Ngày 29/5, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chủ trì Hội nghị trực tuyến toàn quốc về tình hình, giải pháp cấp bách phòng, chống dịch Covid-19.
Mở đầu phiên họp, Thủ tướng Phạm Minh Chính nêu rõ, tình hình mới, diễn biến mới phức tạp hơn của dịch bệnh đòi hỏi phải có những giải pháp tích cực hơn, phù hợp hơn, hiệu quả hơn thì mới có thể kiềm chế và đẩy lùi dịch bệnh.
Đặc biệt, tại các thành phố lớn và các khu công nghiệp, theo tinh thần chung là “chống dịch như chống giặc”, mạnh mẽ hơn, quyết liệt hơn, thần tốc hơn.
Thủ tướng yêu cầu, Bí thư, Chủ tịch các tỉnh, thành phố trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo phòng chống dịch phải hết sức tập trung, trách nhiệm với tinh thần tổng lực, toàn diện, tập trung trí tuệ, thời gian, công sức.
XUẤT HIỆN CHỦNG MỚI LÂY NHANH VÀ TRIỆU CHỨNG NẶNG HƠN
Theo Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam, đợt dịch lần này chủng mới lây nhanh hơn, triệu chứng nặng hơn. Xuất hiện hình thái lây nhiễm là cả xâm nhập và trong cộng đồng, khu công nghiệp, ở bệnh viện tuyến cuối. “So với trước đây chúng ta phải nỗ lực gấp 10 lần để đuổi kịp tốc độ lây lan của dịch”.
Phó Thủ tướng nhận định, tại các địa phương có dịch, cấp ủy, chính quyền và các lực lượng đều “rất lăn lộn, máu lửa”, nhưng những nơi chưa có dịch thì vẫn còn biểu hiện chưa cảnh giác lắm. Tình trạng này dứt khoát phải chấn chỉnh.
Về cách ly, khoanh vùng dập dịch, Phó Thủ tướng yêu cầu các địa phương phải rất linh hoạt để thực hiện mục tiêu kép. Các địa phương quyết định giãn cách xã hội trên phạm vi toàn tỉnh phải báo cáo Thủ tướng, không phải để xin phép mà là để Thủ tướng chỉ đạo các bộ ngành, địa phương lân cận phối hợp đồng bộ, hỗ trợ tối đa, bảo đảm việc giãn cách xã hội hiệu quả, mà không gây ra những ảnh hưởng không cần thiết đến các địa phương lân cận và cả nước.
Phó Thủ tướng cũng lưu ý, khi dịch bùng phát, nếu chưa đủ thông tin để khoanh hẹp thì ban đầu có thể khoanh rộng hơn, nhưng sau đó thu hẹp lại dần. Đặc biệt, phải kiểm soát chặt chẽ trong khu vực khoanh vùng, phong tỏa, nếu không sẽ rất nguy hiểm, gây lây nhiễm chéo.
Theo Phó Thủ tướng, khi dịch bùng phát mạnh trong khu công nghiệp, không thể áp dụng các biện pháp cách ly, xét nghiệm thông thường do số lượng công nhân rất lớn. Vừa qua, Bắc Ninh, Bắc Giang đã thực hiện thí điểm cách ly F1 tại nơi cư trú có các biện pháp giám sát chặt chẽ như trong khu cách ly tập trung; công nhân tự lấy mẫu để xét nghiệm nhanh…
Về bảo đảm hậu cần, Phó Thủ tướng cũng đề nghị phải áp dụng cơ chế mua sắm tập trung đối với một số loại vật tư, thiết bị y tế, đặc biệt là sinh phẩm xét nghiệm, đảm bảo các tỉnh, thành phố có đủ nguồn lực cần thiết phòng, chống dịch, không để bị động.
Nhấn mạnh tinh thần phải dập bằng được ổ dịch ở Bắc Giang sớm nhất có thể, không để lây lan ra cả nước, Phó Thủ tướng đề nghị xem xét điều chuyển vaccine để tiêm chủng cho các lực lượng chống dịch và công nhân trong các khu công nghiệp tại đây.
BẮC GIANG, BẮC NINH TIẾP TỤC TĂNG SỐ CA NHIỄM
Báo cáo tại phiên họp, Bộ trưởng Y tế Nguyễn Thanh Long nhấn mạnh, đợt dịch lần này có đặc điểm bùng phát đa nguồn dịch, đa hình thái (chủ yếu trong khu công nghiệp, sau đó lây lan ra cộng đồng), đa chủng lây nhiễm.
