Tại phiên thảo luận chiều ngày 17/6 về đánh giá bổ sung kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế- xã hội, ngân sách Nhà nước năm 2024; tình hình thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế- xã hội và ngân sách nhà nước những tháng đầu năm 2025, Bộ trưởng Bộ Công thương Nguyễn Hồng Diên đã làm rõ nhiều ý kiến đại biểu nêu liên quan đến ngành công thương.
HÀNG GIẢ HÀNG NHÁI VẪN DIỄN BIẾN PHỨC TẠP
Về vấn đề kiểm tra, kiểm soát thị trường chống hàng giả, bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên đồng tình với các ý kiến của đại biểu cho rằng, mặc dù các bộ, ngành địa phương đã rất nỗ lực trong công tác đấu tranh phòng chống hàng giả, hàng kém chất lượng và đạt được kết quả, nhưng diễn biến còn rất phức tạp.
Phân tích nguyên nhân dẫn đến tình trạng này, theo Bộ trưởng Bộ Công Thương, là do hành vi kinh doanh hàng giả, hàng nhái có lợi nhuận lớn, lôi kéo nhiều đối tượng tham gia. Các hành vi vi phạm ngày càng tinh vi, lợi dụng công nghệ cao để gian lận trong môi trường thương mại điện tử; trong khi nguồn nhân, vật lực của cơ quan chức năng còn hạn chế; công tác phối hợp giữa các cơ quan đôi lúc chưa đồng bộ.
Trong thời gian tới, Bộ Công Thương sẽ khẩn trương hoàn thiện hồ sơ, dự án Luật Thương mại điện tử, trình Chính phủ, Quốc hội. Theo đó, Bộ đề xuất làm rõ trách nhiệm của các bộ, ngành, địa phương, các cơ quan chức năng với các mô hình thương mại điện tử và các đối tượng livestream bán hàng...
Ngoài ra, theo bộ trưởng, chế tài xử lý hiện nay, chưa đủ sức răn đe, một bộ phận cán bộ trong một số ngành, lĩnh vực được trao trách nhiệm nhưng thoái hóa, biến chất, tiếp tay cho hành vi vi phạm.
Để khắc phục tình trạng này, ông Diên cho biết trong thời gian tới, Bộ Công Thương sẽ tiếp tục tham mưu hoàn thiện chính sách pháp luật, phân định rõ thẩm quyền, trách nhiệm các bộ, ngành, địa phương, cơ quan chức năng và cơ chế phối hợp liên ngành, tăng cường hiệu lực, hiệu quả công tác giám sát, kiểm tra. Trình Quốc hội phê duyệt Luật Thương mại điện tử để tăng cường quản lý, dự kiến sẽ trình tại Kỳ họp thứ 10 tới đây.
Cùng với đó nâng cao trách nhiệm thực thi công vụ, tăng cường kiểm tra, hậu kiểm bắt buộc, hoàn thiện cơ chế hỗ trợ lực lượng quản lý thị trường tại địa phương hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao. Đề xuất áp dụng các chế tài đủ sức răn đe đối với các đối tượng vi phạm.
Đẩy mạnh công tác phổ biến, tuyên truyền, hướng dẫn các doanh nghiệp, hộ kinh doanh chấp hành pháp luật và khuyến cáo người tiêu dùng tiêu dùng thông minh.
Về vấn đề xử lý gian lận thương mại, hàng giả, hàng nhái trên môi trường thương mại điện tử, Bộ trưởng đánh giá, việc kiểm soát và xử lý hàng giả, hàng nhái trên môi trường trực tuyến luôn gặp khó khăn, vì nhiều mặt hàng phức tạp, công nghệ tinh vi, lực lượng và phương tiện thanh kiểm tra còn hạn chế, cần sự phối hợp của nhiều cơ quan chuyên ngành khác nhau. Trong khi đó, pháp luật hiện hành chưa có quy định cụ thể về chế tài đối với các mô hình bán hàng, quảng cáo mới; chế tài chưa thực sự đủ mạnh.
Trong thời gian tới, Bộ Công Thương sẽ khẩn trương hoàn thiện hồ sơ, dự án Luật Thương mại điện tử, trình Chính phủ, Quốc hội. Theo đó, Bộ Công Thương đề xuất làm rõ trách nhiệm của các bộ, ngành, địa phương, các cơ quan chức năng với các mô hình thương mại điện tử và các đối tượng livestream bán hàng.
Bộ trưởng cho biết sẽ phân cấp thẩm quyền cho địa phương trong quản lý giao dịch thương mại điện tử. Tiếp tục phối hợp với các đơn vị chuyên ngành trong thanh kiểm tra, xử lý các mặt hàng vi phạm. Tích cực, chủ động rà soát và xử lý lợi dụng livestream và các website, ứng dụng thương mại điện tử để kinh doanh hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng.
Bộ cũng sẽ tập trung đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến, hướng dẫn người dân, doanh nghiệp chỉ mua sản phẩm có nguồn gốc rõ ràng, chất lượng bảo đảm. Phối hợp với Ban Chỉ đạo 389 Quốc gia, Bộ Công an để rà soát thông tin, ngăn chặn hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng.
