Trung Quốc đòi Mỹ “dừng khoe cơ bắp” ở biển Đông

Mỹ nên dừng đưa tàu và máy bay tới gần các đảo trên biển Đông, chấm dứt việc thể hiện sức mạnh quân sự, và tôn trọng các lợi ích cốt lõi của Trung Quốc - ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị nói với người đồng cấp Mỹ John Kerry.

“Thế giới đang phải đối mặt với những thách thức đa chiều và cần sự hợp tác đa phương để giải quyết”, hãng tin Bloomberg dẫn tuyên bố của Bộ Ngoại giao Trung Quốc về một cuộc điện đàm ngày 20/12 giữa ông Vương Nghị với ông Kerry.

“Trong khi tìm kiếm sự hợp tác của Trung Quốc, Mỹ cũng nên tôn trọng các lợi ích cốt lõi và các mối lo ngại lớn của Trung Quốc.

Những tuyên bố trên của người đứng đầu Bộ Ngoại giao Trung Quốc được đưa ra sau một bài báo trên tờ Wall Street Journal cách đây ít hôm nói một máy bay ném bom B-52 của Mỹ đã bay cách 2 hải lý từ bãi Châu Viên thuộc quần đảo Trường Sa trên biển Đông.

Theo Asia Maritime Transparency Initiative, một website chuyên theo dõi các vấn đề an ninh hàng hải ở châu Á, Trung Quốc đã tiến hành hoạt động bồi lấp trái phép, biến bãi Châu Viên thành một đảo nhân tạo vào mùa hè năm 2014.

Căng thẳng giữa Mỹ và Trung Quốc xoay quanh vấn đề biển Đông đã gia tăng kể từ tháng 10 khi Mỹ cử một chiến hạm tuần tra trong phạm vi 12 hải lý kể từ một đảo nhân tạo khác mà Trung Quốc xây dựng trái phép trên biển Đông.

Hồi tháng 11, một máy bay ném bom B-52 của Mỹ bay gần đảo nhân tạo do Trung Quốc xây trái phép trên biển Đông. Tiếp đó, đầu tháng 12 này, Mỹ và Singapore nhất trí về việc Washington triển khai máy bay do thám P-8 Poseidon của Mỹ tại đảo quốc sư tử.

Trong một tuyên bố, bộ Ngoại giao Trung Quốc hối thúc Mỹ “nhìn nhận và sửa chữa sai lầm, có biện pháp hiệu quả để ngăn chặn, không cho tái diễn những hành động nguy hiểm và có tính chất gây hấn tương tự, đồng thời dừng làm bất kỳ việc gì ảnh hưởng để chủ quyền và lợi ích an ninh của Trung Quốc”.

Tờ Wall Street Journal dẫn lời phát ngôn viên Bill Urban của Lầu Năm Góc nói rằng vụ máy bay B-52 của Mỹ bay sát đảo nhân tạo trên biển Đông hồi tuần trước là do thời tiết xấu buộc viên khi công phải chuyển hướng bay và đi vào khu vực do Trung Quốc tuyên bố chủ quyền.

Lầu Năm Góc hiện đang điều tra để xác định nguyên nhân vì sao một trong hai chiếc B-52 đang thực hiện cuộc tuần tra định kỳ lại vô tình bay vào khu vực nói trên, ông Urban nói.

Trong khi đó, Bộ Quốc phòng Trung Quốc hôm 19/12 nói cả hai chiếc B-52 của Mỹ đều bay vào ‘không phận của Trung Quốc” và đây là một “hành vi gây hấn nghiêm trọng” dẫn tới lực lượng trên đảo nhân tạo phải ở trong tình trạng báo động và cảnh báo hai máy bay rời đi.

Trong cuộc điện đàm ngày 20/12, ông Vương Nghị cũng đòi Mỹ dừng bán vũ khí cho Đài Loan. Tuần trước, Mỹ tuyên bố bán cho Đài Loan lô vũ khí 1,83 tỷ USD, đánh dấu thương vụ vũ khí Mỹ-Đài đầu tiên sau 4 năm.

Hiện Bộ Ngoại giao Mỹ chưa ra tuyên bố về cuộc điện đàm này.