Từ năm 2020, hoạt động Thương mại điện tử ở Đông Nam Á liên tục chứng kiến mức tăng trưởng doanh số theo cấp số nhân với tổng doanh thu đạt 89,67 tỷ USD vào năm 2022, tăng 15,31 tỷ USD so với năm trước. Theo các chuyên gia, giá trị lĩnh vực này có thể sẽ tăng mức kỷ lục 100 tỷ USD vào năm 2023 do người dùng Thương mại điện tử trong khu vực có khả năng tăng 85% và đạt 400 triệu người dùng vào năm 2025.
XU HƯỚNG THƯƠNG MẠI ĐIỆN TỬ THAY ĐỔI Ở ĐÔNG NAM Á
Theo Tech Collective, thị trường Thương mại điện tử ASEAN đã đạt xấp xỉ 120 tỷ USD vào năm 2021 với tốc độ tăng trưởng khổng lồ 2300% trong 6 năm so với doanh thu 5 tỷ USD của năm 2015. Đại dịch đã mang đến sự thay đổi chưa từng có trong hành vi mua sắm của khách hàng, tạo ra các mô hình thương mại điện tử C2C, B2C và B2B cho các thương nhân trong nước và quốc tế.
Trong đó, điện tử là danh mục mang lại lợi nhuận cao nhất, tiếp theo là thời trang/dệt may, đồ đạc trong nhà và sản phẩm trẻ em. Ngoài ra, TV, điện thoại thông minh và máy tính xách tay cũng nằm trong số những mặt hàng bán chạy nhất. Các xu hướng như phát trực tiếp đã trở nên phổ biến, đặc biệt là trên các nền tảng truyền thông xã hội khác nhau để các nhà sáng tạo nội dung dễ dàng giới thiệu sản phẩm đồng thời tích cực tương tác với khách hàng và trả lời bất kỳ câu hỏi nào liên quan.
Bên cạnh đó, những phát triển khác trong không gian thị trường thương mại điện tử bao gồm BOPIS (Mua hàng trực tuyến tại cửa hàng), vận chuyển nhanh và BNPL (Mua ngay, trả tiền sau). Fintech đã mở ra nhiều lựa chọn thanh toán, tạo ra xu hướng phát triển nhanh chóng được coi là yếu tố then chốt dẫn đến thành công trong Thương mại điện tử. Giải pháp tốt nhất cho nhiều công ty là kết hợp thương mại với công nghệ và tối ưu hóa từng bước của quy trình thực hiện.
Việc áp dụng thực tế tăng cường (AR) vào thế giới Thương mại điện tử cũng đã thay đổi trải nghiệm mua sắm trực tuyến. AR cung cấp cho khách hàng cái nhìn sâu sắc về sản phẩm bằng cách sử dụng thiết bị điện thoại thông minh để xem một sản phẩm sẽ trông như thế nào trong căn nhà của họ. Giải pháp tích hợp AR sáng tạo trong các cửa hàng Thương mại điện tử đã thành công tăng tỷ lệ chuyển đổi vì đã giúp khách hàng tự tin hơn để mua sản phẩm.
BƯỚC TIẾN CỦA TIKTOK VÀO LĨNH VỰC THƯƠNG MẠI ĐIỆN TỬ
TikTok đã liên tục cập nhật và mở rộng chức năng phát trực tiếp kể từ năm 2021 nhằm cho phép các nhà sáng tạo tương tác tự nhiên hơn với khán giả của họ. Ngoài ra, công ty cũng tăng cường đẩy mạnh một số tính năng khác bao gồm phát trực tiếp cùng những người khác, Hỏi & Đáp, sử dụng người kiểm duyệt và bộ lọc từ khóa nâng cao. Những đổi mới này đã cho phép ứng dụng sẵn sàng mang đến sự cạnh tranh khốc liệt với các nền tảng trực tiếp khổng lồ khác như Instagram và Facebook.
