Trước khi được bổ nhiệm làm Giám đốc điều hành YouTube vào năm 2014, bà Susan Wojcicki đã là một trong những nhà lãnh đạo nữ nổi tiếng ở Thung lũng Silicon.
Bên cạnh CEO YouTube, CNN Business cũng giới thiệu một loạt các nữ lãnh đạo quyền lực tại Hoa Kỳ tính đến thời điểm hiện tại. Cụ thể, bà Marissa Mayer, đồng nghiệp cũ của Susan tại Google, hiện đang điều hành huyền thoại MXH đời đầu Yahoo. Còn Sheryl Sandberg được biết đến là người chỉ huy có ảnh hưởng lớn thứ hai tại Facebook, vừa xuất bản cuốn sách bán chạy nhất về nữ quyền doanh nghiệp. Cựu ứng cử viên thống đốc Bang California, Meg Whitman, là nhà lãnh đạo tập đoàn công nghệ nổi tiếng toàn cầu HP và Ginni Rometty là người phụ nữ đầu tiên phụ trách IBM - ông lớn ngành tin học thế giới.
Thông báo của CEO Wojcicki vào tuần trước rằng sẽ từ chức khỏi vai trò lãnh đạo tại YouTube đánh dấu sự kết thúc của một kỷ nguyên. Thị trường công nghệ dường như đã mất đi cả một thế hệ các nhà lãnh đạo nữ tiên phong và thay thế chủ yếu bằng lãnh đạo nam giới.
"Chúng ta gần như phải bắt đầu lại từ đầu", Sheryl Daija, nhà sáng lập Bridge, một nhóm vận động bao gồm hàng chục nhà lãnh đạo doanh nghiệp đa lĩnh vực, công bằng và hòa nhập cho biết.
Với bối cảnh đại dịch, các nhà lãnh đạo nữ trong doanh nghiệp Hoa Kỳ nói chung có nhiều khả năng nghỉ việc hơn bao giờ hết, theo báo cáo gần đây nhất của Women in the Workplace từ McKinsey và LeanIn.Org. Chỉ vài ngày trước thông báo của bà Wojcicki, giám đốc kinh doanh của Meta, bà Marne Levine, cũng cho biết sẽ rời đi sau 13 năm làm việc tại công ty.
Không tổ chức nào trong số 5 công ty công nghệ lớn của Hoa Kỳ - bao gồm Alphabet, Apple, Meta, Amazon và Microsoft - từng có một nữ CEO và chức danh Giám đốc Điều hành của Susan Wojcicki tại công ty con YouTube (thuộc Alphabet) có lẽ đã tiệm cận nhất với định nghĩa này. Với sự rời đi của bà, Big Tech đang phải đối mặt với một bài toán lớn về sự thất bại trong việc thúc đẩy và hỗ trợ các nữ lãnh đạo, và điều này có thể mang ý nghĩa rất lớn đối với thế hệ phụ nữ tiếp theo trong ngành.
TRONG SÂN CHƠI CỦA NAM GIỚI Ở THUNG LŨNG SILICON, PHỤ NỮ 'PHẢI CHIẾN ĐẤU MẠNH MẼ HƠN'
Là một nữ lãnh đạo làm việc tại Thung lũng Silicon, "Thật không công bằng khi nói rằng bạn phải chiến đấu nhiều hơn", bà Sima Sistani, đồng sáng lập và cựu CEO của ứng dụng Houseparty, người giữ vai trò lãnh đạo tại Epic Games, Yahoo và Tumblr trước khi trở thành CEO của WeightWatchers vào năm ngoái, cho biết.
CEO Sistani nói thêm: "Tạo lập một mạng lưới những người phụ nữ đang làm việc trong ngành là yếu tố rất quan trọng đối với thành công của tôi. Và tôi dành rất nhiều sự ngưỡng mộ cho những người phụ nữ đã hỗ trợ và ủng hộ con đường phía trước của mình".
Bà Sistani không đơn độc trong công cuộc “chiến đấu” của những người phụ nữ gặp khó khăn tại thị trường lao động công nghệ. Thung lũng Silicon từ lâu đã nổi tiếng với "văn hóa anh em" do nam giới thống trị.
Francoise Brougher, cựu giám đốc điều hành của Pinterest, đã kiện nền tảng truyền thông xã hội này vì phân biệt đối xử và trả thù giới vào năm 2020. Lập luận trong các tài liệu cung cấp cho tòa án, cô cho rằng mình đã bị sa thải sau khi lên án "những bình luận phân biệt giới tính thấp kém" từ một giám đốc điều hành khác đối với mình. Pinterest đã giải quyết vụ kiện vào cuối năm đó, nhưng cuộc chiến pháp lý này được coi là một ví dụ điển hình nêu bật cách đối xử thiếu công bằng với ngay cả những phụ nữ quyền lực nhất trong lĩnh vực công nghệ.
