Theo Financial Times, trước đây, Ấn Độ chủ yếu nhập khẩu dầu từ Iraq và Saudi Arabia, nhưng nhập khẩu dầu Nga của nước này bắt đầu tăng mạnh kể từ hồi tháng 2, khi Nga phát động “chiến dịch quân sự đặc biệt” ở Ukraine.
Các biện pháp trừng phạt nhằm vào lĩnh vực năng lượng Nga của phương Tây đã giúp các quốc gia vẫn mua dầu của nước này được hưởng mức giá rẻ hơn đáng kể.
Trong một chia sẻ với truyền thông Ấn Độ tuần này, Bộ trưởng Tài chính Mỹ Janet Yellen nhận định xu hướng này sẽ còn tiếp diễn và Washington muốn Ấn Độ hưởng lợi từ giá trần dầu Nga do G7 khởi xướng. Giá trần sẽ giúp Ấn Độ được hưởng mức giá giảm sâu hơn nữa khi nhập khẩu dầu Nga.
Nhóm các nước công nghiệp phát triển (G7) hồi tháng 9 thống nhất sẽ triển khai cơ chế giá trần đối với dầu Nga từ ngày 5/12 - thời điểm lệnh cấm nhập khẩu dầu Nga qua đường biển của Liên minh châu Âu (EU) có hiệu lực.
"Chính phủ có nghĩa vụ đảm bảo người tiêu dùng trong nước được tiếp cận thị trường quốc tế với những điều kiện tốt nhất có thể. Thành thật mà nói, về mặt này, chúng tôi thấy rằng quan hệ Ấn Độ-Nga có lợi cho chúng tôi".
Bộ trưởng Ngoại giao Ấn Độ S Jaishankar
Theo cơ chế này, các công ty châu Âu sẽ chỉ được phép vận chuyển và cung cấp bảo hiểm vận tải dầu Nga sang quốc gia thứ ba với điều kiện lô hàng được bán bằng hoặc dưới mức giá trần. Cơ chế này nhằm hạn chế tác động của các biện pháp trừng phạt đến dòng chảy dầu toàn cầu, đồng thời hạn chế nguồn thu của Nga từ xuất khẩu dầu.
“Mục tiêu của chúng tôi là duy trì một mức giá mà Nga thu về khi xuất khẩu dầu và duy trì dòng chảy dầu trên toàn cầu”, bà Yellen nói với tờ Press Trust of India ngày 7/11 trước chuyến thăm Ấn Độ tuần này. “Chúng tôi hy vọng Ấn Độ sẽ được hưởng lợi từ cơ chế giá trần này”.
Ngày 8/11, Bộ trưởng Ngoại giao Ấn Độ S Jaishankar bắt đầu chuyến thăm chính thức Nga - lần đầu tiên kể từ khi chiến tranh Ukraine nổ ra. Trong chuyến thăm này, phía Nga khẳng định sẽ tập trung vào thương mại và đầu tư với Ấn Độ, sử dụng đồng Rupee của Ấn Độ cũng như đồng Rúp trong thanh toán và triển khai “các dự án đầy triển vọng trong lĩnh vực năng lượng”.
Còn ông Jaishankar nói rằng Chính phủ có nghĩa vụ đảm bảo người tiêu dùng trong nước được tiếp cận thị trường quốc tế với những điều kiện tốt nhất có thể.
“Thành thật mà nói, về mặt này, chúng tôi thấy rằng quan hệ Ấn Độ-Nga có lợi cho chúng tôi”, ông nói.
Dầu Urals của Nga giao dịch ở mức 80 USD/thùng trong phiên ngày 8/11, trong khi giá dầu Brent - tiêu chuẩn toàn cầu - là 97 USD/thùng. Trong phần lớn thời gian năm nay, dầu Urals Nga thấp hơn giá dầu Brent khoảng 30 USD.
Dữ liệu từ các công ty theo dõi độc lập cho thấy, ba tháng qua, dầu thô Nga giá rẻ đã chiếm lĩnh phần lớn thị phần của Iraq và Saudi Arabia tại Ấn Độ.
Theo công ty nghiên cứu Kpler, dầu thô Nga xuất khẩu sang Ấn Độ trong tháng 10 bình quân là 970.000 thùng/ngày, tăng từ 942.000 thùng/ngày hồi tháng 9. Trong khi đó, nhập khẩu dầu từ Iraq tháng 9 đạt bình quân 806.000 thùng/ngày tháng 9 và 918.000 thùng/ngày vào tháng 10. Nhập khẩu từ Saudi Arabia tháng 9 đã giảm từ 860.000 thùng/ngày hồi tháng 9 xuống còn 617.000 thùng/ngày trong tháng 10. Đây là mức thấp nhất kể từ tháng 3/2021.
Theo ông Janev Shah, nhà phân tích trưởng tại công ty nghiên cứu Rystad Energy, dữ liệu cho thấy Nga là nhà cung cấp dầu lớn nhất của Ấn Độ trong tháng 6, tháng 8, tháng 9 và tháng 10.
“Nga đang chiếm thị phần của Saudi Arabia”, bà Serena Huang, trưởng bộ phận phân tích khu vực châu Á-Thái Bình Dương của công ty nghiên phân tích năng lượng độc lập Vortexa, cho biết.
Dữ liệu của Vortexa cho thấy, trong tháng 10, nhập khẩu dầu Nga của Ấn Độ đã lần đầu tiên vượt qua nhập khẩu dầu từ Iraq và Saudi Arabia.
Trong khi đó, dữ liệu thương mại và dữ liệu từ chính phủ do Reuters tổng hợp cho thấy Iraq là nhà cung cấp dầu lớn nhất của Ấn Độ vào tháng 9.
Theo ông Victor Katona, Trưởng bộ phận phân tích thị trường dầu tại Kpler, dữ liệu thương mại từ các công ty như Kpler và số liệu của chính phủ có sự chênh lệch do thời điểm thu thập.
“Chúng tôi xem xét hoạt động vận chuyển các lô hàng, trong khi các chính phủ thường tính số lượng thùng dầu được thông quan. Do đó, có thể có sự chênh lệch về thời gian thu thập dữ liệu”, ông nói.
Ông Rajiv Jain, một quan chức tại Bộ Dầu mỏ Ấn Độ, nhận định thời gian tới sẽ có sự thay đổi giữa các nhà cung cấp dầu lớn của New Delhi.
“Miễn là có được mức giá thấp nhất, các công ty dầu của chúng tôi sẽ mua”, ông Jain nói với Financial Times.