Tại phiên chất vấn và trả lời chất vấn sáng ngày 4/6, đại biểu Trần Quang Minh (đoàn Quảng Bình) cho biết vấn đề liên quan đất hiếm đang nhận được nhiều sự quan tâm, đặc biệt trong bối cảnh Việt Nam có trữ lượng lớn khoáng sản này.
Theo ông, đây là một tiềm năng của Việt Nam trong bối cảnh các nước trên thế giới và nước ta đang tập trung đầu tư các ngành công nghệ cao rất cần đất hiếm.
“Đề nghị Bộ trưởng cho biết rõ hơn về công tác khai khoáng cũng như sử dụng và quản lý đất hiếm trong thời gian qua”, đại biểu Minh đặt câu hỏi.
Trả lời câu hỏi của đại biểu, Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Đặng Quốc Khánh cho biết Việt Nam có nguồn tài nguyên khoáng sản chiến lược quan trọng phong phú và có trữ lượng tương đối lớn, như bô xít khoảng 5,8 tỷ tấn, titan hơn 600 triệu tấn. Riêng về đất hiếm, Bộ trưởng cho biết hiện Thủ tướng đang giao cho Bộ Tài Nguyên và Môi trường một đề án điều tra cơ bản, đánh giá trữ lượng tổng thể và theo số liệu của Bộ, Việt Nam có khoảng gần 30 triệu tấn đất hiếm.
Việc khai thác, chế biến các loại khoáng sản quan trọng, thiết yếu, đặc biệt là đất hiếm phải tính đến chế biến sâu, chế biến tinh tại Việt Nam và phục vụ cho các công nghiệp của Việt Nam.
“Ví dụ, chúng ta đang thu hút việc công nghiệp chip và bán dẫn. Nếu chúng ta chế biến sâu được đất hiếm sẽ phục vụ ngay cho chúng ta, ngoài ra còn nghiên cứu để xuất khẩu. Nhưng trên thực tế, thực trạng trước đây của chúng ta là chưa thực sự nghiên cứu một cách tổng thể, nên chưa chế biến sâu được”, Bộ trưởng Đặng Quốc Khánh cho biết.
Liên quan tới việc thu hút đầu tư, liên doanh hoặc chuyển giao công nghệ đất hiếm, Bộ trưởng cho biết hiện nay Thủ tướng đã chỉ đạo các bộ, ngành, thứ nhất là đánh giá chính xác trữ lượng đất hiếm để báo cáo, thứ hai là trong quá trình thực hiện gắn với những tiềm năng, lợi thế của Việt Nam và gắn với công nghiệp của Việt Nam, yêu cầu phải chuyển giao công nghệ, cố gắng để chế biến sâu và phục vụ cho đất nước.
“Hiện nay, Bộ Tài nguyên và Môi trường đang triển khai việc này. Bộ cũng đề nghị các bộ, ngành và các địa phương, nhất là các địa phương có tiềm năng này, như Lai Châu, Yên Bái, Lào Cai, phải tăng cường công tác quản lý đất hiếm. Đất hiếm có những thân mỏ ở sâu, nhưng có những mỏ phân tán nhỏ lẻ, có những vùng phân tán ở trên bề mặt, nên đề nghị chúng ta phải quản lý, tránh việc khai thác trái phép, tránh việc buôn bán trái phép đất hiếm này”, Bộ trưởng Đặng Quốc Khánh nhấn mạnh.
Trong báo cáo gửi các đại biểu Quốc hội trước phiên chất vấn, Bộ Tài nguyên và Môi truòng cho biết sẽ sớm thực hiện đề án đánh giá tổng thể về tiềm năng đất hiếm trong nước.
Bộ sẽ bố trí nguồn ngân sách đảm bảo cho điều tra, đánh giá và thăm dò đầy đủ về tài nguyên, trữ lượng đất hiếm làm cơ sở hoạch định cho các mục tiêu phát triển của đất nước. Đồng thời, tiếp tục hợp tác quốc tế trong chuyển giao công nghệ khai thác, thu hồi, chế biến sâu đất hiếm.