Chiều 7/9/2023, tại Jakarta, Indonesia, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính dự các Hội nghị Cấp cao ASEAN với Australia và với Liên hợp quốc.
Hội nghị Cấp cao ASEAN - Liên hợp quốc lần thứ 13 chia sẻ tầm nhìn và cam kết đề cao chủ nghĩa đa phương, thượng tôn pháp luật, tăng cường phối hợp ứng phó các thách thức toàn cầu.
Tổng Thư ký Liên hợp quốc Antonio Guterres nhấn mạnh trong bối cảnh đầy khó khăn, thách thức hiện nay, Đối tác toàn diện ASEAN - Liên hợp quốc càng có ý nghĩa quan trọng, hoan nghênh ASEAN phát huy vai trò hội tụ và cầu nối, giúp nâng cao hiểu biết , xây dựng lòng tin giữa các nước.
Tổng Thư ký khẳng định trong thế giới đa cực hiện nay, Liên hợp quốc cần sự đồng hành của các thể chế đa phương như ASEAN, theo đó đánh giá cao các nước ASEAN đã cử hơn 5.000 nhân viên tham gia các nỗ lực gìn giữ hòa bình của Liên hợp quốc.
Kiểm điểm tiến độ triển khai Kế hoạch Hành động giai đoạn 2021-2025, các đại biểu nhất trí tăng cường phối hợp, hỗ trợ nâng cao chuyên môn, năng lực ứng phó các thách thức an ninh phi truyền thống, tự cường y tế, hội nhập kinh tế khu vực, chuyển đổi năng lượng, quản lý thiên tai, bảo vệ môi trường, tăng trưởng xanh... Tổng Thư ký Liên hợp quốc đề nghị đẩy mạnh hợp tác hai bên trong thực hiện các mục tiêu phát triển bền vững, trong đó chú trọng hợp tác chuyển đổi năng lượng, giáo dục số, y tế, việc làm, bảo tồn đa dạng sinh học, quản lý thiên tai…
Phát biểu tại Hội nghị, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính nhấn mạnh trong bối cảnh ngày nay, ứng phó với các vấn đề toàn cầu chỉ có thể thành công thông qua cách tiếp cận toàn cầu, toàn dân và đề cao chủ nghĩa đa phương, đảm bảo công bằng, công lý.
Thủ tướng kỳ vọng Đối tác toàn diện ASEAN-Liên hợp quốc phải thực sự trở thành một trong những ngọn cờ đầu trong củng cố đoàn kết quốc tế, kiên trì hợp tác đa phương, bảo đảm vững chắc hòa bình, an ninh và thúc đẩy phát triển thịnh vượng, bền vững trên thế giới.
Để thực hiện mục tiêu đó, Thủ tướng nhấn mạnh cần phối hợp tích cực triển khai Lộ trình gắn kết Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN 2025 và Chương trình nghị sự của Liên hợp quốc về Phát triển bền vững đến 2030. Đồng thời đề nghị Liên hợp quốc đặc biệt quan tâm, hỗ trợ Việt Nam và các nước lưu vực sông Mê Công trong quản lý, sử dụng bền vững nguồn nước, nâng cao năng lực ứng phó với biến đổi khí hậu và nước biển dâng, nhất là tại vùng đồng bằng sông Cửu Long của Việt Nam. Hỗ trợ Việt Nam triển khai thành công Thỏa thuận Đối tác chuyển dịch năng lượng bình đẳng (JETP), chuyển đổi sang kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn.
Thủ tướng mong muốn Liên hợp quốc tiếp tục ủng hộ vai trò trung tâm của ASEAN tại khu vực, phối hợp chặt chẽ với ASEAN thúc đẩy các giá trị hướng tới hoà bình, tăng cường đối thoại, hợp tác, xây dựng lòng tin, hình thành các chuẩn mực ứng xử giữa các quốc gia trên tinh thần thượng tôn pháp luật.
