóm dầu khí, chỉ trong vòng 1 tháng (từ 8/2 - 8/3), cổ phiếu OIL tăng 15,4%, PVD tăng gần 23%, PVT tăng gần 25%, PVS tăng hơn 32%, PVB tăng gần 37%, thậm chí PVC tăng tới hơn 107%.
Tuy nhiên, theo ông Nguyễn Hoàng Giang, Chủ tịch Công Ty Cổ phần Chứng Khoán DNSE, hoạt động đầu cơ theo giá dầu đã đưa giá cổ phiếu của các doanh nghiệp liên quan tăng mạnh. Điều này sẽ ẩn chứa những rủi ro, vì khi cuộc chiến giữa Nga và Ukraine dừng lại thì chắc chắn sẽ tạo ra làn sóng giảm giá và hạ nhiệt trong giá dầu.
Do đó, nhà đầu tư phải hết sức cẩn trọng, đừng cố đoán đỉnh. Trong trường hợp không muốn chốt lời hết thì có thể chốt lời một phần và phần còn lại sẽ nắm giữ để theo dõi kỳ vọng đi lên.
“Và khi đó, nếu giá dầu duy trì đà tăng thì nhà đầu tư vẫn có thể tận hưởng cuộc chơi này, tuy nhiên có một kỹ thuật rất là hay mà họ có thể áp dụng gọi là Trailing Stoploss, tức là khi giá tạo đỉnh và giảm bao nhiêu phần trăm từ đỉnh thì ta nên quyết định chốt lời. Chiến thuật này giúp tối ưu được lợi nhuận và trong kịch bản giá đảo chiều”, ông Giang khuyến nghị.