Ông Michael Kokalari, Chuyên gia kinh tế trưởng của VinaCapital vừa phân tích về thị trường chứng khoán Việt Nam với điểm nhấn chính là thị trường chứng khoán Việt Nam đang có nhiều điểm giống với chứng khoán Đài Loan năm 1986.
Cụ thể, theo vị này, nhà đầu tư Việt Nam vốn ưu tiên đầu tư vào bất động sản, vàng rồi mới đến thị trường chứng khoán. Tuy nhiên, thị trường bất động sản Việt Nam gần đây giảm dần vì một số lý do, bao gồm việc chậm trễ tiến độ xây dựng do ảnh hưởng của Covid, trong khi vàng hiện cũng mất dần sức hút khi khi chênh lệch giá mua bán đã thu hẹp từ năm ngoái, và vì giá vàng Việt Nam đã cao hơn 17% so với giá vàng thế giới.
Trong bối cảnh không có nhiều giải pháp đầu tư khác hấp dẫn hơn, ngày càng có nhiều người gửi tiết kiệm trong nước chuyển sang thị trường chứng khoán, và sự nhiệt tình của các nhà đầu cá nhân mới đang bao trùm toàn bộ thị trường. Số lượng tài khoản giao dịch chứng khoán mới của các nhà đầu tư cá nhân đã tăng gấp đôi trong năm 2020, và chỉ trong nửa đầu năm 2021, tổng số tài khoản mới nhiều hơn số tài khoản mới trong năm 2019 và 2020 cộng lại.
Dù có sự gia tăng mạnh mẽ trong 2 năm gần đây, số lượng người có tài khoản giao dịch chứng khoán cá nhân ở Việt Nam mới chỉ chiếm khoảng 3% dân số cả nước, và con số này tương đương với tỷ lệ người dân Đài Loan có tài khoản giao dịch chứng khoán cá nhân vào năm 1986.
Việt Nam áp dụng “Mô hình phát triển Đông Á”, mô hình mà Đài Loan và các “Con hổ châu Á” đã từng áp dụng để phát triển thịnh vượng để theo đó, thị trường chứng khoán của những “Con hổ châu Á” này tăng trưởng thần tốc cùng với sự phát triển kinh tế quốc gia. Do đó, Michael Kokalari tin rằng thị trường chứng khoán Việt Nam đang ở giai đoạn đầu của một quá trình tăng trưởng kéo dài nhiều thập kỷ.
“Chính phủ Việt Nam đặt mục tiêu tăng tỷ lệ người dân tham gia thị trường chứng khoán của quốc gia lên 5% vào năm 2025 và 10% vào năm 2030, và đây là những mục tiêu khả thi nếu so sánh với quá trình gia nhập thị trường của các nhà đầu tư cá nhân ở Đài Loan tại giai đoạn phát triển kinh tế tương tự với Việt Nam hiện nay.
GDP bình quân đầu người 3.500 USD của Việt Nam tương đương với GDP bình quân đầu người 4.000 USD của Đài Loan (tính theo sức mua của đồng USD năm 2020) ở thời điểm tỷ lệ tham gia giao dịch chứng khoán cá nhân của Đài Loan vẫn chỉ là 3%”, chuyên gia kinh tế trưởng của VinaCapital nhấn mạnh.
Các nhà đầu tư cá nhân mới của Việt Nam đã khiến khối lượng giao dịch trên thị trường bùng nổ. Sự gia tăng này đã làm quá tải hệ thống giao dịch của sở giao dịch chứng khoán, gây ra một số gián đoạn, bao gồm việc Sở Giao dịch Chứng khoán Thành phố Hồ Chí Minh (HOSE) đóng cửa sớm vào chiều ngày 1/6/2021.
Sàn giao dịch HOSE đã sử dụng hệ thống giao dịch kể từ khi được thành lập cách đây 21 năm và được nâng cấp tạm thời lên hệ thống do FPT, công ty công nghệ hàng đầu Việt Nam, phát triển vào ngày 5.7. Hệ thống FPT đã nâng công suất của sàn HOSE từ 900.000 lên khoảng 4 triệu lệnh/ngày, việc nâng cấp lên hệ thống do Sở giao dịch chứng khoán Hàn Quốc (KRX) phát triển đã tiến hành được một thời gian và có khả năng sẽ đi vào hoạt động vào đầu năm 2022.
Bên cạnh việc tăng dung lượng, hệ thống KRX, hiện đang được thử nghiệm, sẽ có các tính năng mới đáp ứng việc tăng khối lượng giao dịch. KRX cũng sẽ hỗ trợ được giao dịch bán khống và giao dịch T+0 bao gồm việc loại bỏ yêu cầu phải có tiền trước khi mua hay có chứng khoán trước khi bán, cũng như khả năng thanh toán trong cùng ngày.
Kết luận lại, theo ông Michael Kokalari, làn sóng nhà đầu tư cá nhân hiện nay đầu tư vào thị trường chứng khoán Việt Nam được thúc đẩy bởi mức lãi suất giảm và thu nhập doanh nghiệp tăng trưởng mạnh mẽ, và là một bước tiến mới trong sự phát triển của thị trường chứng khoán mà VinaCapital dự đoán sẽ diễn ra trong suốt những thập kỷ tới.
Tỷ lệ tham gia ngày càng cao của các nhà đầu tư trong nước vào thị trường chứng khoán dù còn khiêm tốn so với những “Con hổ châu Á” như Đài Loan khi các nền kinh tế này ở giai đoạn phát triển tương tự với kinh tế Việt Nam hiện tại, và các mảng dịch vụ kiến tạo nên một thị trường chứng khoán hiện đại vẫn đang được sắp xếp để đáp ứng cho tốc độ tăng trưởng kỳ vọng.