ĐẨY MẠNH XUẤT KHẨU, NÂNG CAO THƯƠNG HIỆU VIỆT
Vấn đề thứ ba Bộ trưởng đề cập là tình hình xuất khẩu nông sản trong bối cảnh chịu áp lực từ các biện pháp đối ứng. Bộ trưởng cho biết, theo số liệu của hải quan, xuất khẩu nhóm hàng nông, thủy sản trong 4 tháng đầu năm nay đạt 13,72 tỷ USD, tăng 14,8% so với cùng kỳ năm trước.
Những năm qua, kể cả trước khi xuất hiện áp lực từ biện pháp đối ứng của Hoa Kỳ, Thủ tướng đã chỉ đạo Bộ Công Thương nỗ lực triển khai và đang tiếp tục triển khai một số giải pháp về tìm kiếm, mở rộng thị trường cho hàng hóa của Việt Nam nói chung và các loại nông, thủy sản nói riêng. Cụ thể, nâng cao chất lượng công tác dự báo biến động của thị trường thế giới, cập nhật thông tin về chiến lược sản xuất, xuất nhập khẩu của các thị trường chính.
Bộ cũng phối hợp với các bộ, ngành liên quan tiếp tục đàm phán tháo gỡ hàng rào kỹ thuật phi thuế quan, mở rộng thị trường xuất khẩu sang các thị trường tiềm năng, nhất là nhóm hàng nông sản tại các thị trường Hoa Kỳ, EU, Nhật Bản, Canada, Hàn Quốc, Úc. Đẩy mạnh xúc tiến thương mại tại các thị trường tiềm năng như Anh, Pháp, Hà Lan và các nước Tây Á.
Tiếp tục đẩy mạnh xuất khẩu hàng hóa sang thị trường Trung Quốc theo hình thức chính ngạch. Thúc đẩy đàm phán các hiệp định thương mại tự do, yêu cầu các đối tác mở cửa thị trường, cắt giảm thuế quan cho hàng hóa, trong đó có nông sản Việt Nam.
Cùng với đó tăng cường hoạt động xúc tiến thương mại trực tiếp và trực tuyến, các hoạt động kết nối cung cầu nhằm thúc đẩy tiêu thụ tại nước ngoài và trong nước. Hỗ trợ doanh nghiệp tận dụng, khai thác các hiệp định thương mại tự do Việt Nam là thành viên.
Bộ trưởng cũng nhấn mạnh vấn đề hỗ trợ xây dựng và phát triển thương hiệu, nâng cao năng lực cạnh tranh, phát triển thị trường hàng hóa Việt Nam. Việc xây dựng và phát triển thương hiệu có ý nghĩa quan trọng, giúp nâng cao năng lực cạnh tranh và phát triển thị trường cho hàng hóa Việt Nam.
Thời gian tới, Bộ Công Thương tiếp tục triển khai thực hiện các chương trình phát triển thương hiệu, tập trung vào nâng cao nhận thức về vai trò, ý nghĩa và sự cần thiết của xây dựng, phát triển, quản trị thương hiệu trong sản xuất kinh doanh và đầu tư.
Tổ chức các chương trình đào tạo, tư vấn, hỗ trợ về kỹ năng, kỹ thuật và các vấn đề cần lưu ý trong xây dựng và phát triển doanh nghiệp. Tư vấn đổi mới, cải tiến thiết kế nhằm đáp ứng thị hiếu, yêu cầu của thị trường tiêu thụ trong và ngoài nước…
GIẢM CHI PHÍ LOGISTICS
Liên quan đến vấn đề đại biểu nêu về kéo giảm chi phí logistics, Bộ Công Thương cho biết đã phối hợp với các bộ, ngành liên quan trình Chính phủ Chiến lược phát triển dịch vụ logistics giai đoạn 2025- 2035, tầm nhìn đến năm 2050.
Bộ trưởng nhấn mạnh, hiện Thủ tướng đã chỉ đạo sửa đổi ngay trong tháng 6/2025, trong đó tập trung vào một số nhóm giải pháp chính.
Thứ nhất, nâng cấp hạ tầng giao thông, xây dựng các trung tâm logistics lớn, từ đó góp phần giảm thời gian, chi phí vận tải, lưu kho.
Thứ hai, hoàn thiện thể chế, môi trường kinh doanh, tạo thuận lợi tối đa cho doanh nghiệp sản xuất và doanh nghiệp logistics, đặc biệt trong các khâu giao nhận, thủ tục cửa khẩu.
Thứ ba, thúc đẩy liên kết vùng, tạo kết nối giữa sản xuất và thị trường, gia tăng số lượng hàng hóa để tăng tốc độ lưu thông.
Thứ tư, hỗ trợ doanh nghiệp logistics nâng cao năng lực cạnh tranh, nâng cao chất lượng dịch vụ, đẩy mạnh xúc tiến, mở rộng thị trường logistics.
Thứ năm, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực cho ngành dịch vụ logistics, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ số, đặc biệt trí tuệ nhân tạo trong các dịch vụ then chốt như quản lý cảng, quản lý kho, vận tải đa phương thức, giao hàng trạm cuối.
Thứ sáu, nâng cao vai trò các hiệp hội, xây dựng doanh nghiệp tiên phong cho lĩnh vực logistics.