Tại buổi họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 10 diễn ra chiều nay 4/11, Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Sinh Nhật Tân đã thông tin về một số vấn đề liên quan đến ngành điện, như đảm bảo cung ứng điện cuối năm 2023 và năm 2024; cách tính giá điện; kết luận thanh tra về đảm bảo cung ứng điện liên quan đến trách nhiệm của các bộ, ngành, cũng như Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN).
Liên quan đến việc cung ứng điện, Thứ trưởng Nguyễn Sinh Nhật Tân cho biết để chủ động chuẩn bị các giải pháp đảm bảo cung ứng điện các tháng cuối năm 2023 và năm 2024, Bộ Công Thương đã có báo cáo với Thủ tướng Chính phủ đề ra các giải pháp bảo đảm cung ứng điện và đặc biệt là không để thiếu điện.
Trong đó, tập trung vào các nhóm giải pháp: Bảo đảm đầy đủ nguồn cung ứng nhiên liệu đầu vào (than, khí, dầu cho sản xuất điện); đẩy mạnh tiến độ đầu tư các công trình nguồn lưới điện, đặc biệt là các công trình trọng điểm như đường dây 500kV mạch 3 Quảng Trạch- Phố Nối; đảm bảo vận hành an toàn, tin cậy các tổ chức phát điện; điều độ vận hành hệ thống điện, huy động nguồn điện tối ưu, kỹ thuật, bảo đảm chi phí hợp lý; đẩy mạnh tiết kiệm và sử dụng điện hiệu quả.
Để đảm bảo cung ứng điện Bộ Công Thương cũng đã chỉ đạo EVN nâng cao công tác dự báo, xây dựng các kịch bản để đối phó với các tình huống khẩn cấp, cực đoan có thể xảy ra trong vận hành hệ thống điện; đảm bảo cung ứng đủ điện cho phát triển kinh tế - xã hội của đất nước cũng như cho đời sống sinh hoạt người dân.
Về cách tính giá điện, Thứ trưởng Nguyễn Sinh Nhật Tân cho biết vấn đề này căn cứ theo Quyết định 24/2017/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ. Trong đó, đã quy định cụ thể về các phương pháp lập giá bán lẻ điện bình quân, bao gồm chi phí các khâu trong quá trình sản xuất cung ứng điện như phát điện, truyền tải điện, phân phối, bán lẻ, điều hành, quản lý ngành… đảm bảo phản ánh chi phí sản xuất kinh doanh điện của EVN, chi phí đúng, đủ.
Các cơ chế điều hành, điều chỉnh mức giá bán điện bình quân thì đã được quy định rất rõ trong Quyết định 24 liên quan đến các nội dung như: Thông số đầu vào mà biến động làm cho giá điện bình quân tăng từ 3% trở lên so với hiện hành thì sẽ được xem xét điều chỉnh tăng; và nếu giảm thì sẽ được xem xét điều chỉnh giảm tương ứng.
“Điện là loại hàng hóa có mặt trong hầu hết các mặt của đời sống kinh tế - xã hội, nên việc điều chỉnh điện sẽ ảnh hưởng đến toàn xã hội. Vì vậy, Quyết định 24 cũng quy định cần phải báo cáo Thủ tướng có ý kiến, trong trường hợp ảnh hưởng đến kinh tế vĩ mô. Chính vì vậy, trong một số năm, giá điện đã được giữ ổn định để bảo đảm kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát và đời sống người dân”, Thứ trưởng Nguyễn Sinh Nhật Tân nhấn mạnh.
Thứ trưởng cho biết thêm, thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Công Thương đã nghiên cứu sửa đổi Quyết định 24 để xây dựng cơ chế điều chỉnh giá điện với lộ trình phù hợp. Hiện, Bộ Công Thương đã trình lên Thủ tướng Chính phủ.
