Các dự án gồm Dự án lấn biển, bố trí sắp xếp lại dân cư và chỉnh trang đô thị phường Đức Long, thành phố Phan Thiết; Khu dịch vụ du lịch cộng đồng Biển Quê Hương tại xã Thuận Quý, huyện Hàm Thuận Nam và xã Tiến Thành, thành phố Phan Thiết; Trường mầm non Lê Quý Đôn, thành phố Phan Thiết; Khu Thương mại, dịch vụ và dân cư Tân Việt Phát 2, thành phố Phan Thiết.
ĐỦ ĐIỀU KIỆN ĐỂ KHÔNG QUA ĐẤU GIÁ
Đó là Dự án Khu dịch vụ du lịch cộng đồng Biển Quê Hương, tại thời điểm tỉnh Bình Thuận có quyết định chủ trương đầu tư thì 12,54 ha đất thực hiện dự án được xác định thuộc địa bàn huyện Hàm Thuận Nam là địa bàn có điều kiện kinh tế-xã hội khó khăn, được miễn tiền thuê đất. Đến năm 2018, dự án này có hơn 2 ha thuộc xã Tiến Thành, TP. Phan Thiết nên tỉnh Bình Thuận điều chỉnh chủ trương đầu tư, điều chỉnh quy hoạch 1/500.
Theo Thanh tra Chính phủ, việc giao đất không thu tiền sử dụng đất và không qua đấu giá quyền sử dụng đất đối với hơn 2 ha để Công ty TNHH Biển Quê Hương - Phan Thiết đầu tư các công trình công cộng không nhằm mục đích kinh doanh là đúng quy định của pháp luật.
Dự án Trường Mầm non Lê Quý Đôn là đất công do Nhà nước quản lý. Tại thời điểm Ủy ban Nhân dân tỉnh Bình Thuận có quyết định chủ trương đầu tư, dự án thuộc danh mục ngành nghề ưu đãi đầu tư, được miễn tiền thuê đất. Vì vậy, dự án thuộc trường hợp cho thuê đất không qua đấu giá quyền sử dụng đất.
Trước khi quyết định chủ trương đầu tư, UBND tỉnh đã chỉ đạo thông báo mời gọi đầu tư nhưng chỉ có một nhà đầu tư đăng ký tham gia, do vậy UBND tỉnh quyết định chấp thuận nhà đầu tư thực hiện dự án là phù hợp với quy định của pháp luật vê chỉ định thầu đối với nhà đầu tư.
Dự án Khu thương mại dịch vụ và dân cư Tân Việt Phát 2 có nguồn gốc là đất nghĩa trang tập trung, sau khi di dời thì còn nhiều hố sâu, tường và bia mộ để lại làm mất mỹ quan và mang yếu tố tâm linh nên không có nhà đầu tư đăng ký tham gia đấu giá dù đã thông báo nhiều lần từ năm 2013-2015. Cụ thể năm 2013 là 2 lần, năm 2014 là 2 lần, năm 2015 là 2 lần, lần 6 năm 2015 có mở rộng thông báo rộng rãi trên các báo Trung ương ngoài địa phương nhưng không có khách hàng nào tham gia đấu giá. Do đó, đủ điều kiện để UBND tỉnh Bình Thuận xem xét cho thuê đất không qua đấu giá quyền sử dụng đất.
Tuy nhiên, với dự án Khu thương mại dịch vụ và dân cư Tân Việt Phát 2, Thanh tra Chính phủ đã yêu cầu UBND tỉnh Bình Thuận tổ chức kiểm điểm rút kinh nghiệm về những thiếu sót trong việc sử dụng giá khởi điểm đã thông báo đấu giá công khai nhưng không có khách hàng tham gia để thu tiền sử dụng đất khi giao đất, cho thuê đất. Đồng thời, khẩn trương xác định lại giá đất cụ thể để thu tiền sử dụng đất, tiền thuê đất đối với dự án này theo đúng quy định của pháp luật.
GIAO 26,9 HA ĐẤT MẶT NƯỚC VEN BIỂN CHƯA ĐÚNG THỦ TỤC
Bên cạnh các dự án trên, Thanh tra Chính phủ cũng đã có kết luận về Dự án lấn biển, bố trí sắp xếp lại dân cư và chỉnh trang đô thị phường Đức Long, thành phố Phan Thiết đã được Ủy ban Nhân dân tỉnh thống nhất giao cho Công ty TNHH Đầu tư xây dựng Trường Phúc Hải nghiên cứu, khảo sát lập phương án bồi thường giải phóng mặt bằng, phương án quy hoạch xây dựng, phương án tài chính và đề xuất phương án sử dụng đất từ năm 2010.
Công ty TNHH Trường Phúc Hải đã được Ủy ban Nhân dân tỉnh chỉ đạo các sở, ngành có liên quan thẩm định năng lực để lựa chọn làm chủ đầu tư dự án từ trước khi Luật Đất đai năm 2013 có hiệu lực thi hành (từ 1/4/2014). Tại thời điểm trước ngày 1/7/2014, phần lớn diện tích đất thực hiện dự án phải bồi thường và giải phóng mặt bằng, do vậy dự án thuộc trường hợp được giao đất không qua đấu giá quyền sử dụng đất theo quy định tại khoản 5 Điều 2 Nghị định 17/2006/NĐ-CP của Chính phủ.
Từ các lý do trên, Thanh tra Chính phủ nhận thấy công dân tố cáo Ủy ban Nhân dân tỉnh Bình Thuận giao đất cho Công ty Trường Phúc Hải đầu tư Dự án Lấn biển, bố trí sắp xếp lại dân cư và chỉnh trang đô thị phường Đức Long, thành phố Phan Thiết không qua đấu giá quyền sử dụng đất là không có cơ sở.
Tuy nhiên, thay vì giao mặt nước biển để nhà đầu tư xây dựng kè và thực hiện lấn biển theo quy định tại Nghị định 51/2014/NĐ-CP của Chính phủ về việc giao các khu vực biển nhất định cho tổ chức, cá nhân khai thác, sử dụng tài nguyên biển, sau khi hoàn thành việc lấn biển thì thực hiện việc giao đất, cho thuê đất, Ủy ban Nhân dân tỉnh lại quyết định giao và cho thuê đối với 26,9 ha đất mặt nước ven biển là chưa đúng trình tự, thủ tục quy định.
Thanh tra Chính phủ yêu cầu tỉnh Bình Thuận tổ chức kiểm điểm rút kinh nghiệm liên quan đến thiếu sót trong việc ban hành quyết định giao mặt nước biển cho Công ty Trường Phúc Hải; kiểm tra, đánh giá tình hình, làm rõ nguyên nhân chậm triển khai dự án theo tiến độ đã phê duyệt. Trên cơ sở đó, tỉnh có biện pháp tháo gỡ khó khăn, tạo điều kiện thuận lợi để nhà đầu tư tiếp tục triển khai dự án; trường hợp chủ đầu tư không đủ năng lực thực hiện dự án, để dự án chậm tiến độ mà không có lý do chính đáng thì thu hồi chủ trương đầu tư, thu hồi đất theo quy định.