Hội nghị thường niên lần thứ 42 của Ủy ban ASEAN về quản lý thiên tai (ACDM) diễn ra từ ngày 13-15/6/2023, tại Đà Nẵng đã thu hút được sự tham gia của hơn 60 đại biểu quốc tế là lãnh đạo, cán bộ các cơ quan phòng, chống thiên tai của 10 nước thành viên ASEAN, Ban Thư ký ASEAN, Trung tâm Điều phối khu vực ASEAN về hỗ trợ nhân đạo thiên tai (Trung tâm AHA), các đối tác phát triển của ASEAN và một số tổ chức quốc tế trong khu vực. Đông Timor tham dự với vai trò quan sát viên tại hội nghị.
THIÊN TAI MỖI NĂM GÂY THIỆT HẠI 86 TỶ USD TẠI ĐÔNG NAM Á
Theo thông tin tại hội nghị, Đông Nam Á là một trong những khu vực dễ bị tổn thương trước thiên tai nhất trên thế giới. Số liệu của Ủy ban Kinh tế và Xã hội của Liên Hợp quốc về châu Á - Thái Bình Dương cho thấy, các thảm họa thiên nhiên bao gồm lũ lụt, bão, nắng nóng, hạn hán, thậm chí là động đất và sóng thần, đã làm các quốc gia trong khu vực chịu thiệt hại kinh tế trung bình hàng năm hơn 86 tỷ USD.
Thống kê từ năm 2012 - 2020 đã có trên 2.900 thảm họa, thiên tai xảy ra tại khu vực Đông Nam Á, trong đó có một số trận quy mô lớn như bão Bopha (2012) ở Philippines; bão Haiyan (2013) ở Philippines; động đất và sóng thần miền Trung Sulawesi (2018) ở Indonesia, bão Mangkhut (2018) ở Philippines và bão Damrey (2017) ở Việt Nam…
Phát biểu khai mạc hội nghị vào ngày 13/6, ông Nguyễn Hoàng Hiệp - Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam, cho biết hợp tác giữa các quốc gia thành viên ASEAN trong quản lý thiên tai đã trở thành một điểm sáng nổi bật trong sự hợp tác, cam kết đa ngành - đa lĩnh vực trong khu vực, cũng như với các đối tác ngoài khu vực. Giảm thiểu rủi ro thiên tai cũng là một trong những ưu tiên hàng đầu của ASEAN nhằm đạt được mục tiêu của Khung hành động Sendai về giảm nhẹ rủi ro thiên tai cũng như các mục tiêu phát triển bền vững tới năm 2030.
Ý tưởng về sự phối hợp trong ứng phó chung của các quốc gia ASEAN với các đợt thiên tai lớn đã được thúc đẩy mạnh mẽ kể từ sau trận động đất và sóng thần Ấn Độ Dương 2004 tàn phá nhiều khu vực của các quốc gia. Có thể coi trận thiên tai này là động lực để ASEAN hoàn tất quá trình xây dựng Hiệp định ASEAN về quản lý thảm họa và ứng phó khẩn cấp, đặt nền móng cho các hoạt động về quản lý thiên tai giữa các quốc gia trong khu vực.
Theo trình tự luân phiên giữa các quốc gia ASEAN, năm 2023, Việt Nam đảm nhận vai trò Chủ tịch Ủy ban ASEAN về quản lý thiên tai (ACDM). Trên cương vị này, Việt Nam đã và đang thể hiện tinh thần “chủ động, tích cực và có trách nhiệm” trong hợp tác ASEAN, trong đó quản lý thiên tai là một nội dung quan trọng trong trụ cột cộng đồng văn hóa - xã hội của hợp tác ASEAN.
