Theo dự đoán, trong hai thập kỷ tới, Ấn Độ có thể sản sinh ra tới 1.000 startup có giá trị tỷ đô – những “kỳ lân” được kỳ vọng sẽ dẫn dắt làn sóng công nghệ tiếp theo của thế giới.
Một trong những nhà đầu tư đang đặt cược vào viễn cảnh này là Aditya Mishra, cựu sinh viên các trường kinh doanh danh giá Columbia và GW, từng giữ vị trí lãnh đạo tại Yahoo và Accenture. Hiện tại, ông đang dẫn dắt BAT VC, một quỹ đầu tư mạo hiểm giai đoạn đầu với quy mô 100 triệu USD, tập trung vào các startup ứng dụng AI tại Ấn Độ và Mỹ.
SỰ PHÁT TRIỂN VƯỢT BẬC CỦA NGÀNH CÔNG NGHỆ ẤN ĐỘ
Theo Mishra, tiềm năng này không phải bỗng nhiên xuất hiện. “Ấn Độ hội tụ đủ các yếu tố để sánh ngang với Trung Quốc và Mỹ”, ông chia sẻ, đồng thời đưa ra các con số ấn tượng: 800 triệu người dưới 35 tuổi, một lực lượng lao động trẻ, am hiểu công nghệ và nguồn vốn nội địa ngày càng mạnh mẽ.
Mười năm trước, 75% nguồn vốn cho các đợt IPO tại Ấn Độ đến từ nước ngoài. Nhưng hiện nay, các nhà đầu tư trong nước đã chiếm tới 80%. Số lượng tài khoản giao dịch chứng khoán tại Ấn Độ đã tăng vọt từ 36 triệu vào năm 2020 lên 160 triệu vào năm 2024, tạo nên một hệ sinh thái tài chính ngày càng thanh khoản, giúp giảm rủi ro cho các nhà đầu tư ngoại.
Theo trang Quartz, ngành công nghệ Ấn Độ đã tiến xa vượt khỏi hình ảnh một trung tâm gia công phần mềm. Các công ty công nghệ toàn cầu như Google, Meta và OpenAI đã mở rộng hoạt động tại Ấn Độ, tạo ra một hệ sinh thái tương tự Thung lũng Silicon. Nhiều kỹ sư và lãnh đạo từ các tập đoàn này đã rời đi để thành lập các startup, hướng tới cả thị trường nội địa và quốc tế, với trọng tâm là các lĩnh vực như trí tuệ nhân tạo (AI), máy học (ML), robot, công nghệ sâu (deeptech), logistics và fintech. Riêng lĩnh vực AI tại Ấn Độ đang tăng trưởng với tốc độ 32% mỗi năm.
Sự năng động này cũng đang được phản ánh trên thị trường chứng khoán. Trong năm 2024, Ấn Độ dẫn đầu thế giới với 338 đợt IPO, tăng 44% so với năm trước, huy động được gần 21 tỷ USD. Các công ty nội địa, phát triển trong bối cảnh ngôn ngữ, kinh tế và xã hội phức tạp của Ấn Độ, đã giải quyết những bài toán khó như thanh toán xuyên biên giới và chuỗi cung ứng phức tạp, từ đó vươn mình trở thành những thực thể toàn cầu. Điều này lý giải vì sao Ấn Độ đã trở thành hệ sinh thái khởi nghiệp lớn thứ ba thế giới.
Mặc dù quá trình tự do hóa kinh tế của Ấn Độ bắt đầu từ những năm 1990, nhưng gần đây, chiến lược “China-plus-one” – được thúc đẩy bởi căng thẳng thương mại, tái cấu trúc chuỗi cung ứng và sự thay đổi địa chính trị – đã mang lại sự quan tâm mới từ các nhà đầu tư nước ngoài. Ông Mishra nhận định: “Chúng ta đang chứng kiến sự chuyển dịch sang các thỏa thuận thương mại song phương, và vốn đầu tư mạo hiểm cần phản ánh sự tái định hướng này.”
