Theo Daily Mail ngày 7/8/2025, 1.500 khách du lịch và người dân địa phương đã phải sơ tán ở Tây Ban Nha khi một vụ cháy rừng nghiêm trọng xảy ra gần một khu nghỉ mát bãi biển ở Tarifa, nơi thường được mệnh danh là "thiên đường lướt sóng". Hàng trăm người đã được đưa đi trú ẩn ở Algeciras sau khi sơ tán khỏi các khách sạn, trong lúc các quán bar bãi biển và khu cắm trại bị bỏ hoang trong cảnh hỗn loạn.
Bồ Đào Nha đã ban hành lệnh hạn chế ra vào rừng, một phần của kế hoạch phòng chống cháy rừng. Cảnh báo đỏ được ban hành cho 5 quận phía Bắc của Bồ Đào Nha cho đến ngày 5/8 trong khi phần lớn diện tích còn lại của đất nước ở mức cam, có thể duy trì đến Chủ nhật.
Trong khi đó, báo The Guardian cho hay, các quốc gia Bắc Âu đang trải qua đợt nắng nóng "chưa từng có". Nhiệt độ vượt quá 30 độ C ở một số vùng của Phần Lan, Na Uy và Thụy Điển, cao hơn đáng kể so với nhiệt độ mùa hè trung bình (khoảng 13 -18 độ C) nơi đây.
Các chuyên gia cho rằng, hiện tượng thời tiết cực đoan hiện nay ở châu Âu có liên quan đến một "vòm nhiệt" (heat dome) đang bao phủ phần lớn lục địa này. "Vòm nhiệt" là một hiện tượng khí tượng, trong đó một vùng áp cao mạnh bị mắc kẹt tại một vị trí nhất định do các yếu tố khí quyển xung quanh ngăn cản sự di chuyển của nó. Như một cái nắp đậy nồi nước đang sôi, vùng áp cao này giữ không khí nóng lại bên dưới, khiến nhiệt độ không ngừng gia tăng.
Mặc dù "vòm nhiệt" không phải là hiện tượng khí tượng mới, song các nhà khoa học cho rằng tác động của biến đổi khí hậu đang khiến tình trạng này trở nên nghiêm trọng hơn. Tình trạng này không chỉ gây ảnh hưởng đến sức khỏe người dân mà còn đẩy ngành du lịch – vốn đang bước vào mùa cao điểm - vào tình thế khó khăn.
Hàng loạt điểm đến truyền thống trở nên "không thể chịu nổi" với du khách, buộc các công ty du lịch, khách sạn và chính quyền địa phương phải đưa ra các biện pháp ứng phó khẩn cấp. Tại miền bắc Phần Lan, một sân trượt băng đã được mở cửa để người dân và du khách tránh nóng sau khi bệnh viện địa phương rơi vào tình trạng quá tải. Các Trung tâm thương mại, cửa hàng ở Thủ đô Helsinki bố trí chỗ ngồi nghỉ cho du khách bên cạnh các kệ làm mát hay khu vực có điều hòa.
Tại Hy Lạp, nhiệt độ tại thủ đô Athens có ngày lên tới 44°C, cao hơn cả sa mạc Sahara. Để bảo vệ người dân và du khách khỏi nguy cơ say nắng và sốc nhiệt, chính quyền Hy Lạp đã quyết định đóng cửa Acropolis - điểm tham quan nổi tiếng nhất thủ đô - trong khung giờ từ 12h trưa đến 17h. Du khách chỉ được vào tham quan vào sáng sớm và chiều muộn.
"Chúng tôi hiểu điều này ảnh hưởng đến trải nghiệm của du khách, nhưng sức khỏe là trên hết", bà Maria Karagiorgi, phát ngôn viên của Bộ Văn hóa Hy Lạp, cho biết. Ngoài ra, Chính phủ còn triển khai hàng loạt biện pháp hỗ trợ: phát nước miễn phí, lắp đặt lều che nắng, bố trí xe cấp cứu túc trực gần các khu vực du lịch.