VIỆT NAM SẼ CHỦ TRÌ NHIỀU HỘI NGHỊ VỀ PHÒNG CHỐNG THIÊN TAI
Theo Thứ trưởng Nguyễn Hoàng Hiệp, thực hiện nhiệm vụ Chủ tịch của Việt Nam trong hợp tác ASEAN về Quản lý thiên tai để triển khai Hiệp định Quản lý thảm họa và ứng phó khẩn cấp, năm 2023, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn sẽ đảm nhiệm chức Chủ tịch Hội nghị Bộ trưởng ASEAN về Quản lý thiên tai lần thứ 11, Chủ tịch Hội nghị lần thứ 12 các Bên tham gia Hiệp định Quản lý thảm hoạ và ứng phó khẩn cấp, Chủ tịch Hội nghị Bộ trưởng ASEAN về Quản lý thiên tai + Hàn Quốc, Hội nghị Bộ trưởng ASEAN về Quản lý thiên tai + Trung Quốc, Hội nghị Bộ trưởng ASEAN về Quản lý thiên tai + Nhật Bản, Chủ tịch Ủy ban ASEAN về Quản lý thiên tai, Chủ tịch Ủy ban ASEAN về Quản lý thiên tai + Hàn Quốc, Ủy ban ASEAN về Quản lý thiên tai + Trung Quốc, Ủy ban ASEAN về Quản lý thiên tai + Nhật Bản và Chủ tịch Ban quản trị Trung tâm AHA.
"Để thực hiện các nhiệm vụ, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam sẽ phối hợp với Ban Thư ký ASEAN, Trung tâm AHA và các quốc gia thành viên ASEAN tổ chức các Hội nghị cấp Bộ trưởng ASEAN và một loạt các cuộc họp cấp kỹ thuật về quản lý thiên tai trong năm 2023 tại Việt Nam để triển khai Hiệp định Quản lý thảm hoạ và ứng phó khẩn cấp".
Ông Nguyễn Hoàng Hiệp, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn.
Nội dung chính của các cuộc họp, hội nghị và các hoạt động trong năm Chủ tịch của Việt Nam (năm 2023) sẽ tập trung rà soát, đánh giá tiến độ triển khai Chương trình công tác Hiệp định Quản lý thảm họa và ứng phó khẩn cấp giai đoạn 2021-2025; điều chỉnh đóng góp cho Quỹ Trung tâm AHA, công tác vận hành Trung tâm AHA để hỗ trợ các quốc gia thành viên ASEAN trong ứng phó thiên tai và đề xuất những ưu tiên cũng như huy động nguồn lực hỗ trợ để thực hiện Chương trình công tác Hiệp định Quản lý thảm họa và ứng phó khẩn cấp, điều phối công tác ứng phó với thiên tai lớn trong khu vực với vai trò Chủ tịch Ủy ban ASEAN về Quản lý thiên tai năm 2023; hợp tác với Trung Quốc, Nhật Bản và Hàn Quốc.
“Với cách nhìn của Việt Nam, chúng tôi cũng rất mong muốn thông qua những hoạt động như thế này, tất cả các quốc gia thành viên ASEAN sẽ có hành động, ứng phó và đặc biệt là có một cam kết mạnh mẽ hơn để ASEAN không chỉ làm tốt công tác phòng, chống thiên tai, đảm bảo an toàn cho cộng đồng mà còn thực sự là tổ chức dẫn dắt về quản lý rủi ro thiên tai ở trên toàn cầu”, Thứ trưởng Nguyễn Hoàng Hiệp nhấn mạnh.
Tại hội nghị, các đại biểu đã tập trung thảo luận các nội dung: Cập nhật tiến độ thực hiện chương trình công tác Hiệp định ASEAN về Quản lý thảm họa và Ứng phó khẩn cấp (AADMER) giai đoạn 2021-2025; rà soát các tiến độ xây dựng và triển khai các văn kiện, cơ chế, hoạt động về hợp tác khu vực trong quản lý thiên tai như: Chiến lược khu vực ASEAN về khắc phục hậu quả thiên tai (2023-2024); sáng kiến của thanh niên ASEAN vì một khu vực chống chịu thiên tai; khung truyền thông rủi ro thiên tai ASEAN; quy định tài chính của Quỹ Quản lý thảm họa và Ứng phó khẩn cấp ASEAN; chuẩn bị công tác diễn tập khu vực ASEAN về ứng phó khẩn cấp thiên tai (ARDEX) 2023 tại Indonesia…
Nối tiếp hội nghị, trong hai ngày 14 và 15/6, Việt Nam sẽ tiếp tục chủ trì họp Ban Quản trị Trung tâm AHA lần thứ 18; Diễn đàn ASEAN về chống chịu thiên tai (ADRP) lần thứ 3; các cuộc họp giữa ACDM và các đối tác phát triển trong khu vực (Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc).