Ngày 1/12, Bộ Tài chính tổ chức Hội nghị với các bộ, ngành, địa phương về tình hình giải ngân đầu tư công nguồn vốn nước ngoài 11 tháng năm 2022 và giải pháp thúc đẩy giải ngân những tháng cuối năm 2022.
Thông tin tại hội nghị, Cục Quản lý nợ và tài chính đối ngoại (Bộ Tài chính), cho biết lũy kế giải ngân kế hoạch vốn đầu tư công nguồn vay nước ngoài 11 tháng kế hoạch năm 2022 đạt 26,06%, tương ứng đạt 9.014,59 tỷ đồng.
Trong đó, giải ngân của các bộ, ngành là 4.154,05 tỷ đồng, đạt 35,17%, giải ngân của các địa phương là 4.860,54 tỷ đồng, đạt 21,34%.
"Tỷ lệ giải ngân đầu tư công vốn nước ngoài 11 tháng của năm 2022 gấp gần 3 lần tỷ lệ giải ngân 6 tháng đầu năm 2022 (9,12% kế hoạch vốn), tuy nhiên, vẫn thấp hơn hẳn so với kết quả giải ngân nguồn vốn đầu tư công trong nước 11 tháng đầu năm 2022 (đạt khoảng 60% kế hoạch)", Cục Quản lý nợ và tài chính đối ngoại đánh giá.
Ngoài ra, "47/294 dự án giải ngân dưới 20% kế hoạch vốn, 59/294 dự án giải ngân trong khoảng từ 20-50% kế hoạch vốn và 74/294 dự án giải ngân trên 50% kế hoạch vốn", Cục Quản lý nợ và tài chính đối ngoại thông tin.
Cũng đến thời điểm cuối tháng 11, Bộ Tài chính nhận được đề xuất điều chỉnh giảm kế hoạch vốn của 8/13 bộ, ngành với tổng số vốn đề nghị giảm là 3.678,5 tỷ đồng (số này không bao gồm 250,364 tỷ đồng của Bộ Tài nguyên & Môi trường và 50 tỷ đồng của Bộ Y tế đã được chấp thuận điều chỉnh giảm), 35/59 địa phương với tổng số vốn đề nghị giảm là 8.804,5 tỷ đồng.
Đáng quan ngại, hiện còn 6 bộ và 4 địa phương có tỷ lệ giải ngân 0%. Cùng với đó, trong tổng số 294 dự án, tiểu dự án trong cả nước được giao kế hoạch vốn đầu tư công nguồn nước ngoài năm 2022, có đến 114/294 dự án (gần 40% dự án) chưa giải ngân, với số kế hoạch vốn được giao là 6.235,2 tỷ đồng, chiếm 18,03% kế hoạch vốn.
Nhìn nhận tỷ lệ giải ngân đầu tư công nguồn vốn nước ngoài thấp, Cục Quản lý nợ và tài chính đối ngoại cho rằng điều này chủ yếu xuất phát từ các vướng mắc trong quá trình tổ chức triển khai thực hiện dự án, dẫn đến không có khối lượng hoàn thành để giải ngân hoặc đã có khối lượng nhưng chưa được kiểm soát chi hoặc đã kiểm soát chi nhưng chưa được tập hợp để gửi hồ sơ rút vốn.
Theo đó, dự án chưa có khối lượng hoàn thành do các nguyên nhân như: chậm triển khai các công tác sẵn sàng cho đầu tư như chậm giải phóng mặt bằng, tái định cư; chậm thiết kế cơ sở; chậm đấu thầu, vướng mắc trong đấu thầu hoặc vướng trong thực hiện hợp hiện hợp đồng với nhà thầu; dự án thực hiện các thủ tục điều chỉnh chủ trương đầu tư, điều chỉnh dự án, điều chỉnh hiệp định vay; dự án chậm tiến hành công tác nghiệm thu, thanh toán hoặc đang kiện toàn ban quản lý dự án; hay ảnh hưởng thời tiết, bão lũ, sạt lở, khiến dự án không triển khai được....
Cùng với đó, "kế hoạch vốn 2021 kéo dài phải được thực hiện và giải ngân trước 31/12/2022 nhưng kế hoạch vốn kéo dài của năm 2021 được thông báo và giao chậm, vào tháng 5/2022 nên nhiều dự án không thể giải ngân kế hoạch vốn 2022 trước, đồng thời kế hoạch vốn 2021 kéo dài giải ngân rất chậm", Cục Quản lý nợ và tài chính đối ngoại nêu rõ vướng mắc.
Một số nguyên nhân khác do đặc thù của dự án sử dụng vốn ODA, vay ưu đãi như: vướng mắc liên quan đến nhà tài trợ Ngân hàng Thế giới (WB) áp dụng phương thức giải ngân theo kết quả; vướng mắc do chậm nhận được ý kiến không phản đối của nhà tài trợ hoặc ý kiến chấp thuận của nhà tài trợ đối với hồ sơ mời thầu. Các vướng mắc này thuộc trách nhiệm xử lý của ban quản lý dự án, cơ quan chủ quản dự án và các nhà tài trợ...