Boeing ngày 12/4 cho biết công ty có thể sẽ mất các đơn hàng với khoảng 90 máy bay do “vấn đề địa chính trị” liên quan tới cuộc xung đột tại Ukraine.
Nhà sản xuất máy bay Mỹ nói rằng họ chưa hủy các đơn hàng này, nhưng sẽ đặt chúng vào trạng thái “không chắc chắn” – trạng thái thường được công ty dùng khi còn nhiều nghi vấn về việc liệu có thể hoàn tất đơn hàng hay không.
Theo Boeing, công ty đã đưa các đơn hàng với 141 máy bay vào trạng thái này trong tháng 3. Khoảng 2/3 trong số này – tương đương 90 chiếc – là 737 Max, máy bay bị ảnh hưởng bởi cuộc xung đột ở Ukraine và các biện pháp trừng phạt kinh tế của các nước phương Tây nhằm vào Nga.
Trong hai năm qua, Boeing ghi nhận số lượng đơn hàng bị đưa vào trạng thái “không chắc chắn” gia tăng khi mà đại dịch khiến nhu cầu máy bay mới giảm mạnh. Cộng với 141 máy bay của tháng 3, hiện Boeing có gần 950 máy bay thương mại thuộc các đơn hàng trong trạng thái này, trong tổng số khoảng 4.300 máy bay được đặt hàng nhưng chưa được chế tạo.
Theo các biện pháp trừng phạt, Boeing và các nhà sản xuất máy bay phương Tây khác như Airbus không được phép bán máy bay cho Nga. Các hãng này cũng phải ngừng cung cấp phụ tùng thay thế cần thiết cũng như dịch vụ bảo dưỡng tại Nga. Vì vậy, các đơn hàng tương lai của Boeing rơi vào trạng thái thiếu chắc chắc không phải đáng ngạc nhiên.
Theo dữ liệu của Boeing, hiện hãng có các đơn hàng chế tạo 30 máy bay 737 Max cho hãng hàng không Nga Utair Airlines. Tuy nhiên, hầu hết hãng hàng không Nga đều đặt mua máy bay thông qua các công ty cho thuê. Vì vậy, Boeing có thể đã bán nhiều máy bay sang Nga thông qua các công ty này trước khi xung đột nổ ra.
Theo các nhà phân tích, kể cả khi các biện pháp trừng phạt được gỡ bỏ, mối quan hệ giữa Nga và các công ty cho thuê có thể bị hủy hoại nghiêm trọng bởi vì Moscow đã tiến hành quốc hữu hóa và tịch thu hàng trăm máy bay thuộc sở hữu của những công ty này gần đây.
Boeing hiện cũng có một đơn hàng 7 chiếc 737 Max với hãng hàng SkyUp của Ukraine. Tin tốt cho Boeing là công ty này ghi nhận số lượng đơn đặt hàng mới tăng ròng 38 đơn trong tháng 3.
Gần đây, dòng máy bay 737 của Boeing cũng là tâm điểm chú ý khi liên quan vụ rơi máy bay ở Trung Quốc. Ngày 21/3, chiếc 737-800 của China Eastern chở theo 132 người đột ngột rơi xuống vùng núi tại tỉnh Quảng Tây thuộc phía Tây Nam của Trung Quốc. Toàn bộ hành khách và thành viên phi hành đoàn được xác định là đã thiệt mạng. Ngay sau vụ tai nạn, China Eastern đã dừng khai thác toàn bộ 224 máy bay 737-800 của mình, theo hãng tư vấn hàng không Cirium.
Vụ tai nạn xảy ra khi Boeing đang chốt các bước cuối cùng để đưa dòng máy bay 737 Max trở lại bầu trời tại Trung Quốc - thị trường hàng không lớn nhất thế giới. Boeing 737 Max là máy bay trong hai vụ tai nạn của Lion Air (Indonesia) vào tháng 10/2018 và Ethiopian Airlines (Ethiopia) vào tháng 3/2019, khiến tổng cộng 346 người thiệt mạng. Đây cũng là nguyên nhân khiến 737 Max bị đình bay trong một thời gian dài từ tháng 3/2019.
Dù đã được bay lại ở một số nơi, 737 Max vẫn chưa được “bật đèn xanh” để bay trở lại ở Trung Quốc. Tháng 1 năm nay, Boeing cho biết các sửa đổi đối với 737 Max đã được các nhà chức trách Trung Quốc chấp thuận và hãng đang chuẩn bị khôi phục việc giao 737 Max cho các hãng hàng không nước này trong quý 1.
Google translate