Sở Giao thông Vận tải TP.HCM vừa có báo cáo gửi đến Uỷ ban nhân dân TP.HCM việc lập dự án thu phí ôtô vào khu trung tâm (ở hai quận 1 và 3) theo hình thức đối tác công tư PPP.
ĐỀ XUẤT THU THEO CÔNG NGHỆ THU PHÍ ĐA LÀN KHÔNG DỪNG
Cụ thể, Báo cáo của Sở Giao thông vận tải đề xuất bỏ kinh phí nghiên cứu, lập đề án theo hình thức đối tác công tư.
Trong đó, hệ thống thu phí sẽ được xây dựng bao quanh hai quận 1 và 3 theo công nghệ thu phí đa làn không dừng. Trung tâm điều hành sẽ được xây dựng để xử lý thông tin, điều hành việc thu phí. Thời gian thu phí dự kiến áp dụng trong hai khung giờ cao điểm: sáng từ 6h – 9h, chiều từ 3h – 7h, với mức phí thấp nhất 40.000 đồng cho xe con và 70.000 đồng với xe tải, xe khách, gồm cả xe biển kiểm soát xanh.
Xe buýt và các loại xe ưu tiên như cứu hỏa, cứu thương,... được miễn phí. Đối với xe taxi đăng ký hoạt động tại TP.HCM sẽ được giảm phí, dự kiến tạm tính 20.000 đồng/xe.
Báo cáo cho hay, việc này sẽ giúp cho việc quản lý số xe taxi lưu hành trong Thành phố, giảm ảnh hưởng của việc xe công nghệ, các loại xe taxi mang biển số tỉnh đang phát triển quá nhanh, phá vỡ quy hoạch như hiện nay.
Các mức phí nêu trên sẽ được cập nhật trong báo cáo nghiên cứu khả thi do Hội đồng nhân dân TP.HCM thông qua.
Theo phương án thiết kế, hệ thống cổng thu phí sẽ bố trí trên vành đai gồm các tuyến đường: Hoàng Sa men theo kênh Nhiêu Lộc - Thị Nghè đến đường Nguyễn Phúc Nguyên giao Cách Mạng Tháng Tám - 3 tháng 2 - Lê Hồng Phong - Lý Thái Tổ - Nguyễn Văn Cừ - Võ Văn Kiệt - Tôn Đức Thắng.
Một số cổng thu phí bố trí trên các đường thường ùn tắc giao thông như Trường Sơn, Cộng Hòa (Q.Tân Bình). Các cổng thu phí sử dụng mặt đường, hè phố hiện hữu, không giải tỏa mặt bằng.
Dự án thu phí này được đề xuất thực hiện theo hình thức PPP, hợp đồng xây dựng – thuê dịch vụ - chuyển giao (BLT), thời hạn 10 năm (đến năm 2032), tổng kinh phí 2.274 tỷ đồng.
Trong đó, tổng vốn đầu tư ban đầu khoảng 478 tỷ đồng; tổng chi phí vận hành trong 10 năm gần 1.796 tỷ đồng. Nhà đầu tư tự thu xếp vốn để thực hiện dự án theo hợp đồng. Khoản thu trực tiếp từ dự án PPP sẽ dùng một phần để thanh toán chi phí vận hành của doanh nghiệp dự án 1.796 tỷ đồng. Phần còn lại nộp ngân sách nhà nước.
Giai đoạn từ nay đến cuối năm 2021, nhà đầu tư sẽ triển khai các đầu việc như đề xuất đầu tư dự án, xin phê duyệt đề xuất. Năm 2022, dự án sẽ được lập báo cáo nghiên cứu tiền khả thi, xin chủ trương đầu tư, nghiên cứu khả thi dự án... Sau khi duyệt dự án PPP, TP.HCM sẽ công bố và lựa chọn nhà đầu tư thực hiện.
HƠN 10 NĂM CHO MỘT DỰ ÁN VỐN GÂY NHIỀU TRANH CÃI
Theo tìm hiểu của phóng viên, Công ty Cổ phần Công nghệ Tiên Phong (ITD) là một trong những đơn vị tư vấn báo cáo lần này. Trước đó, năm 2010, Uỷ ban nhân dân TP.HCM từng chấp thuận đề xuất của ITD về dự án tổ chức thu phí ô tô vào khu vực trung tâm.
Sau đó, năm 2011, ITD hoàn tất báo cáo nghiên cứu khả thi, nhưng dự án bị dừng lại do vấp phải nhiều ý kiến phản đối của chuyên gia và dư luận.
Lúc đó, nhà đầu tư đề xuất xây 36 cổng thu phí tự động quanh khu vực hạn chế trên các tuyến đường bao quanh quận 1, 3 và vùng giáp ranh với quận 5, 10. Đó là các tuyến đường: 3 tháng 2, Lê Hồng Phong, Lý Thái Tổ, Nguyễn Văn Cừ, Võ Văn Kiệt, Tôn Đức Thắng, Nguyễn Phúc Nguyên (ngã 6 Dân Chủ) và tuyến Hoàng Sa dọc kênh Nhiêu Lộc - Thị Nghè.
Các cổng sẽ lắp các thiết bị tính phí và camera chuyên dụng để nhận dạng các loại xe. Tổng mức đầu tư của toàn dự án khoảng 1.200 tỷ đồng, trong đó mua sắm thiết bị là hơn 1.000 tỷ.
Đến cuối năm 2016, dự án được tái khởi động. Sở Giao thông vận tải TP.HCM tiếp tục làm việc với ITD để bàn về dự án. Theo kế hoạch, cổng thu phí tự động sẽ được xây trên các tuyến đường ở quận 1, 3, 5, 10 và ô tô phải nộp 30.000 - 50.000 đồng/lượt xe để vào trung tâm. Đại diện ITD lúc đó cho rằng, vì Chính phủ chưa có quy định cụ thể về việc thu phí ô tô vào nội đô nên muốn triển khai dự án, Thành phố phải báo cáo xin ý kiến Trung ương.
Cách đây hai năm, năm 2019, Sở Giao thông vận tải tiếp tục đề xuất Uỷ ban nhân dân TP.HCM đầu tư ngân sách 250 tỷ đồng để xây dựng 34 cổng thu phí ô tô vào khu vực trung tâm nhằm hạn chế kẹt xe nội đô. Dự án chỉ áp dụng đối với ô tô đi vào trung tâm, không thu chiều ra, do Trung tâm Quản lý đường hầm sông Sài Gòn làm chủ đầu tư, thực hiện từ 2019 đến 2021.
Dự án gồm các cổng thu phí được thiết kế đa làn, không dừng, và một trung tâm điều hành kết nối các cổng, xử lý thông tin và điều hành việc thu phí. Dự án được Sở Giao thông vận tải Thành phố đề xuất triển khai dự án theo hình thức đầu tư công: Giao một đơn vị của TP.HCM làm chủ đầu tư, quản lý. Sau khi thực hiện xong dự án sẽ đấu thầu, thuê đơn vị vận hành, khai thác và nguồn thu sẽ nộp về ngân sách thành phố nhằm tránh dư luận phản đối tiêu cực.
Tính đến nay, TP.HCM quản lý khoảng 8,4 triệu phương tiện giao thông, với hơn 806.000 ô tô và chừng 7,6 triệu xe máy. So cùng kỳ năm 2020, lượng ô tô đăng ký mới tăng xấp xỉ 3,8%, xe máy tăng 3,3%. Tính trung bình mỗi ngày có khoảng 547 xe đăng ký mới gồm 109 ô tô và 438 xe máy.