Khi Mỹ và Liên minh Châu Âu thắt chặt lệnh trừng phạt đối với xe điện (EV) của Trung Quốc, các nhà sản xuất xe điện Trung Quốc ngày càng chuyển sự chú ý sang Châu Phi. Sự thay đổi chiến lược này được đánh dấu bằng sự gia tăng xuất khẩu, việc thành lập các cửa hàng hàng đầu và phát triển các nhà máy lắp ráp trên khắp châu lục.
Năm 2023, xuất khẩu xe năng lượng mới của Trung Quốc sang Châu Phi đã ghi nhận mức tăng trưởng đáng kinh ngạc 291% so với cùng kỳ năm trước.
Xe buýt điện do Trung Quốc sản xuất hiện là phương tiện thường xuyên trên đường ở các quốc gia như Ethiopia, Kenya, Rwanda và Nam Phi, nhấn mạnh sự hiện diện ngày càng tăng của họ trong khu vực.
Ai Cập đã nổi lên như một trọng tâm cho các khoản đầu tư vào xe điện của Trung Quốc do vị trí chiến lược của nước này nằm tại ngã ba của Châu Á, Châu Phi và Châu Âu. Các công ty lớn của Trung Quốc, bao gồm BAIC Group và thương hiệu EV cao cấp Zeekr của Geely Auto, đã công bố kế hoạch đầy tham vọng để thâm nhập thị trường Ai Cập.
BAIC Group sẽ thành lập một nhà máy lắp ráp tại Ai Cập hợp tác với Alkan Auto, một công ty con của EIM Group. Đến cuối năm 2025, cơ sở này dự kiến sẽ sản xuất 20.000 xe EV mỗi năm, với kế hoạch mở rộng lên 50.000 xe trong vòng năm năm. Tận dụng lợi thế địa lý của Ai Cập và vai trò của kênh đào Suez trong thương mại toàn cầu, nhà máy này đặt mục tiêu phục vụ nhu cầu trong nước đồng thời xuất khẩu xe sang các quốc gia châu Phi khác và Trung Đông.
Hơn 10% thương mại toàn cầu hoặc hàng nghìn tàu thuyền đi qua kênh đào Suez của Ai Cập hàng năm, kênh đào này nối Địa Trung Hải với Biển Đỏ và là tuyến đường biển ngắn nhất giữa châu Á và châu Âu, thị trường lớn nhất của Bắc Kinh. Khi nhà máy EV bắt đầu sản xuất vào cuối năm sau, dự kiến sẽ tạo ra khoảng 1.200 việc làm cho lực lượng lao động Ai Cập.
Song Wei, chủ tịch của BAIC Group, cho biết công ty cam kết tăng cường sự hiện diện của mình tại thị trường Ai Cập vì đây là "một trong những thị trường quan trọng nhất" trong khu vực. Tháng trước, công ty đã ra mắt một mẫu xe mới từ Ai Cập, lần đầu tiên ra mắt toàn cầu thông qua thị trường đó.
Lauren Johnston, chuyên gia về Trung Quốc-Châu Phi, Phó giáo sư tại Trung tâm nghiên cứu Trung Quốc của Đại học Sydney, nhận định rằng với việc Mexico, Mỹ và châu Âu áp thuế đối với EV của Trung Quốc, các nhà sản xuất ô tô đang tìm kiếm các thị trường thay thế. Bà cho biết họ bị thu hút đến Ai Cập vì vị trí chiến lược và chi phí lao động, lưu ý rằng mức lương chỉ bằng khoảng một nửa so với Morocco và cũng thấp hơn ở Nam Phi.
Zeekr cũng đã tiết lộ kế hoạch triển khai hoạt động tại Ai Cập vào cuối năm nay. Công ty đã hợp tác với EIM Group để xây dựng mạng lưới bán hàng và dịch vụ toàn diện tại quốc gia này. Chi phí lao động thấp của Ai Cập, các sáng kiến năng lượng tái tạo và việc Ai Cập gia nhập Khu vực thương mại tự do lục địa châu Phi càng làm tăng thêm sức hấp dẫn của quốc gia này đối với các nhà sản xuất xe điện Trung Quốc.
Ngoài Ai Cập, các nhà sản xuất xe điện Trung Quốc còn đang tăng cường sự hiện diện của họ tại các quốc gia châu Phi khác. Chery đang có kế hoạch xây dựng một dây chuyền lắp ráp tại Kenya, một động thái được cho là đã được thực hiện trước khi EU công bố mức thuế bổ sung đối với xe điện Trung Quốc vào tháng 7. Tương tự, BYD và XPeng đã mở rộng hoạt động sang các quốc gia như Morocco, Kenya, Rwanda và Nam Phi.
Vào tháng 9, BYD đã giới thiệu ba mẫu xe điện mới tại Kenya, sau khi ra mắt tại Zambia và Madagascar. Điều này đưa sự hiện diện của BYD đến 12 thị trường châu Phi, chứng minh sự mở rộng nhanh chóng của các thương hiệu xe điện Trung Quốc trên khắp lục địa.
Sự chuyển hướng sang châu Phi phản ánh phản ứng chiến lược của các nhà sản xuất xe điện Trung Quốc trước các hạn chế thương mại ngày càng gia tăng tại các thị trường phương Tây. Bằng cách tận dụng nhu cầu ngày càng tăng của Châu Phi về các giải pháp năng lượng sạch, chi phí sản xuất thấp và vị trí chiến lược, các thương hiệu xe điện Trung Quốc đang định vị mình là những nhân tố chủ chốt trong bối cảnh thị trường ô tô của lục địa này.
Sự mở rộng này không chỉ định hình lại thị trường xe điện Châu Phi mà còn củng cố tham vọng toàn cầu của các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc, tạo tiền đề cho mối quan hệ kinh tế chặt chẽ hơn giữa Châu Phi và Trung Quốc.
Trong khi đó, dữ liệu từ Tổng cục Hải quan Trung Quốc cho thấy xuất khẩu xe điện của Trung Quốc sang Liên minh Châu Âu đã giảm 14,6% trong nửa đầu năm 2024 so với cùng kỳ năm ngoái. Tuy nhiên, Xu Hongming, chủ tịch Liên minh toàn cầu của các Hiệp hội kỹ sư ô tô Hoa kiều và Hiệp hội kỹ sư ô tô Hoa kiều tại Anh, bày tỏ hy vọng rằng ngành công nghiệp này có thể phát triển thành động lực thúc đẩy hợp tác quốc tế.
Google translate