Virus lây lan nhanh, phát tán mạnh trong không khí, mức độ đào thải mầm bệnh rất nhanh, chỉ 1-2 ngày có 1 vòng lây nhiễm và theo cấp số nhân, đặc biệt lây nhiễm rất mạnh trong không gian hẹp, không thông khí. Triệu chứng bệnh có dấu hiệu tăng nặng, do đó, điều trị tích cực ở địa phương phải nâng cao hơn một mức.
Tại các khu công nghiệp ở Bắc Giang, do mật độ công nhân đông, không gian nhà máy hẹp, khép kín, tỉnh sẽ kiểm soát được dịch trong thời gian tới nhưng không thể trong thời gian ngắn. Tại Bắc Ninh, Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long quan ngại việc lây nhiễm từ cộng đồng vào khu công nghiệp có xu hướng phức tạp hơn.
Bộ Y tế nhận định và dự báo, tại Bắc Ninh, Bắc Giang, các trường hợp mắc mới sẽ tiếp tục được ghi nhận do nguồn lây tồn tại trong thời gian dài, phạm vi rộng, nhưng cơ bản tình hình dịch bệnh tại hai địa phương đang cố gắng từng bước kiểm soát.
Tỉnh Bắc Giang chủ động và xây dựng phương án ứng phó với tình huống có 5.000 ca nhiễm, còn Bắc Ninh là 3.000 ca nhiễm. Một số địa phương, đặc biệt tại các đô thị tập trung đông người như Hà Nội, Tp.HCM có thể vẫn tiếp tục ghi nhận các ô dịch rải rác, các chùm ca bệnh trong cộng đồng…
Đặc biệt, phải tiến hành quản lý chặt chẽ công nhân từ nơi làm việc, khi đi trên phương tiện giao thông, đến nơi cư trú.
Về việc thực hiện chiến lược vaccine, Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long cho biết mục tiêu là tạo miễn dịch cộng đồng trong năm 2021, tuy nhiên nhu cầu vaccine ở các nước rất lớn, tình trạng khan hiếm trên toàn cầu chưa có dấu hiệu hạ nhiệt.
Đến nay, Việt Nam đã có ký kết, cam kết hơn 100 triệu liều vaccine để tiêm cho 70% dân số từ 18 tuổi trở lên và đang nỗ lực mua thêm 40 triệu liều để có thể thực hiện được mục tiêu đề ra.
Bộ trưởng Bộ Y tế cũng nhấn mạnh, việc bảo vệ các khu công nghiệp trong bối cảnh hiện nay là hết sức quan trọng để bảo vệ sản xuất công nghiệp. Hiện Bộ Y tế đã xây dựng kịch bản ứng phó chi tiết với tình huống lây nhiễm trong khu công nghiệp, phải lên phương án giãn cách sản xuất cụ thể trong từng nhà máy, khu công nghiệp khi có dịch bệnh.
BÀI HỌC CHỐNG DỊCH TỪ CÁC ĐỊA PHƯƠNG LÀ “ĐIỂM NÓNG”
Tại hội nghị, lãnh đạo các địa phương tham dự trực tuyến đều ủng hộ mạnh mẽ các giải pháp, chỉ đạo của Trung ương, Chính phủ, Ban Chỉ đạo quốc gia, đồng thời rút ra các bài học kinh nghiệm từ thực tiễn phòng chống dịch.
Bí thư Tỉnh uỷ Bắc Giang Dương Quang Thái cho biết, đến nay tỉnh chưa phát hiện ổ dịch mới, năng lực xét nghiệm và lấy mẫu đảm bảo tốc độ truy vết.
Toàn tỉnh Bắc Giang có 282 khu cách ly tập trung với năng lực tiếp nhận 24.000 người, đã sử dụng 174 khu với khoảng 15.000 người; đang triển khai dự phòng nâng công suất tiếp nhận lên 30.000 người.
Sau khi tạm dừng hoạt động 4 khu công nghiệp, tỉnh Bắc Giang đã lập 35 tổ rà soát, đánh giá các điều kiện, nguy cơ để quay trở lại sản xuất của 231/310 doanh nghiệp.
Theo đó có 34 doanh nghiệp ít nguy cơ, 15 doanh nghiệp nguy cơ thấp, 40 doanh nghiệp nguy cơ trung bình, 60 doanh nghiệp nguy cơ rất cao. Tỉnh đang hướng dẫn doanh nghiệp hoàn thiện các điều kiện để hoạt động trở lại nhưng phải bảo đảm an toàn, nhất là các doanh nghiệp nằm trong các chuỗi cung ứng toàn cầu.
