Việc lập quy hoạch nhằm bảo tồn các giá trị lịch sử, văn hóa, khoa học và thẩm mỹ của danh lam thắng cảnh hồ Ba Bể; bảo vệ tài nguyên rừng, đa dạng sinh học, địa chất, địa mạo và di sản văn hóa của cộng đồng các dân tộc trong khu vực di tích, cũng như để phát huy giá trị danh lam thắng cảnh hồ Ba Bể trở thành điểm du lịch hấp dẫn của tỉnh Bắc Kạn, vùng Việt Bắc và cả nước.
Việc tiến hành lập quy hoạch còn nhằm kết nối với các di tích lịch sử - văn hóa, danh lam thắng cảnh khác tại địa phương, hình thành chuỗi sản phẩm du lịch, kết hợp phòng hộ, bảo vệ môi trường, góp phần phát triển kinh tế - xã hội; làm cơ sở pháp lý cho công tác lập, thẩm định, phê duyệt và triển khai các dự án thành phần về bảo tồn, tôn tạo và phát huy giá trị di tích theo quy hoạch được phê duyệt...
Phạm vi, quy mô lập quy hoạch là 10.080 ha thuộc xã Nam Mẫu và các xã liên quan của huyện Ba Bể, tỉnh Bắc Kạn. Nhiệm vụ lập quy hoạch bao gồm các nội dung như: Xác định yêu cầu nghiên cứu, khảo sát, đánh giá hiện trạng di tích; đánh giá mối liên hệ vùng; xác định đặc trưng, nhận diện yếu tố cấu thành, cấu trúc không gian cảnh quan và các giá trị tiêu biểu khác của di tích.
Đồng thời dự báo phát triển và xác định các chỉ tiêu kinh tế - xã hội khu vực quy hoạch; xác định quan điểm, nguyên tắc quy hoạch, tầm nhìn quy hoạch, mục tiêu dài hạn và ngắn hạn của quy hoạch; đề xuất định hướng lập quy hoạch; dự báo tác động môi trường, đánh giá nguy cơ về thiên tai, sự cố môi trường trên địa bàn, đề xuất các biện pháp bảo vệ môi trường và giải pháp quy hoạch bảo đảm hạn chế, không làm tăng nguy cơ về sự cố môi trường….
Thủ tướng Chính phủ giao UBND tỉnh Bắc Kạn bố trí nguồn vốn, phê duyệt dự toán chi phí lập quy hoạch và các chi phí khác có liên quan đến công tác lập quy hoạch; chủ trì, phối hợp với Bộ Văn hóa, thể thao và du lịch và các bộ, ngành liên quan tổ chức lập, trình duyệt đồ án Quy hoạch bảo tồn và phát huy giá trị danh lam thắng cảnh hồ Ba Bể, huyện Ba Bể, tỉnh Bắc Kạn theo quy định của pháp luật.
Cũng trong thời gian này, tại tỉnh Bắc Kạn còn có Di tích quốc gia đặc biệt An toàn khu Chợ Đồn (ATK Chợ Đồn) đã được phê duyệt nhiệm vụ lập Quy hoạch bảo quản, tu bổ, phục hồi theo Quyết định số 2175/QĐ-TTg ngày 23/12/2021.
Phạm vi nghiên cứu lập quy hoạch có tổng diện tích khoảng 16.872 ha, bao gồm toàn bộ diện tích 3 xã thuộc huyện Chợ Đồn, tỉnh Bắc Kạn (xã Lương Bằng có diện tích 5.750 ha, xã Nghĩa Tá có diện tích 3.994 ha, xã Bình Trung có diện tích 7.128 ha) và các khu vực cảnh quanh xung quanh, cộng đồng dân cư gắn với di tích.
Mục tiêu lập quy hoạch nhằm cụ thể hóa các định hướng bảo tồn và phát huy giá trị các điểm di tích thành phần, bảo đảm phù hợp với Quy hoạch xây dựng vùng chiến khu cách mạng ATK liên tỉnh Thái Nguyên - Tuyên Quang - Bắc Kạn (Quyết định số 419/QĐ-TTg ngày 17/3/2016 của Thủ tướng Chính phủ); Bảo tồn và phát huy giá trị Di tích quốc gia đặc biệt ATK Chợ Đồn thông qua các cụm di tích, di tích hiện còn nhằm giáo dục truyền thống cách mạng cho các thế hệ người Việt Nam, nâng cao ý thức, trách nhiệm của cộng đồng trong việc bảo tồn di sản văn hóa truyền thống.
Đồng thời, làm cơ sở cho việc khai thác các di tích lịch sử-văn hóa, điểm tham quan, danh lam thắng cảnh của khu vực trở thành điểm hành hương về nguồn, nơi tìm hiểu, tuyên truyền, giáo dục tinh thần yêu nước, truyền thống đấu tranh cách mạng của nhân dân ta; điểm tham quan văn hóa-lịch sử hấp dẫn của tỉnh Bắc Kạn và vùng Việt Bắc, gắn với phát triển du lịch bền vững, góp phần nâng cao đời sống của người dân trong khu vực.
Nội dung nhiệm vụ lập quy hoạch gồm: Nghiên cứu khảo sát, đánh giá hiện trạng di tích; xác định đặc trưng, nhận diện yếu tố cấu thành, cấu trúc không gian cảnh quan và các giá trị tiêu biểu khác của di tích; những hạn chế, khó khăn và các vấn đề cần giải quyết trong quy hoạch bảo tồn, phát huy giá trị di tích; xác định quan điểm, mục tiêu dài hạn, ngắn hạn của quy hoạch; xác định chỉ tiêu thống kê làm cơ sở dự báo phát triển các chỉ tiêu kinh tế-xã hội khu vực quy hoạch trong quá trình quản lý di tích; định hướng bảo quản, tu bổ, phục hồi và phát huy giá trị di tích; định hướng tổ chức không gian kiến trúc, cảnh quan và xây dựng công trình mới…