Liên quan đến việc thanh tra về cung ứng điện, Thứ trưởng Nguyễn Sinh Nhật Tân thông tin, Bộ Công Thương đã thanh tra và trên cơ sở thanh tra đã có kết luận thanh tra vào tháng 7 vừa qua. Trong đó, có nội dung rất quan trọng đó là công tác kiểm điểm. Vấn đề này Bộ Công Thương đã có kiến nghị gửi Thủ tướng Chính phủ giao cho Ủy ban quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp.
Qua quá trình theo dõi, giám sát, Bộ Công Thương nhận thấy các tập đoàn, tổng công ty, đặc biệt là EVN đã tổ chức thực hiện rất nghiêm túc, và làm rõ trách nhiệm của các tập thể, cá nhân liên quan được chỉ ra tại kết luận thanh tra.
Các hình thức đề xuất kỷ luật, nội dung này đã được báo cáo lên Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp và theo chúng tôi được biết, Ủy ban đang chuẩn bị báo cáo lên Thủ tướng Chính phủ.
Riêng về phía Bộ Công Thương cũng đã tổ chức kiểm tra và tiến hành kiểm điểm các đơn vị có liên quan trong Bộ Công Thương, các nội dung kết luận cũng kiến nghị Bộ Công Thương kiểm điểm một số đơn vị (khoảng 5 đơn vị).
Bộ Công Thương sẽ tiếp tục phối hợp với Ủy ban quản lý vốn để triển khai các giải pháp, đặc biệt là chỉ đạo EVN để khắc phục các hệ quả, nhất là tìm các giải pháp để tránh lặp lại các sai sót đã được chỉ ra trong kết luận thanh tra của Bộ.
Thông tin thêm, Phó Chủ tịch Ủy ban quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp Hồ Sĩ Hùng cho biết tại Kết luận thanh tra số 4463/KL-BCT, Bộ Công Thương có ý kiến kết luận EVN và các đơn vị liên quan đến cung cấp điện đã vi phạm 5 nhóm nội dung: Chậm đầu tư và hoàn thành một số nguồn lưới điện; đảm bảo dự trữ nguyên liệu sơ cấp để đảm bảo cung cấp điện; điều độ vận hành hệ thống điện một cách cân đối trong việc huy động các nguồn điện cơ cấu điện; vi phạm trong chỉ đạo điều hành vận hành hệ thống trong mùa khô 2023; gián đoạn nguồn cung ứng điện trên diện rộng, đặc biệt là trên khu vực miền Bắc vào tháng 5, tháng 6 năm 2023.
Ủy ban quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp đã chỉ đạo EVN thực hiện kiểm điểm. Hiện EVN đã thực hiện nghiêm túc việc kiểm điểm, làm rõ trách nhiệm các vấn đề phát sinh, các giải pháp cần khắc phục. Trên cơ sở đó, đã báo cáo các cơ quan xin ý kiến của cơ quan Thanh tra Bộ Công Thương để đảm bảo việc kiểm điểm đúng với mức độ vi phạm và xin ý kiến Đảng ủy Khối doanh nghiệp Trung ương.
Sau khi hoàn tất các thủ tục, EVN đã đề xuất và ra quyết định kỷ luật khiển trách đối với 3 lãnh đạo Trung tâm Điều độ hệ thống điện quốc gia (A0) gồm Giám đốc và 2 Phó giám đốc.
Thực hiện kiểm điểm và ra quyết định kỷ luật khiển trách đối với một Phó Tổng Giám đốc EVN phụ trách về điều độ hệ thống điện. Ủy ban báo cáo với cấp có thẩm quyền hình thức kỷ luật đối với nguyên Chủ tịch Hội đồng Thành viên và Thành viên Hội đồng thành viên kiêm Tổng Giám đốc EVN.
Ông Hồ Sỹ Hùng khẳng định: “Quá trình này đảm bảo bám sát kết luận thanh tra. EVN thực hiện đúng nội dung, nghiêm túc và việc đề xuất các hình thức kỷ luật là phù hợp.