Trên các đảo như Santorini hay Rhodes, nhiều khách sạn đã thay đổi giờ phục vụ bữa sáng - bắt đầu từ 5h30 nhằm khuyến khích du khách đi chơi sớm và nghỉ ngơi vào buổi trưa. Tại Italy, nhiệt độ tại đảo Sicily chạm ngưỡng 46°C. Nắng nóng kéo dài đã làm bùng phát nhiều đám cháy rừng, buộc một số khu nghỉ dưỡng phải sơ tán.
Tại Rome và Florence, hai thành phố du lịch nổi tiếng, chính quyền đã phát cảnh báo đỏ và lắp thêm vòi phun sương, quạt công cộng ở các quảng trường lớn. Tuy nhiên, những công trình bằng đá cổ hàng ngàn năm tuổi như đấu trường Colosseum, nhà thờ Santa Maria del Fiore… hấp thụ nhiệt cực mạnh, khiến thời gian tham quan được cắt ngắn.
Trong khi đó, báo cáo của Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA) cho thấy tổng tỷ lệ sở hữu điều hòa ở châu Âu vẫn còn tương đối thấp, ở mức 20%. Đã có một sự "tăng tốc" nhất định trên thị trường thiết bị làm mát của châu Âu, đặc biệt là sau các đợt nắng nóng năm nay, tuy nhiên sự cố mất điện trên diện rộng đã ảnh hưởng đến Tây Ban Nha, Bồ Đào Nha và miền Nam nước Pháp.
Một số công ty lữ hành đã điều chỉnh lịch trình, tổ chức các tour đêm, ngắm cảnh dưới ánh trăng - một xu hướng đang trở nên phổ biến tại Ý mùa hè này. Các doanh nghiệp du lịch tại Tây Ban Nha thì tổ chức các tour ẩm thực lúc 21h, tham quan di tích lúc nửa đêm, thậm chí là lớp yoga trên mái nhà vào lúc rạng sáng.
Tuy nhiên, sự bùng nổ du lịch về đêm lại làm dấy lên làn sóng phản đối từ cư dân địa phương. Tại khu phố cổ của Barcelona, người dân cho biết họ không thể ngủ được vì tiếng ồn từ khách du lịch. Chính quyền thành phố này buộc phải xem xét hạn chế số lượng tour đêm và giới nghiêm đối với các hoạt động công cộng sau 1h sáng, nhằm cân bằng giữa phát triển du lịch và duy trì trật tự đô thị.
Nắng nóng cực đoan cũng gây áp lực lên hạ tầng. Một số sân bay như ở Sicily và Athens ghi nhận tình trạng chậm trễ do máy bay không thể cất, hạ cánh trong điều kiện nhiệt độ quá cao. Hệ thống tàu điện tại Italy và Tây Ban Nha cũng gặp sự cố vì đường ray giãn nở.
Tổ chức Khí tượng thế giới (WMO) ngày 1/7/2025 đã cảnh báo rằng trong tương lai, nắng nóng có thể xảy ra thường xuyên và dữ dội hơn do biến đổi khí hậu. Theo người phát ngôn WMO Clare Nullis, tuy tháng 7 là tháng nóng nhất năm ở Bắc Bán cầu theo thông lệ, nhưng những đợt nắng nóng cực độ vào đầu mùa hè như những gì đang diễn ra là điều bất thường.
Song song với các biện pháp nhằm giảm tốc độ tăng nhiệt toàn cầu, theo WMO, con người trước mắt phải học cách sống chung với nắng nóng. Các biện pháp cảnh báo sớm đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ an toàn cho cộng đồng. Bên cạnh đó, cần lưu ý đến hiệu ứng "đảo nhiệt đô thị" đang làm trầm trọng thêm tình hình ở các thành phố do thiếu cây xanh hấp thụ nhiệt và sự phổ biến của bề mặt bê-tông phản xạ nhiệt.
Theo Carbon Brief, năm 2025 có khả năng trở thành năm nóng thứ hai hoặc ba trong lịch sử nhân loại, trong khi trái đất cũng dần tiến tới ngưỡng nóng hơn 1,5 độ C so với thời kỳ tiền công nghiệp. Giới khoa học hết sức lo ngại về diễn biến này. "Nhiệt độ kỷ lục đã trở thành bình thường mới", nhà khoa học khí hậu Rob Jackson tại Đại học Stanford (Mỹ) cho biết.
Google translate