Vẫn còn một số nữ lãnh đạo, mặc dù ít được biết đến hơn, nhưng cũng nắm vai trò cấp trên tại nhiều công ty công nghệ lớn, bao gồm Giám đốc tài chính Meta Susan Li, Giám đốc điều hành Oracle Safra Catz và Lisa Su, Giám đốc điều hành của nhà sản xuất chip AMD. Một số nhà lãnh đạo nữ nổi tiếng trong lĩnh vực công nghệ, chẳng hạn như bà Vijaya Gadde, cựu giám đốc pháp lý, chính sách và ủy thác của Twitter, đã trở thành mục tiêu của chiến dịch quấy rối trực tuyến xấu xa.
Laura Kray, giáo sư tại Đại học California, cho rằng với việc CEO Wojcicki rời khỏi YouTube, "thật khó để nhận định sự ra đi của một nhà lãnh đạo nữ nổi tiếng là vì bất cứ nguyên nhân nào khác ngoài bằng chứng cho thấy lĩnh vực công nghệ đã không thực hiện được mục tiêu trong việc tạo ra nền văn hóa hòa nhập có khả năng thu hút và giữ chân những tài năng hàng đầu".
THÚC ĐẨY SỰ THAY ĐỔI CHO TƯƠNG LAI
Hiện đang dẫn dắt WeightWatchers, CEO Sistani có đầy đủ chuyên môn kỹ thuật số cũng như kinh nghiệm với tư cách là một nhà lãnh đạo nữ tại nhiều công ty uy tín. Cuối năm ngoái, Sistani, một bà mẹ hai con, đã mở rộng chính sách nghỉ phép có lương của WeightWatchers, một động thái mà bà coi là rất quan trọng để thúc đẩy cơ hội công bằng cho tất cả các bậc cha mẹ tại công ty.
Giáo sư Kray nhấn mạnh rằng việc xuất hiện những người phụ nữ ở các vị trí lãnh đạo cao nhất là rất quan trọng, mang lại cho thế hệ lao động nữ ở vị trí thấp hơn cơ hội được lắng nghe "từ các nhà lãnh đạo có thể đã phải đối mặt với nhiều thách thức tương tự trong quá trình thăng tiến".
Vai trò của những nữ lãnh đạo cấp cao rất quan trọng đối với đa số nữ quản lý quản lý cấp trung, thời điểm mà người phụ nữ có xu hướng khát vọng nghề nghiệp tăng cao. Vị giáo sư khẳng định: "Nếu không có người phụ nữ nào trong C-suite đi trước, giai đoạn chuyển tiếp sẽ trở nên khó khăn hơn đối với các nhà lãnh đạo nữ thế hệ tiếp theo".
Nhà sáng lập tổ chức Bridge Daija phân tích thêm rằng một bài học từ cuộc “di cư” ngày nay của các nữ lãnh đạo công nghệ nổi tiếng là tầm quan trọng của việc lập kế hoạch kế nhiệm, để đảm bảo rằng khi một nữ CEO từ chức, có những phụ nữ khác sẵn sàng tiếp tục vun đắp hành trình của họ. “Khi các vai trò được thay thế bằng một đại diện tương tự mà công ty đã có sẵn, tổ chức sẽ không bị loay hoay mất chỗ đứng, họ tiếp tục duy trì và phát triển”.
Được biết, vị trí của bà Wojcicki sẽ được kế nhiệm bởi ông Neal Mohan, có thâm niên làm việc 15 năm của Google, gần đây nhất là giám đốc sản phẩm tại YouTube.
Mặc dù CEO Sistani cảm thấy như "chúng ta đã lùi lại một bước" với rất nhiều phụ nữ nổi tiếng trong lĩnh vực công nghệ rời đi, nhưng bà cũng chỉ ra thực tế các nữ CEO hiện đang điều hành hơn 10% số công ty trong danh sách Fortune 500 - con số ghi nhận lần đầu tiên trong lịch sử.
"Thay vì nản lòng trong những khoảnh khắc này, chúng ta có thể nghĩ về tấm gương tuyệt vời mà các nữ lãnh đạo như bà Susan Wojcicki đã xây dựng", vị CEO lạc quan. "Tôi nghĩ rằng những gì bà đã làm sẽ được ghi nhớ mãi mãi dù thực tế bây giờ chúng ta không có một nữ CEO Big Tech nào".