Khẳng định Việt Nam là thành viên tích cực, chủ động của ASEAN và Liên hợp quốc, Thủ tướng nhấn mạnh Việt Nam sẽ không ngừng nỗ lực với trách nhiệm cao nhất, đóng góp cho công việc chung của Liên hợp quốc, tăng cường tham gia các hoạt động gìn giữ hoà bình, đồng thời nỗ lực hoàn thành tốt những trọng trách quốc tế được giao, trong đó có vai trò là thành viên Hội đồng Nhân quyền Liên hợp quốc nhiệm kỳ 2023-2025, vì sự phát triển bền vững, thịnh vượng của mọi quốc gia, mọi khu vực và toàn thế giới.
Trao đổi về các vấn đề khu vực và quốc tế, ASEAN và các Đối tác đều nhấn mạnh tầm quan trọng của việc duy trì và bảo đảm môi trường hoà bình, an ninh và ổn định ở khu vực, bao gồm Biển Đông, là quan tâm và lợi ích chung của các nước. Các Đối tác khẳng định ủng hộ các nỗ lực, cách tiếp cận cân bằng, khách quan và lập trường chung của ASEAN trong các vấn đề này.
Chia sẻ ý kiến các nước, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính tái khẳng định lập trường chung về Biển Đông, đề nghị các Đối tác ủng hộ thực hiện đầy đủ và hiệu quả Tuyên bố DOC, xây dựng Bộ Quy tắc Ứng xử COC hiệu lực, hiệu quả, thực chất, phù hợp với luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển 1982, góp phần đưa Biển Đông thành vùng biển của hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển bền vững.
Chiều cùng ngày, Lãnh đạo các nước ASEAN và Đối tác đã tham dự Lễ bế mạc Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 43 và các Hội nghị Cấp cao liên quan và Lễ chuyển giao cương vị Chủ tịch ASEAN từ Indonesia sang Lào.
Trong phát biểu đảm nhận cương vị Chủ tịch luân phiên của ASEAN trong năm 2024, Thủ tướng Lào Sonexay Sidaphone chính thức công bố Chủ đề của Năm ASEAN 2024 là “Enhancing Connectivity and Resilience” (Thúc đẩy Kết nối và Tự cường), chia sẻ các trọng tâm, ưu tiên về củng cố đoàn kết, thống nhất và vai trò trung tâm của ASEAN, thúc đẩy xây dựng Cộng đồng kết nối thông suốt, tự cường, bền vững và thích ứng trước các thách thức, biến chuyển nhanh chóng, phức tạp trong khu vực.
Sau ba ngày làm việc khẩn trương và tích cực, Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 43 và các Hội nghị Cấp cao liên quan đã thành công tốt đẹp, khép lại hợp tác ASEAN năm 2023 với nhiều kết quả thực chất, ấn tượng, đồng thời tạo động lực và kỳ vọng mới cho ASEAN tiếp tục phát triển vững mạnh trong những năm tiếp theo, hướng tới hiện thực hóa “ASEAN Tầm vóc: Tâm điểm của tăng trưởng”.
Đoàn Việt Nam do Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính dẫn đầu đã tham gia chủ động, tích cực và đóng góp thực chất, hiệu quả vào tất cả các hoạt động, truyền tải những thông điệp về một Việt Nam chủ động hơn, tích cực hơn, trách nhiệm hơn và hiệu quả hơn cùng với nhiều đề xuất định hướng quan trọng và sáng kiến thiết thực, đóng góp tích cực vào nỗ lực củng cố và thúc đẩy tiến trình xây dựng Cộng đồng ASEAN, hội nhập khu vực và đẩy mạnh quan hệ giữa ASEAN với các Đối tác.
Tối cùng ngày, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính cùng đoàn Đại biểu Việt Nam đã rời Indonesia về nước, kết thúc thành công chuyến công tác tham dự Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 43 và các Hội nghị Cấp cao liên quan.