Đối với các doanh nghiệp sản xuất linh kiện điện tử, làm việc môi trường kín, tỉnh đã hướng dẫn doanh nghiệp chia nhỏ các khu sản xuất, các nhóm sản xuất ở cùng nhau, sinh hoạt cùng nhau, đi cùng xe để có nguy cơ thì khoanh được ngay, theo mô hình “công nhân an toàn, sản xuất an toàn, doanh nghiệp an toàn”.
Thời gian tới, Bắc Giang tiếp tục làm sạch các ổ dịch, rà quét định kỳ 3 ngày/lần đối với khu có nguy cơ cao, đặc biệt khu phong toả, cách ly; tiếp tục sàng lọc diện rộng ở các địa bàn chưa có nguy cơ; hướng dẫn các doanh nghiệp khôi phục sản xuất, đẩy nhanh tiến độ tiêm vaccine…
Tại Bắc Ninh, Bí thư Tỉnh uỷ Đào Hồng Lan cho biết, hiện nay tỉnh đang tập trung mọi biện pháp quyết liệt nhất để xử lý các ca nhiễm lây từ cộng đồng vào doanh nghiệp sản xuất trong các khu, cụm công nghiệp, bảo vệ bằng được hoạt động sản xuất.
Tỉnh yêu cầu tất cả các doanh nghiệp phải xây dựng các phương án đảm bảo an toàn dịch bệnh, giãn cách lao động, phân luồng lao động, tổ chức ca kíp, khai báo y tế… để duy trì sản xuất.
Đến nay, khoảng 700 doanh nghiệp với 240.000 lao động sẽ thực hiện phương án duy trì sản xuất, những doanh nghiệp không đáp ứng được sẽ tạm dừng hoạt động.
Theo Bí thư Tỉnh ủy Bắc Ninh, bài học lớn nhất là phải làm tốt công tác cách ly, phong toả để dịch không lây ra cộng đồng, ra các địa phương khác. Bắc Ninh sẽ kiên trì thực hiện vừa sản xuất, vừa chống dịch với các giải pháp đồng bộ, cụ thể.
Tại Hà Nội, Chủ tịch Uỷ ban nhân dân thành phố Chu Ngọc Anh cho biết, thành phố triển khai hàng loạt giải pháp phù hợp với tình hình như: kiểm soát chặt chẽ người ra vào các công sở, kiểm soát công nhân từ nơi sản xuất tới nơi lưu trú, phát huy vai trò các tổ Covid-19 cộng đồng…
Chủ tịch Hà Nội nêu các bài học kinh nghiệm, đó là phải huy động tổng lực cả hệ thống vào cuộc, giao trách nhiệm tới tận bí thư chi bộ, tổ dân phố; khi có ca mắc thì kích hoạt toàn bộ lực lượng chống dịch theo công thức “48 giờ vàng” để truy vết F0.
Đồng thời, thực hiện triệt để nguyên tắc khoanh vùng hẹp, quản lý chặt, xét nghiệm rộng; thực hiện “3 trước” là đánh giá tình hình trước, chuẩn bị phương án, kịch bản trước, phát hiện, hành động trước.
Còn tại Tp.HCM, Chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố Nguyễn Thành Phong nhận định nguy cơ lây nhiễm rất cao tại các tòa nhà văn phòng kín và đây là mối lo lớn cho trung tâm kinh tế, công nghệ như Tp.HCM.
Thành phố sẽ giữ mức độ cảnh giác cao nhất với dịch bệnh, xử lý nghiêm mọi vi phạm; mọi lĩnh vực, mọi ngành nghề phải chủ động phòng thủ; nâng mức cảnh giác tại các bệnh viện, khu công nghiệp; quản lý chặt các khu cách ly tập trung, cách ly tại nhà; tăng cường quản lý các hoạt động tôn giáo...
Từ ngày 18/5 tới nay, Tp.HCM ghi nhận 4 chuỗi lây nhiễm. Trong đó, 2 chuỗi liên quan công ty ở quận 3 và quán bánh canh tại quận 3 hiện đã được điều tra, truy vết, khoanh vùng triệt để.
Chuỗi lây nhiễm liên quan hội thánh truyền giáo Phục Hưng hiện đã điều tra, truy vết gần 1.000 F1 và 37.000 F2. Tp.HCM đang mở rộng truy vết để xác định chuỗi lây nhiễm thứ 4 tại Bệnh viện Hoàn Mỹ có liên quan đến chuỗi lây nhiễm hội thánh truyền giáo Phục Hưng hay không.