Bỏ qua những tính năng mới nhất, sự xuất hiện của TikTok Shop, tính năng mới này cho phép các nhà sáng tạo quảng cáo và bán sản phẩm của họ trực tiếp trên nền tảng vào đầu năm nay, đang thực sự tạo ra cuộc cạnh tranh khốc liệt giữa các ông lớn e-commerce tại thị trường Đông Nam Á.
Theo đó, người dùng của TikTok shop hầu hết là khách hàng trẻ, từ 18-24 tuổi (43,7%), trong đó tỷ lệ khách hàng nữ chiếm 57%. Tại Đông Nam Á, người dùng của TikTok Shop hiện có khoảng 226,8 triệu người, một thị trường nhân khẩu mục tiêu tiềm năng cho TikTok.
Theo Tech Collective, TikTok chủ yếu ra mắt tính năng mua sắm trực tuyến ở Indonesia và Vương quốc Anh vào đầu năm ngoái, trong bối cảnh căng thẳng gia tăng về chính sách bảo mật dữ liệu và tăng cường giám sát theo quy định châu Âu. Ngoài ra, nền tảng thuộc sở hữu của ByteDance gần đây cũng đã tiến hành một loạt sự kiện mua sắm trực tuyến ở Đông Nam Á. Một sự kiện gần đây là chiến dịch “Giảm giá 8.8” tại Singapore vào tháng 8, giúp tổng giá trị hàng hóa (GMV) mỗi ngày của ứng dụng tăng chưa từng có, gấp 3 lần so với mức trung bình hàng ngày một tuần trước sự kiện.
Ngoài ra, TikTok cũng thực hiện một chiến dịch tương tự ở Malaysia, có tên The “Sama Sama! Ưu đãi hấp dẫn!” diễn ra vào tháng 7 năm nay. Một lần nữa, nền tảng này đã chứng kiến mức tăng GMV hàng ngày lên đến 85%, theo báo cáo của TikTok Shop trên tài khoản WeChat chính thức của mình. Đây được coi là nỗ lực quảng cáo lớn đầu tiên của nền tảng này trong kế hoạch mở rộng sang các nước ASEAN bên cạnh những thị trường quen thuộc như Việt Nam, Thái Lan hay Philippines. Ngoài ra, công ty đang có kế hoạch tổ chức một chiến dịch khu vực có tên là “Singles’ Day” vào tháng 11 và đồng thời cũng sẽ khởi động “Double 12” vào tháng 12.
HƯỚNG ĐI TIẾP THEO CỦA TIKTOK TẠI THỊ TRƯỜNG ĐÔNG NAM Á
Theo các chuyên gia, xu hướng Thương mại điện tử gần đây ở Đông Nam Á đã mở đường cho TikTok bước vào cuộc chơi bán hàng trực tuyến. Tận dụng lợi thế thị trường, công ty đang tính phí hoa hồng thấp nhất nhằm nỗ lực chiếm ưu thế trong cuộc cạnh tranh ở mức 1%, so với mức phí 10% trên các nền tảng khác. Trên thực tế, TikTok đang chống lại sự cạnh tranh gay gắt từ các gã khổng lồ công nghệ lâu đời như Shopee và Lazada. Những công ty này dù cũng đang cung cấp các tính năng phát trực tiếp nhưng đã bị giảm lưu lượng truy cập. Facebook Live, nơi nhiều thương hiệu cũng tận dụng để quảng bá sản phẩm, cũng bị lép vế hơn so với TikTok do không có tính năng mua sắm trực tuyến trên live.
Khi sự bùng nổ thương mại điện tử ở Đông Nam Á tiếp tục diễn ra, thương mại xã hội sẽ ngày càng trở nên phổ biến và TikTok hoàn toàn sẵn sàng nắm bắt điều này như một nguồn doanh thu. Với sức mạnh đằng sau từ nền tảng mẹ ByteDance, TikTok có đầy đủ tài nguyên để thử nghiệm và nghiên cứu khả năng mở rộng mối quan tâm của mình trong lĩnh vực này.