BAT VC xây dựng chiến lược đầu tư dựa trên việc tạo giá trị song thị trường: hỗ trợ các startup Mỹ mở rộng sang Ấn Độ và các startup Ấn Độ có tham vọng toàn cầu. Mishra ước tính mô hình đầu tư hai chiều này có thể mang lại lợi nhuận gấp 1,5 đến 2 lần so với các khoản đầu tư chỉ tập trung vào một khu vực. Ông cho rằng đây là một cơ hội chênh lệch giá mà nhiều quỹ đầu tư mạo hiểm vẫn chưa nhận ra.
Tuy nhiên, Ấn Độ vẫn đối mặt với những thách thức về cấu trúc, từ việc thực thi quy định không đồng đều đến các vấn đề về quản trị. Nhưng đối với các nhà đầu tư có tầm nhìn dài hạn, Mishra tin rằng đây là thời điểm bước ngoặt. Ông nhấn mạnh: “Ấn Độ có nhiều ‘Ấn Độ’ bên trong nó”, ám chỉ sự đa dạng và phức tạp của đất nước, nơi những đổi mới công nghệ đỉnh cao tồn tại song song với bất bình đẳng lớn. “Mọi thứ có thể đúng cùng một lúc”, ông nói, xem sự phức tạp này không phải là trở ngại mà là lợi thế của các startup Ấn Độ.
ẤN ĐỘ CÓ THỂ VƯỢT MỸ, THÀNH NỀN KINH TẾ LỚN THỨ HAI THẾ GIỚI VÀO NĂM 2075
Khi xây dựng startup tại Ấn Độ, các công ty phải đối mặt với quy mô lớn, sự phân mảnh thị trường, những mơ hồ về quy định, cùng với sự đa dạng về ngôn ngữ, phương thức thanh toán và khu vực. Chính những thách thức này đã rèn giũa các công ty công nghệ Ấn Độ, giúp họ sẵn sàng mở rộng ra toàn cầu. Với các nhà đầu tư Mỹ, thông điệp của Mishra rất rõ ràng: Hai thập kỷ tới của ngành công nghệ sẽ khác biệt hoàn toàn so với hai thập kỷ trước.
Các nhà đầu tư cá nhân có thể tiếp cận thị trường công nghệ Ấn Độ thông qua các quỹ ETF, nhưng Mishra cho rằng đầu tư mạo hiểm trực tiếp cũng là một lựa chọn hấp dẫn. “Đầu tư mạo hiểm tại Ấn Độ đại diện cho công việc của tương lai, còn mọi thứ khác chỉ là công việc của hiện tại,” ông nhấn mạnh.
Không chỉ BAT VC, các nhà phân tích khác cũng nhận thấy tiềm năng này. Một báo cáo năm 2023 của Goldman Sachs dự đoán Ấn Độ có thể vượt Mỹ để trở thành nền kinh tế lớn thứ hai thế giới vào năm 2075. Dù thời gian có thể thay đổi tùy theo góc nhìn, logic cơ bản vẫn nhất quán: dân số trẻ, ngành công nghệ phát triển nhanh và thị trường vốn mở rộng đang tạo nên một câu chuyện hấp dẫn, diễn ra ngay trong thời điểm hiện tại.
Hãy thử tưởng tượng: nếu mỗi kỳ lân đạt giá trị tối thiểu 1 tỷ USD, 1.000 kỳ lân sẽ tạo ra 1 nghìn tỷ USD giá trị startup. Nhưng con số này có thể còn lớn hơn nếu các kỳ lân Ấn Độ đi theo con đường của những gã khổng lồ Mỹ như Stripe, SpaceX hay OpenAI, hoặc thậm chí các công ty nội địa như Flipkart và BYJU’S, với mức định giá trung bình cao hơn nhiều. Tính toán sơ bộ, giá trị thị trường tư nhân hoặc công khai của các startup này có thể dao động từ 2 đến 5 nghìn tỷ USD trong vài thập kỷ tới. Đây là một sự chuyển đổi công nghiệp có thể sánh ngang với Thung lũng Silicon hay làn sóng công nghệ Trung Quốc.
Dù Ấn Độ vẫn đang xây dựng tương lai công nghệ của mình, nếu dự đoán về số lượng kỳ lân dù chỉ đúng một nửa, quy mô của những gì sắp tới cũng đã đủ khiến thế giới không thể phớt lờ.